Ten chwast rozprzestrzenił się przez ludzi. Winę ponoszą rolnicy

Jak się okazuje, rolnictwo przynosi nie tylko korzyści, ale i szkody. Oczywiście te środowiskowe są dobrze poznane, ale w grę wchodzą też takie, które odbijają się rykoszetem w nas samych.
Ten chwast rozprzestrzenił się przez ludzi. Winę ponoszą rolnicy

Jak wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej, rozwój rolnictwa doprowadził do zmian obejmujących gatunek Amaranthus tuberculatus. Z czasem stał się on chwastem, który przynosi szkody samym rolnikom.

Czytaj też: Największy kwiat zamknięty w bursztynie, jaki kiedykolwiek znaleźliśmy. Na potwierdzenie czekaliśmy 150 lat

Poświęcone tej kwestii badania zostały przedstawione w Science. Ich autorzy porównali 187 próbek wspomnianej rośliny pochodzących ze współczesnych gospodarstw i przyległych terenów podmokłych z ponad 100 historycznymi próbkami wywodzącymi się z 1820 roku. Te ostatnie znajdowały się w muzeach na terenie Ameryki Północnej. Analizując genomy poszczególnych roślin oraz ewentualne zmiany do jakich doszło w przeciągu około dwustu lat, naukowcy byli w stanie poznać ich ewolucję.

Ostatecznie naukowcy natrafili na setki wariantów w genomie A. tuberculatus, które pomagają temu gatunkowi radzić sobie z suszami, szybkim wzrostem czy herbicydami. Najbardziej prawdopodobny wydaje się scenariusz, w którym zmiany wprowadzane w środowisku rolniczym są na tyle rozległe, że wpływają na okoliczne siedliska, zwykle uważane za naturalne.

Wyciągnięte wnioski powinny pomóc w planowaniu działań ochronnych mających na celu zabezpieczenie obszarów naturalnych przed wpływami rolnictwa. Ograniczenie przepływu genów z obszarów rolniczych czy wybór najbardziej odizolowanych populacji w celu ochrony powinno pomóc. Tym bardziej, że mówimy o broni obosiecznej: wspomniane konopie stały się szczególnie problematyczne w ostatnich latach, po tym, jak uzyskały odporność na herbicydy.

A. tuberculatus, uznawany obecnie za chwasta, doświadczył licznych zmian genetycznych na przestrzeni 200 lat

Wcześniej A. tuberculatus występował przede wszystkim w pobliżu jezior i strumieni, a teraz – dzięki zmianom genetycznym i adaptacjom – jest znacznie bardziej rozpowszechniony i w większym stopniu utrudnia życie rolnikom. Jak się okazało, pięć z siedmiu mutacji odpornych na herbicydy wykrytych we współczesnych próbkach było nieobecnych w tych z 1820 roku.

Czytaj też: Biologiczna nieśmiertelność? U tego organizmu jest to na porządku dziennym

Mutacje odporne na herbicydy występują także w naturalnych siedliskach, choć tam ma to miejsce z niższą częstotliwością. Rolnictwo wpłynęło także na miejsce występowania poszczególnych wariantów genetycznych. W ciągu ostatnich 60 lat doszło do ekspansji chwasta z południowego zachodu na wschód w całej Ameryce Północnej. Za jej sprawą doszło do zmian w lokalnych populacjach. Lepsze zrozumienie losu tych wariantów genetycznych i ich wpływu na otoczenie będzie kolejnym, istotnym etapem badań.