Jaskinia El Mirón pojawiła się na czołówkach gazet kilkanaście lat temu, kiedy odkryto w niej szczątki kobiety sprzed 18,5 tys. lat. Teraz naukowcy natrafili w tym samym miejscu na coś zupełnie nowego. Odkrycie odsłania sekrety działalności paleolitycznych mieszkańców północnej Hiszpanii. Na północnym wybrzeżu Hiszpanii odkryto ponad sto lat temu jaskinię El Mirón, w której przez […]

W ciągu ostatnich lat na terenie Ameryki Południowej zostało odkrytych wiele tajemniczych jaskini, które nie wiadomo, w jaki sposób powstały. Prawda okazuje się zaskakująca – wielkich jam nie wykopał człowiek, tylko pewien prehistoryczny włochacz, którego dzisiaj próżno już szukać na Ziemi. Historia odkryć ogromnych jaskiń sięga 2010 roku. Wówczas Amilcar Adamy z Brazylijskiej Służby Geologicznej […]

W pustynnej jaskini archeolodzy natrafi na 15 monet z czasów władzy dynastii Seleucydów. Pudełko z kosztownościami ma związek z rewoltą, jaką przeprowadził Juda Machabeusz w II w. p.n.e. Archeolodzy twierdzą, że odnaleźli dowód łączący pustynne jaskinie z wielkim powstaniem przeciwko władzy Greków w starożytnym Izraelu. O co w wówczas Żydzi walczyli? W jaskini Muraba’at na […]

Na razie o tej ciekawej jaskini nie jest nigdzie głośno, ale wkrótce może się to zmienić. Przepaść Hranicka znajduje się w Czechach i jest najgłębszą podwodną (zatopioną) jaskinią na świecie. Najnowszy rekord głębokości został odnotowany dzięki wyjątkowej sondzie, która jest najnowocześniejszą tego typu maszyną na świecie. Ile metrów w głąb liczy czeska jaskinia? Przepaść Hranicka […]

Jakie sekrety historii człowieka skrywają polskie jaskinie? Skąd pochodzą i ile mają lat najstarsze ślady bytowania gatunku ludzkiego? Niektóre regiony naszego kraju są niezwykle bogate w cenne znaleziska i jak się okazuje, ciągle są znajdowane nowe artefakty odwracające do góry nogami poprzednie myślenie o historii człowieka w Europie Środkowej. Przyjrzyjmy się z bliska, jak wyglądała […]

Promień Ziemi wynosi 6731 kilometrów. Jest to ogromna odległość odpowiadająca podróży samochodowej ze Szczecina do Omanu. Jak wiemy, rzeźba powierzchni Ziemi jest nieregularna i w wielu miejscach możemy przybliżyć się nieco do wnętrza naszej planety, schodząc na dno jaskiń, rowów oceanicznych czy do depresji. Poznajmy zatem 8 przykładów najgłębszych miejsc na świecie oraz w Polsce. […]

Narzędzia krzemienne wydobyte ponad pół wieku temu z jaskini Tunel Wielki na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego okazały się jednymi z najstarszych takich przedmiotów odkrytych na terenie dzisiejszej Polski. Jaskinia Tunel Wielki jest niewielkim otworem w skałach wapiennych o długości 24 metrów na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. Znajduje się na lewym zboczu wąwozu Koziarnia, który odbija […]

Jaskinie lodowe są rzadkim obiektem badań, ale okazuje się, że mogą one skrywać cenne informacje na temat klimatu na przełomie tysięcy lat. Geolodzy z Austrii przebadali osiem jaskiń lodowych w Alpach, aby poznać, co się w nim zmieniło od 2000 lat i jaka czeka ich przyszłość w związku z globalnym ociepleniem. Jaskinie lodowe to nie […]

Polscy i słowaccy archeolodzy dokonali przełomowego odkrycia w Tatrach. Okazało się, że jaskinia Hučivá diera po słowackiej stronie Tatr skrywała ślady bytności człowieka 12 tys. lat temu. Jest to jak dotąd jedyny dowód na obecność myśliwych z paleolitu na tym obszarze. W czasopiśmie naukowym Antiquity pojawiły się wstępne wyniki badań z jaskini Hučivá diera, na […]

Jest nią naszyjnik z kości słoniowej z precyzyjnie wykonanym ornamentem. Międzynarodowy zespół naukowców, w składzie którego znajdują się również Polacy, ogłosił właśnie, że to najstarszy przykład przenośnej paleolitycznej sztuki, jaki znamy z Europy i Azji. Jaskinia Stajnia, znajdująca się na Wyżynie Częstochowskiej w obrębie wsi Mirów, to długi korytarz o wysokim stopie. Ma trzy metry […]

W niedostępnych czeluściach jaskini w RPA znaleziono czaszkę dziecka. Nie należy do Homo sapiens. Czy był to rodzaj pochówku, co oznacza, że inne gatunki ludzi także chowały zmarłych? https://www.focus.pl/artykul/homo-naledi-nowy-przodek-czlowieka był odkryciem roku 2015. Wtedy opublikowano pracę naukową, która opisywała odnalezienie niezwykłych ludzkich szczątków. Natrafiono na nie w jaskini Rising Star w Republice Południowej Afryki dwa […]

Archeolodzy odkryli dużą komorę na samym końcu jaskini Vanguard. Sekretna komnata – jak okrzyknięto odkrycie – pozostawała zapieczętowana warstwą osadów i piasku przez co najmniej 40 tys. lat. Vanguard to nadmorska jaskinia położona na wschodnim wybrzeżu Gibraltaru, w rejonie zwanym Plażą Gubernatora. Razem z jaskiniami Hyaena oraz Bennetta wchodzi w skład rozległego systemu jaskini Gorhama, […]

Grupa ośmiu grotołazów z Omanu postanowiła dokonać czegoś, czego nikt przed nimi się nie podjął – zejść na dno jaskini zwanej Studnią Piekieł. Niezwykła grota przez miejscowych uważana jest za więzienie dla demonów i bramę do piekła. Studnia Piekieł (z ang. Well of Hell) szerzej znana jest jako studnia Barhout. To ogromne naturalne zapadlisko o […]

Na ogromne cmentarzysko natrafiono we wnętrzu jaskini Umm Jirsan w Arabii Saudyjskiej. Na podłodze groty rozsypane są tysiące kości. Niektóre z nich należały do zwierząt, a inne – do ludzi. Naukowcy zbadali szczątki i ustalili, jak trafiły do podziemnego tunelu. Umm Jirsan to najdłuższa jaskinia lawowa w Arabii Saudyjskiej. Ten naturalny system tuneli, utworzony pod […]

Grupa naukowców z Uniwersytetu w Kantabrii w Hiszpanii postanowiła zrekonstruować trzy rodzaje oświetlenia, jakie stosowali nasi przodkowie żyjący w paleolicie. Wszystko po to, aby sprawdzić, jak każda z metod sprawdzała się przy mieszkaniu w jaskini. Podobnie jak i my, także nasi przodkowie musieli jakoś oświetlać miejsca, gdzie żyli. Ich sytuacja była jednak o wiele trudniejsza, […]

Spali w namiotach, ale nie wiedząc która, jest godzina, musieli korzystać z wewnętrznego zegara biologicznego. On wyznaczał rytm odpoczynku i posiłków. Wodę czerpali ze studni 44 metry pod ziemią. Sami musieli przygotowywać swoje posiłki korzystając jedynie ze sprzętu biwakowego. W ramach projektu Deep Time w kompleksie grot Lombrives w Ariege, w południowo-zachodniej Francji ochotnicy siedzieli […]

Znaczenie odkrycia służącemu rozwojowi genomiki (dziedzina biologii molekularnej i biologii teoretycznej, zajmująca się analizą genomu organizmów) porównano do lądowania na Księżycu. Tak duże jest znaczenie uwolnienia się od kopalin (wspomniane kości czy zęby), bez których określanie genetycznych korzeni i powiązań nie było możliwe. Rezultaty odkrycia opisano w czasopiśmie „Current Biology”. Według prof. Eske Willersleva, szefa […]

Zainspirowany ostatnimi globalnymi zmianami Christian Clot postanowił przeprowadzić własny, wyjątkowo ekstremalny eksperyment, aby sprawdzić jakie skutki może mieć długotrwała izolacji, w której ludzie są pozbawieni odczuwania czasu. W ramach eksperymentu 15 ochotników ma spędzić 40 dni w jaskini Lombrives we francuskim departamencie Ariège. https://www.focus.pl/artykul/oto-4-glowne-warianty-koronawirusa-napedzajace-pandemie zmusiła wielu z nas do odizolowania się od rodziny, bliskich i […]

W jaskini we Włoszech znaleziono ludzkie szczątki, a właściwie jedynie czaszkę liczącą około 5600 lat. Czaszka tkwiła między kamieniami sklepienia jaskini, wypełniona osadami i błotem nagromadzonymi przez wieki. Jak się tam znalazła i co stało się z resztą ciała? Znaleziona przez włoskich archeologów czaszka tkwiła w tak trudno dostępnym miejscu, że aby ją wydobyć jeden […]

Członkowie plemion andyjskich od pokoleń żują liście koki. W Kalifornii odkryto wizualny dowód, że autochtoni narkotyzowali się z pomocą datury (Datura wrightii), rośliny z rodziny psiankowatych (Solanaceae), w Polsce znanej pod nazwą święty bieluń. Łacińska nazwa datura nawiązuje do wyglądu nasion a wywodzi się od słowa dhatūrā oznaczającego w hindi ”kolczaste jabłko”. Silnie cuchnących liści […]

W niedostępnej niszy  w kompleksie jaskiń wapiennych w Indonezji odkryto prehistoryczne rysunki zwierząt i dwunożnych istot. Sceny przedstawiające polowanie lub ujarzmianie dzikich bestii są starsze od słynnych paleolitycznych malowideł z Hiszpanii i Francji. Ludzie mieszkający na wyspie Sulawesi namalowali dzikie świnie i wodne bawoły ponad 40 tys. lat temu. Artykuł opisujący odkrycie australijskich archeologów z […]

Od kilku lat nietoperze Stanów Zjednoczonych dziesiątkowane są przez nieznaną wcześniej chorobę. Zginęło już około półtora miliona tych jaskiniowych ssaków. Według niektórych naukowców nietoperze umierają jednak nie z powodu choroby, a z powodu wychłodzenia organizmu. Aby zapobiec wymarciu populacji tych zwierząt, zoolodzy postanowili zapewnić nietoperzom nieco lepsze warunki dla hibernacji. Nietoperze zamieszkujące jaskinie Ameryki Północnej […]