Naukowcy z Uniwersytetu Florydy są coraz bliżej stworzenia skutecznej szczepionki przeciwko salmonellozie. Uczeni pod kierownictwem prof. Marioli Edelmann wykorzystali małe pęcherzyki zewnątrzkomórkowe (EV), czyli kuliste struktury biologiczne o średnicy ok. 5000 nm, do zwiększenia odporności na zakażenie bakteriami Salmonelli u myszy. Dzięki niej zwierzęta przetrwały śmiertelną dawkę patogenu.
Czytaj też: Fentanyl przestanie być problemem? Powstała innowacyjna szczepionka na opioidową epidemię
Prof. Mariola Edelmann mówi:
Myszy chorują na ten szczep Salmonelli znacznie częściej niż ludzie, więc fakt, że nasze leczenie pozwoliło im przeżyć jest obiecujący.
Kiedy powstanie szczepionka przeciwko Salmonelli?
Salmonella to rodzaj bakterii z rodziny Enterobacteriaceae, w która którego wchodzą dwa gatunki: S. enterica (podzielony na setki serotypów) oraz S. bongori. Zakażenie bakterią z rodzaju Salmonella (salmonelloza) jest powszechną chorobą bakteryjną, atakującą przewód pokarmowy. Ludzie najczęściej zarażają się przez zanieczyszczoną wodę lub żywność.
Pęcherzyki zewnątrzkomórkowe (EV) są wytwarzane przez komórki w celu komunikacji z innymi komórkami. Także komórki odpornościowe zainfekowane przez bakterie lub wirusy produkują EV, które ostrzegają inne komórki o zagrożeniu. Naukowcy z Uniwersytetu Florydy postanowili sprawdzić, czy podawanie myszom EV od gryzoni, które niedawno walczyły z Salmonellą, daje im jakąś odporność.
Myszy podzielono na dwie grupy: jedna otrzymywała EV doustnie lub w sprayu, a druga czystą sól fizjologiczną. Cztery tygodnie później wszystkie zwierzęta zainfekowano Salmonellą. Okazało się, że myszy, który otrzymywały EV donosowo wykształciły coś na kształt reakcji odpornościowej.
Badacze porównali również myszy, które otrzymały leczenie za pomocą EV z tymi, które zostały zainfekowane osłabionym szczepem Salmonelli i przeżyły. Ten osłabiony szczep jest często używany do porównania skuteczności potencjalnej szczepionki przeciwko Salmonelli. Zarówno myszy poddane działaniu EV, jak i myszy zakażone osłabionym szczepem przeżyły infekcję bakterią.
Czytaj też: Salmonella nie tylko w popularnej sieci kawiarni. Jak latem uchronić się przed zatruciem?
Lisa Emerson, doktorantka z Uniwersytetu Florydy, wyjaśnia:
Osłabiony szczep nie jest realną szczepionką dla ludzi, ponieważ nadal jest żywym patogenem i może wywołać chorobę. Jednak dzięki EV widzieliśmy takie same efekty ochronne jak w przypadku osłabionego szczepu, ale bez ryzyka choroby.
Myszy wystawione na ekspozycję EV produkowały przeciwciała przeciwko Salmonelli. Nie wiadomo jednak, na jak długo ta odporność wystarcza (poza 4-tygodniowym okresem badanym w eksperymencie). W kolejnych badaniach uczeni będą chcieli sprawdzić, dlaczego akurat działa podawanie EV donosowo, a nie doustnie. To może być ważny krok w kierunku skutecznej szczepionki przeciwko tej groźnej bakterii.
Prof. Mariola Edelmann podsumowuje:
Co jest szczególnie nowatorskie w tym podejściu, to fakt, że wykorzystujemy narzędzie, którego komórki już używają do komunikacji, jako sposób na zwiększenie odporności przeciwko chorobie.