Zdobywcą Złotego Medalu Chemii w trzeciej edycji konkursu dla młodych naukowców został Michał Papaj z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zwycięzca otrzymał nagrodę w wysokości 10 000 zł, ufundowaną przez firmę DuPont Poland.
„Chemia należy do tych dziedzin, w których Polacy mają silną markę. Tym bardziej warto wspierać zdolnych młodych badaczy, którzy już na tak wczesnym etapie kariery rozwijają ten obszar nauki. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej wspiera najlepszych, aby stali się jeszcze lepsi. Liczę, że osoby wyróżnione Złotym Medalem Chemii będą w przyszłości laureatami naszych programów, na przykład programu START dla najzdolniejszych młodych uczonych”, stwierdził prof. Żylicz.
Zwycięska praca dotyczyła wytwarzania nanostruktur z półprzewodników półmagnetycznych, materiałów o perspektywicznym charakterze dla spintroniki i informatyki kwantowej. Jej autor, Michał Papaj z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, otrzymał Złoty Medal Chemii oraz nagrodę w wysokości 10 000 zł. Srebrny Medal Chemii i 5 000 zł trafiły do rąk Adama Aleksandra Zielińskiego z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. Z kolei Brązowy Medal i 2 500 zł przyznano Renacie Kasprzyk z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Oprócz nagród głównych, wyróżnienia i nagrody pieniężne w wysokości 1 000 zł trafiły do czterech pozostałych laureatów konkursu. Są nimi: Olga Anna Krysiak z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, Kamil Lisiecki z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, Ariel Kamil Pawłowski z Wydziału Technologii Chemicznej Politechniki Poznańskiej oraz Anna Stefaniuk z Wydziału Chemicznego Politechniki Łódzkiej.
Wszyscy finaliści konkursu zyskują możliwość odbycia stażu naukowego w Instytucie Chemii Fizycznej PAN oraz bezpłatnego realizowania badań w jego laboratoriach w formie projektów.
„Chcieliśmy wesprzeć tych, którzy już w młodym wieku ‘tworzą wiedzę, by zmieniać świat’, zgodnie z mottem Instytutu Chemii Fizycznej PAN”, podkreślił prof. dr hab. Robert Hołyst, dyrektor IChF PAN.
Ponadto firma DuPont, będąca fundatorem nagród, przyznała w tym roku cztery dodatkowe wyróżnienia biorąc pod uwagę takie kryteria, jak dorobek publikacyjny autora, znaczenie praktyczne otrzymanych rezultatów, wartość naukową, wykorzystanie nowoczesnych metod analitycznych oraz samodzielność prowadzenia badań.
Wyróżnione przez DuPont osoby to: Marek Rafał Baranowski z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, Adam Budniak z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, Renata Kasprzyk z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, a także Wojciech Wegner z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Każda z nich oprócz wyróżnienia otrzymała nagrodę finansową w wysokości 2 250 zł.
„W Polsce bardzo potrzebne są inicjatywy, które zachęcają młodych ludzi do rozwijania swoich pasji”, komentuje Piotr Gill, dyrektor generalny DuPont Poland. „Co istotne, konkurs udowadnia, że mamy świetnych naukowców, a rozpoczęte przez nich badania, warte są dalszych prac. Poprzez promocję w ramach konkursu mogą one w przyszłości znaleźć zastosowanie w biznesie”, dodaje.
Zasięg konkursu „Złoty Medal Chemii” jest z roku na rok większy. W obecnej edycji ocenie jury poddano 60 zgłoszeń, co oznacza wzrost o ok. 50% w porównaniu z rokiem ubiegłym.
„Zarówno rosnąca liczba zgłoszeń, jak i wzrastający poziom prac licencjackich/inżynierskich świadczą jednoznacznie o rosnącej randze naszego konkursu i potrzebie docenienia studiów pierwszego stopnia. Wydaje się nam, że celowe byłoby zorganizowanie podobnych konkursów w innych obszarach tematycznych, takich jak np. informatyka czy bioinżynieria materiałowa. Być może któryś z instytutów PAN podjąłby się takiego zadania”, skomentował prof. dr hab. Andrzej Kapturkiewicz, koordynator konkursu w IChF PAN.
Czwarta edycja konkursu „Złoty Medal Chemii” rozpocznie się wiosną przyszłego roku. Laureaci tegorocznej edycji tak podsumowują tematykę swoich prac:
„W mojej pracy zajmowałem się metodą otrzymywania kryształów półprzewodnikowych o wysokiej jakości optycznej, zawierających jony kobaltu. W efekcie udało się wytworzyć pierwsze na świecie kropki kwantowe z pojedynczymi jonami tego pierwiastka. Takie nanostruktury, z półprzewodników półmagnetycznych, są perspektywicznymi materiałami dla spintroniki i informatyki kwantowej. Znajdą zastosowania m.in. przy budowie pamięci kwantowych w przyszłych komputerach kwantowych”, powiedział Michał Papaj, zdobywca Złotego Medalu Chemii.
„Badałem możliwości otrzymywania nowych kompleksów rutenu, umożliwiających wydajne oraz skuteczne prowadzenie reakcji metatezy olefin. Jest to jedna z najszybciej rozwijających się metod w nowoczesnej syntezie organicznej. Pozwala na wydajne i selektywne tworzenie wiązań podwójnych węgiel-węgiel, które stanową szkielet wielu cząsteczek organicznych, np. leków czy tworzyw sztucznych. W ramach badań udało się zsyntetyzować nowe i nieopisane katalizatory reakcji metatezy, o wyższej aktywności katalitycznej od obecnie dostępnych w handlu”, stwierdził Adam Zieliński, laureat Srebrnego Medalu Chemii.
„Tematem mojej pracy jest metoda syntezy analogów końca 5′ mRNA, czyli kapu, znakowanych pirenem w łańcuchu fosforanowym. Piren jest znacznikiem fluorescencyjnym i wprowadzenie go do nukleotydu zmienia jego właściwości absorpcyjne i emisyjne. Znakowanie analogów kapu pozwala monitorować procesy biologiczne, w które jest zaangażowana ta struktura. Otwiera to drogę do opracowania nowych leków, na przykład przeciwko rdzeniowemu zanikowi mięśni”, wyjaśnia Renata Kasprzyk, która otrzymała Brązowy Medal Chemii.