Seledynek (Chlorophanes spiza) to gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych, występujący od południowego Meksyku do wschodniej Brazylii. Samica jest ubarwiona na zielono, podczas gdy samiec jest niebieski. Niedawno udało się uchwycić osobnika, który w połowie był zielony, a w połowie niebieski.
Czytaj też: “Słodki” kamień milowy. Po 150 latach ten zagrożony ptak wykluł się na wolności
Niezwykłe zdjęcia zostały wykonane przez ornitologa-amatora Johna Murillo w Demostrativa Don Miguel Reserva Natural w pobliżu miasta Caldas w Kolumbii. Między październikiem 2021 r. a czerwcem 2023 r. zwierzę widywano przy różnych okazjach na pobliskiej stacji karmienia, która dostarcza lokalnym ptakom świeże owoce i wodę z cukrem.
Prof. Hamish Spencer z University of Otago mówi:
Wielu obserwatorów ptaków mogłoby przeżyć całe życie i nie zobaczyć obustronnego gynandromorfa u żadnego gatunku ptaka. Zjawisko to jest niezwykle rzadkie u ptaków, nie znam żadnych przykładów z Nowej Zelandii. Miałem zaszczyt takiego zobaczyć.
Taki ptak to gynandromorf
Mianem gynandromorfa określa się organizm mający jednocześnie męskie i żeńskie cechy płciowe. Obustronny gynandromorf to zjawisko, w którym jedna strona organizmu wykazuje cechy męskie, a druga żeńskie. Termin ten jest używany głównie w entomologii, gdzie występuje wyraźny dymorfizm płciowy (obie płcie znacznie różnią się wyglądem). Uważa się, że u ptaków przyczyną jest błąd podczas mejozy (podziału komórki), po którym następuje podwójne zapłodnienie dwoma oddzielnymi plemnikami.
Czytaj też: Niezwykły ptak na Pomorzu. Jego pojawienie się to prawdziwa sensacja
To dopiero drugi odnotowany przykład obustronnej gynandromorfii u seledynka, który opisano w czasopiśmie Journal of Field Ornithology – poprzedni raport pochodzi z 1914 r. Ponieważ ptaka nie schwytano, nie można jednoznacznie stwierdzić, czy miał organy wewnętrzne należące do obu płci. Jest to prawdopodobne, ponieważ do tej pory wypreparowane ptaki (innych gatunków) miały zarówno jajniki po jednej stronie, jak i jądra po drugiej.
Zaobserwowane zachowanie seledynka było “normalne”, chociaż ptak miał tendencję do unikania innych osobników, a te też go unikały. Biolodzy nie mają pojęcia, czy taki osobnik jest w stanie się rozmnażać.
Prof. Hamish Spencer wyjaśnia:
Niektóre gynandromorfy to potrafią, a inne nie. Nigdy nie widziano tego seledynka z partnerem, więc moim zdaniem prawdopodobnie nie jest w stanie się rozmnażać.