Po co specjalizacja półkul mózgowych? Naukowcy: “Jest bardzo przydatna”

Specjalizacja półkul mózgowych, do której doszło w toku ewolucji niektórych zwierząt, w tym ssaków, okazuje się bardzo pożyteczna. Potwierdzają to naukowcy na łamach pisma „Neuron”.

Lateralizacja mózgu, czyli wyspecjalizowanie się każdej półkuli do innych zadań, występuje u ssaków, ale stwierdzono ją również u takich ptaków, jak kakadu, gołębie czy zeberki oraz innych kręgowców i bezkręgowców.

Naukowcy zastanawiają się, dlaczego lateralizacja okazała się korzystna ewolucyjnie.

„Badanie asymetrii mózgu może dużo powiedzieć o jego funkcjonowaniu” – wyjaśnia główny autor, Onur Gunturkun z Uniwersytetu w Bochum (Niemcy).

Jego zdaniem lateralizacja spełnia trzy zadania. Pierwsze polega na specjalizacji w zakresie postrzegania zmysłowego: im trudniejsze zadanie, tym większej specjalizacji wymaga. Dlatego takie zadanie lepiej wypełni wyspecjalizowany obszar mózgu. W przypadku ludzi zazwyczaj prawa półkula rozpoznaje twarze, lewa zaś – litery i słowa.

Następny obszar to specjalizacja w dziedzinie motorycznej, która może wiązać się z leworęcznością. „To, co robimy dzięki naszym dłoniom, jest cudem ewolucji” – dodaje. Dzięki specjalizacji można osiągnąć większą zręczność.

Lateralizacja umożliwia również równoległe wykonywanie różnych czynności. Zaobserwowano, że np. kury używają jednego oka do odróżniania ziaren od kamyków, drugie zaś w tym czasie jest zajęte pilnowaniem, czy w pobliżu nie czai się zagrożenie.

Zdaniem badacza, lepsze poznanie mechanizmów związanych z lateralizacją, może pomóc w zrozumieniu natury wielu zaburzeń funkcjonowania mózgu. „W zasadzie prawie nie ma zaburzeń mózgu, które nie byłyby powiązane również z kwestią asymetrii” – podsumowuje naukowiec.