Wirusy atakujące płazy i gady mogą pomóc zrozumieć ludzkie pandemie

Wirusy, które atakują płazy i gady, są w ostatnich latach intensywnie badane przez naukowców. Teraz udało się wypełnić ważną lukę w naszej wiedzy, co może usprawnić nasze działania w celu ochrony zagrożonych gatunków.
Wirusy atakujące płazy i gady mogą pomóc zrozumieć ludzkie pandemie

Zespół uczonych z Uniwersytetu Nowej Południowej Walii (UNSW) w Sydney wykorzystał superkomputer Katana do przeszukania petabajtów (milionów gigabajtów) powszechnie dostępnych baz danych RNA płazów i gadów w poszukiwaniu nowych wirusów atakujących te zwierzęta. Wyniki opublikowane w czasopiśmie ISME Communications mogą mieć znaczenie również w kontekście naszego gatunku.

Czytaj też: Wirusy widzą i słyszą? Pojawiły się sensacyjne doniesienia

Emma Harding, doktorantka z UNSW w Sydney, mówi:

Wiemy wiele o wirusach, które zarażają nas i zwierzęta gospodarskie, jednak niewiele osób badało wirusy, które infekują płazy i gady, mimo że na świecie istnieje ponad 18 000 gatunków. Przejrzeliśmy ponad 200 zestawów danych RNA płazów i gadów w poszukiwaniu dowodów na istnienie nowych wirusów, które mogłyby prowadzić do chorób. Znaleźliśmy 26 nowych wirusów z różnych rodzin i teraz lepiej rozumiemy, jakie wirusy mogą infekować te zwierzęta.

Miliony nieodkrytych wirusów

Naukowcy już od dawna wiedzą, że na Ziemi są miliony nieodkrytych patogenów, w tym wirusy potencjalnie zagrażające człowiekowi. W przeprowadzonym badaniu wykryto m.in. wirusa Secondpapillomavirinae. Do niedawna uważano, że wszystkie znane papillomawirusy (Papillomaviridae) – w tym HPV – są blisko spokrewnione z podrodziną znaną jako Firstpapillomavirinae. Ale w 2016 r. odkryto u ryb nowy wirus podobny do papillomawirusów, choć o znacznie prostszej strukturze.

Fot. UNSW

Emma Harding dodaje:

Na podstawie tego odkrycia rodzina Papillomaviridae została podzielona na Firstpapillomavirinae – wszystko, co odkryto do tej pory – i Secondpapillomavirinae, która zawiera ten niezwykły wirus ryb. Od tego czasu odkryto fragmenty innych wirusów Secondpapillomavirinae, przy czym nasze laboratorium znalazło jeden w ropusze olbrzymiej, a teraz także w innej ropusze. Ta grupa Secondpapillomavirinae prawdopodobnie infekuje ogromny zakres zwierząt, ale jak dotąd odkryliśmy tylko kilka. Jest prawdopodobne, że ta nowa grupa zawiera setki nieodkrytych wirusów – ważne jest zidentyfikowanie tych bardzo nowych członków i zrozumienie ich roli w chorobach zwierząt.

Naukowcy odkryli, że wirusy atakujące płazy i gady mają znacznie prostszą budowę od tych, które ewoluowały do atakowania zwierząt ciepłokrwistych, takich jak ptaki i ssaki. To pomaga zrozumieć długofalową ewolucję wirusów od pierwotnych stworzeń do coraz bardziej złożonych.

Czytaj też: Jak ewoluują wirusy? Gdyby nie ten szczegół, byłoby już po pandemii…

Prof. Peter White z UNSW dodaje:

Jeśli pomyślimy o wirusach zaczynających się u stosunkowo prostych kręgowców, takich jak ryby, ewoluujących przez płazy, gady, ssaki, a następnie do ludzi, ważne jest, abyśmy zrozumieli tę podróż i to, jak wirusy zmieniały się i dostosowywały do swoich gospodarzy. Patrzenie na wirusy u ssaków jest jak patrzenie na Boeinga 747 i próba zrozumienia, jak wyglądał samolot braci Wright.

Uczeni mają nadzieję na dalsze odkrywanie nowych wirusów atakujących zwierzęta w celu wygenerowania bazy danych patogenów, która mogłaby pomóc w opanowaniu przyszłych epidemii.