W jaskini znaleźli kosztowny dowód na wielką rewoltę w Izraelu. O co Żydzi tu walczyli 2200 lat temu?

W jaskini Muraba’at na terenie Pustyni Judzkiej w Zachodnim Brzegu odnaleziono pudełko z 15 srebrnymi monetami, które zostały wybite w okresie panowanie dynastii Seleucydów – poinformowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych Izraela. Mamy do czynienia prawdopodobnie z pierwszym dowodem na Pustyni Judzkiej związanym z powstaniem Machabeuszy w II wieku p.n.e.

Czytaj też: Na budowie osiedla odkryli 63 groby z czasów Rzymian. Hamas ujawnił, na co natrafiono w Strefie Gazy

Monety zostały odkryte podczas wykopalisk archeologicznych w maju 2022 roku. Po ich analizie stwierdzono, że wybito je w latach 176-170 p.n.e. Zatem najmłodsze z nich są zaledwie trzy lata starsze od daty początku powstania Machabeuszy.

Dowód na to, że w jaskiniach ukrywali się starożytni partyzanci. O co oni walczyli?

Przypomnijmy, że wspomniana wyżej rewolta Żydów miała miejsce w latach 167-160 p.n.e. Było to żydowskie powstanie narodowowyzwoleńcze skierowane przeciwko hellenistycznej dynastii Seleucydów, która rządziła wówczas obszarem dzisiejszego Izraela. Nazwa powstania pochodzi od jego głównego dowódcy – Judy Machabeusza – mającego pieczę nad powstańcami. Sprzeciw Żydów zakończył się sukcesem. W jego rezultacie uzyskali oni sporą autonomię terytorialną.

Izraelscy badacze, przyglądając się znalezionym monetom w jaskini, uznali, że mogły one być tam schowane zaraz przed zbliżającym się powstaniem lub w jego trakcie. Jak się możemy domyślać, właściciel kosztowności nie wrócił już po nie. Być może zginął podczas przewrotu Machabeuszy. Odkrycie skomentował również dr Eitan Klein, który badał monety:

Jest to absolutnie unikatowe znalezisko stanowiące pierwszy wyraźny archeologiczny dowód na to, że jaskinie Pustyni Judzkiej odgrywały aktywną rolę jako scena działań żydowskich buntowników lub uciekinierów w pierwszych dniach powstania Machabeuszy albo w wydarzeniach, które doprowadziły do zrywu.

Czytaj też: Najstarsza scena narracyjna na skałach ma aż 11 tys. lat. Zadziwiające, czego na niej trzyma się człowiek

O powstaniu machabejskim dowiadujemy się również z Biblii. W Starym Testamencie zawarte są dwie Księgi Machabejskie, które opisują wiele wydarzeń z tamtego okresu, jak m.in. to, że grupy Żydów w ucieczce przed uciskiem Seleucydów przenosiło się do „kryjówek” na pustyni. Pudełko ze srebrnymi monetami zatem mogło być przyniesione przez kogoś z nich – sugerują archeolodzy.