Twórcą tej pionierskiej gry był William Higinbotham, fizyk z niezwykłą przeszłością. Podczas II wojny światowej pracował w Los Alamos Laboratory, gdzie jego zespół opracowywał elektronikę do pierwszych bomb atomowych zrzuconych na Hiroszimę i Nagasaki. Po wojnie współtworzył Federation of American Scientists, organizację działającą na rzecz nierozprzestrzeniania broni jądrowej.
Czytaj też: Niebezpieczny grzyb stał się ikoną gier wideo. Prawdziwa historia Super Grzyba z Mario Bros
Higinbotham miał jasny cel – chciał ożywić coroczną wystawę publiczną w Brookhaven National Laboratory. Zastanawiał się, jak przekazać odwiedzającym, że praca naukowa ma rzeczywiste znaczenie dla społeczeństwa. Rozwiązanie przyszło nieoczekiwanie podczas lektury instrukcji obsługi komputera analogowego.
Tennis for Two to pierwsza rozrywkowa gra wideo w historii
Tennis for Two była pierwszą grą komputerową stworzoną wyłącznie w celach rozrywkowych, co odróżniało ją od wcześniejszych eksperymentów technologicznych służących demonstracji możliwości komputerów czy celom akademickim. Higinbotham zaprojektował grę w zaledwie kilka godzin, a technik laboratoryjny Bob Dvorak zbudował ją w ciągu trzech tygodni.
Czytaj też: Miękkie i twarde tam, gdzie trzeba i kiedy trzeba. Naukowcy złamali największy kompromis robotyki
Sercem gry był komputer analogowy Donner Model 30, pierwotnie przeznaczony do obliczania trajektorii pocisków, rakiet i odbijających się piłek. Instrukcja opisywała, jak generować różne krzywe na oscyloskopie, uwzględniając grawitację i opór powietrza. Gdy Higinbotham czytał o symulacji odbijającej się piłki, przypomniało mu to grę w tenisa – tak narodził się pomysł na Tennis for Two.
Prawdziwą innowacją było wykorzystanie tranzystorów germanowych, które dopiero stawały się dostępne komercyjnie pod koniec lat 50. Higinbotham użył ich do zbudowania szybkiego obwodu przełączającego, który wyświetlał naprzemiennie trzy elementy gry – piłkę, siatkę i kort – z częstotliwością 36 Hz na ekranie oscyloskopu DuMont Lab Type 304-A.
Gra przedstawiała boczny widok kortu tenisowego, gdzie piłka była jasnym, ruchomym punktem światła. Dwóch graczy używało niestandardowych aluminiowych kontrolerów z pokrętłem do regulacji kąta uderzenia i przyciskiem do odbicia piłki. System symulował realistyczne fizyki – opór powietrza, odbicia od ziemi i kolizje z siatką.
Gra cieszyła się ogromną popularnością podczas trzydniowej wystawy, szczególnie wśród uczniów szkół średnich, którzy ustawiali się w długich kolejkach. Higinbotham wspominał później, że młodzi ludzie najbardziej się nią fascynowali i trudno było ich od niej oderwać. W 1958 roku gra działała na 5-calowym ekranie oscyloskopu.
Rok później zaprezentowano ulepszoną wersję z większym ekranem (10-17 cali) i fascynującą nowością – możliwością symulowania różnych poziomów grawitacji. Gracze mogli wybierać między tenisem na Księżycu z niską grawitacją lub na Jowiszu z wysoką grawitacją, co było niezwykle innowacyjne jak na tamte czasy.
Po wystawie w 1959 roku gra została rozebrana, a jej komponenty wykorzystano do innych celów. Tennis for Two popadła w zapomnienie na długie lata, aż do końca lat 70., gdy Higinbotham zeznawał w sądzie podczas sporów patentowych między Magnavox a Ralphem Baerem. Prawnicy bezskutecznie próbowali wykorzystać grę jako dowód wcześniejszego wynalazku, co zwróciło uwagę na jej potencjalny status pierwszej gry wideo.
Higinbotham, który zmarł w 1994 roku, zachowywał skromność wobec swojego wynalazku. Uważał, że gra była oczywistym rozszerzeniem programu odbijającej się piłki i nie zasługiwała na patent. Wolał być pamiętany za pracę nad wyświetlaczami radarowymi i działalność na rzecz nierozprzestrzeniania broni jądrowej.
Brookhaven National Laboratory uhonorował swojego pioniera, tworząc repliki gry w 1997 i 2008 roku z okazji 50. rocznicy. W 2011 roku Stony Brook University założyło William A. Higinbotham Game Studies Collection, dokumentującą historię i pracę tego niezwykłego naukowca. Tennis for Two pozostaje symbolem transformacji technologii naukowych w narzędzia rozrywki, która dziś angażuje miliardy ludzi na całym świecie.