Skamieniałość przeleżała w muzealnej szufladzie 70 lat. Tak starej jaszczurki jeszcze świat nie widział

Rzadko się zdarza, aby tak dużego odkrycia dokonano nie w terenie, a podczas przeglądania zasobów muzealnego archiwum. Skamieniałość przedstawiająca gada sprzed 202 mln lat okazuje się najstarszym dowodem na istnienie „współczesnych jaszczurek” w późnym triasie. Jak wyglądał ten niewielki gad?
Skamieniałość przeleżała w muzealnej szufladzie 70 lat. Tak starej jaszczurki jeszcze świat nie widział

W Muzeum Historii Naturalnej w Londynie doszło do zaskakującego odkrycia. Po około 70 latach ponownie zbadano zapomnianą skamieniałość nieokreślonego gada z okresu późnego triasu (202 mln lat). Okazało się, że badacze natknęli się na wyjątkowo rozwiniętą ewolucyjnie jaszczurkę. O wydarzeniu donosi brytyjski Guardian.

Czytaj też: Skamieniałość, która wypełnia lukę w naszym rozumieniu ewolucji małp. Odkryto szczątki najstarszego gibona

Skamieniałość została zebrana w terenie w latach 50. XX wieku. Znalazczynią była Pamela L. Robinson, która badała kamieniołom niedaleko Tortworth w Gloucerstershire. Okaz przez 70 lat znajdował się w szufladzie muzealnego archiwum. W dodatku ze złym podpisem.

Skamieniałość jaszczurki była zapomniana przez 70 lat. Teraz okazała się zupełną sensacją

Badacze z Uniwersytetu w Bristolu, po tym jak odnaleźli okaz, przeprowadzili tomografię komputerową skamieniałości, dzięki czemu mogliśmy poznać dokładnie anatomię triasowego zwierzęcia. Gad został nazwany Cryptovaranoides microlanius. Długość jego ciała oszacowano na 25 centymetrów, przy czym sam pyszczek miał wielkość jedynie trzech centymetrów. Nie był to olbrzymi okaz drapieżnika, ale przedstawiciel jaszczurek o wyjątkowo podobnej anatomii do współczesnych osobników.

Okazało się, że skamieniałość jest najstarszym przykładem gada łuskonośnego – rzędu, do którego należą współczesne jaszczurki, węże i amfisbeny. Przesuwa to historię ewolucji tych gadów co najmniej o 35 mln lat wstecz – poprzednia najstarsza skamieniałość gada łuskonośnego pochodziła ze środkowej jury (167 mln lat).

Czytaj też: Skamieniałość ma 166 mln lat i rzuca nowe światło na historię tych gadów. Polak rozwiązał zagadkę nauki

Stwierdzono to na podstawie analizy kości czaszki. Cryptovaranoides microlanius potrafiło otwierać szczękę zaskakująco bardzo szeroko. Michael J. Benton z Uniwersytetu w Bristolu, który jest współautorem pracy naukowej na ten temat, która pojawiła się w Science Advances, zasugerował potrzebę dalszych poszukiwań cennych i nieznanych dotąd skamieniałości, które rozwiążą zagadkę ewolucji gadów łuskonośnych:

Jeśli identyfikacja skamieniałości jako jaszczurki podobnej do współczesnych jest poprawna, oznacza to, że gady te zaczęły się różnicować w okresie triasu wraz z niektórymi z najwcześniejszych dinozaurów i ssaków. Dowodzi to również temu, że gdzieś wciąż kryją się niezwykle ważne skamieniałości, czy to w terenie, które czekają na odkrycie, czy w zbiorach muzealnych, których jeszcze nie zbadano.