Poznaj słowa, które motywują

Sprawdź, co motywuje ciebie i innych!
Poznaj słowa, które motywują

Kiedyś mądry człowiek powiedział: „Uważaj na swoje myśli, bo sta­ją się słowami. Uważaj na swoje słowa, stają się czynami. Uważaj na swoje czyny, stają się nawykami. Uważaj na swoje nawy­ki, stają się charakterem. Uważaj na swój charakter, on staje się twoim losem”.

Lo­sem psychologia osiągnięć zajmuje się mniej, ale słowa są dla niej szczególnie istotne, bo to, jak mówimy do siebie i in­nych, wpływa na jakość naszej komu­nikacji. Dlatego dziś będzie o słowach, a konkretniej o tych, które motywują.

 

Operatory modalne

To wyrazy (najczęściej czasowniki), którymi opisujemy naszą motywację do działania. Choć wielu z nich używamy często, zwykle nie uświadamiamy so­bie, że są one związane z wzorcami po­stępowania, z których korzystamy przy podejmowaniu decyzji. Wtedy automa­tycznie zarządzają tym, co jemy, gdzie i jaki uprawiamy sport, z kim wchodzimy w związek i jaką pracę wybieramy. Warto je poznać.

Zrób eksperyment

Przeczytaj ten artykuł, robiąc cały czas jedno ćwiczenie. Pomyśl o jakimś celu (nazwiemy go C), który masz zapla­nowany, ale jeszcze go nie osiągnąłeś. To może być coś prozaicznego, typu wybór restauracji na wieczór, albo poważniejsze­go, np. wyjazd na wakacje czy zakup samochodu. Miej ten cel w głowie i po kolei testuj na nim różne operatory modalne.

 

Chcę, powinienem, muszę

Wypowiedz na głos trzy zdania, zaczynając każde od innego operatora modalnego. Jeśli twoim celem (C) jest np. kupić samochód, powiedz: chcę ku­pić samochód. I oceń swoją motywację w skali od 1 do 10, gdzie 1 odpowiada brakowi motywacji, a 10 oznacza, że chciałbyś zrealizować ten cel już w tej chwili. Teraz powiedz: powinienem ku­pić samochód. I znowu sprawdź moty­wację. A teraz: muszę kupić samochód. Jak reagujesz?

 

Modalność kontra czynność

Operatory modalne nie są typowymi czasownikami, nie oznaczają czynności, którą można by wykonać. Możesz: ku­pić, podnieść, powiedzieć, ale co zrobić, by urzeczywistnić słowa: chcieć, musieć, móc? Dopiero w połączeniu operatora modalnego i jakiegoś innego czasowni­ka realizujemy proces decyzyjny. Goto­wy na kolejne operatory? Sprawdź teraz zdanie: mogę zrobić C. I znów określ motywację na skali od 1 do 10. Teraz: należy zrobić C. Oraz: wypada zrobić C.

Różnice

Operatory modalne można podzielić na kategorie. Są takie, które motywują pozytywnie (chcę, mogę, pragnę) lub negatywnie (muszę, trzeba, należy). Takie, które zależą od osoby motywującej sie­bie (potrafię, zamierzam, decyduję się) lub od podmiotu zewnętrznego, często nieokreślonego (wypada, powinno się, można). Każdy z nas ma własne nawyki motywacyjne i w ekstremalnych przy­padkach spotkasz ludzi, którzy „nic nie muszą”, lub takich, którym ciągle „trze­ba” mówić, co robić, a inni żyją w świecie przypuszczeń, takich jak „wypadałoby”.

 

Zdrowy rozsądek

Zatrzymaj tendencję mózgu do gene­ralizowania i zrób dwie rzeczy. Po pierw­sze korzystaj z minimum trzech różnych operatorów modalnych do podejmowa­nia decyzji. Po drugie rozdziel od sie­bie konteksty pracy, relacji rodzinnych, związków z przyjaciółmi, bycia sam na sam ze sobą i przetestuj w każdym z nich inne operatory. To, co może doskonale działać w biznesie (np. musisz to zrobić), może się nie sprawdzać w małżeństwie.

Praktyka

Korzystaj z wyżej wymienionych operatorów, ucząc się, co działa na ciebie i na innych. Wkrótce odnajdziesz słowa- -klucze, dzięki którym będziesz mógł lepiej motywować współpracowników, rodzinę i siebie. Czasem wystarczy jeden wyraz, by zmienić całą strategię decyzyj­ną. Co zrobisz, jeśli uznasz, że chcesz, nie dlatego że musisz lub powinieneś? Dobrze byłoby ćwiczyć systematycznie. Jeśli masz ochotę! Powodzenia!