Cynk faktycznie może chronić przed przeziębieniem – sugeruje nowe badanie. Jak go przyjmować?

Naukowcy przeanalizowali 28 badań dotyczących skuteczności suplementów zawierających cynk. Okazało się, że cynk może zapobiegać objawom wirusowych infekcji dróg oddechowych, takich jak przeziębienie lub grypa.
Cynk faktycznie może chronić przed przeziębieniem – sugeruje nowe badanie. Jak go przyjmować?

W początkach pandemii koronawirusa cynk został przez niektórych okrzyknięty „cudownym lekiem”. Miał chronić przed zakażeniem, a w razie choroby – łagodzić objawy. Po tym jak dr James Robb, amerykański wirusolog od 40 lat zajmujący się koronawirusami, zasugerował, aby w ramach profilaktyki COVID-19 przyjmować cynk, suplementy z tym składnikiem zniknęły z aptek.

Obecnie niektóre kliniki stosują cynk w zapobieganiu i leczeniu COVID-19, ale badania nad jego rzeczywistą skutecznością w walce z pandemią wciąż nie zostały opublikowane. Tymczasem do tematu „cudownych właściwości” cynku postanowili wrócić naukowcy z Australii, Kanady i Stanów Zjednoczonych.

Suplementy z cynkiem mogą zapobiegać objawom

Eksperci ds. nauk medycznych i zdrowia publicznego przeprowadzili metaanalizę 28 randomizowanych kontrolowanych badań klinicznych, które są uważane za złoty standard w eksperymentach klinicznych. Analiza wykazała, że najbardziej skuteczne jest profilaktyczne przyjmowanie suplementów z cynkiem. Pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia łagodnych objawów infekcji górnych dróg oddechowych o ok. 28%, a umiarkowanie nasilonych objawów – o 87%.

Korzystne okazało się przyjmowanie cynku nie tylko w postaci tabletek. Dwa duże badania przeprowadzone w Chinach wykazały, że także aerozol do nosa (zawierający bardzo małą dawkę cynku) znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju objawów w razie infekcji.

Z kolei przyjmowanie cynku już po rozwinięciu choroby daje o wiele mniejsze korzyści. Pozwala skrócić czas trwania infekcji o niespełna dwa dni – podają autorzy. To zdecydowanie niewielki efekt.

Co istotne, naukowcy zauważyli, że jeśli w toku badania pacjenci byli celowo zarażani wirusem przeziębienia, suplementowanie cynku nie uchroniło ich przed infekcją. Zdaniem autorów może to sugerować, że przypisywane cynkowi „ochronne właściwości” w rzeczywistości są powiązane z zachowaniem przyjmujących go pacjentów – np. unikaniem kontaktu z chorymi, częstym myciem rąk itp.

Potrzebne są większe badania nad działaniem cynku

Choć nowa analiza przynosi ciekawe wnioski, jej autorzy podkreślają, aby nie przeceniać prozdrowotnych właściwości cynku. Zauważają, że niektóre z uwzględnionych badań były prowadzone na stosunkowo małych grupach lub mogły być obarczone błędami np. w zgłaszaniu objawów przez uczestników.

Klinicyści i konsumenci muszą być świadomi, że nadal istnieje znaczna niepewność co do skuteczności różnych preparatów cynku, dróg podania i stosowanych dawek. W tej chwili po prostu nie ma wystarczających badań, które pozwoliłyby stwierdzić, czy aerozol do nosa, żel do nosa albo pastylka do ssania z cynkiem są lepsze lub gorsze od innych preparatów – mówi specjalistka medycyny integracyjnej i współautorka badania Jennifer Hunter z Uniwersytetu Zachodniego Sydney w Australii.

Hunter zauważa, że ostateczne potwierdzenie skuteczności cynku wymagałoby przeprowadzenia dużych badań klinicznych. Dodaje jednak, że w obliczu dostępnych danych profilaktyczne przyjmowanie suplementów z cynkiem może dać pewne korzyści przy bardzo niskim ryzyku.

O ile pacjent nie cierpi na zaburzenie, które umożliwia przenikanie cynku do mózgu, suplementacja nie powinna powodować żadnych poważnych skutków ubocznych. Z łagodnymi skutkami w postaci nudności lub bólów brzucha mogą zmagać się osoby, które przyjmują zbyt duże dawki. Ponadto w przypadku stosowania zbyt dużej ilości aerozolu do nosa, pacjenci mogą doświadczyć tymczasowej utraty węchu.

Źródło: BMJ Open.