Czy w jaskiniach i kopalniach żyją gigantyczne pająki? Prawda może zaskoczyć!

Pająki są jednymi z najbardziej nielubianych, ale jednocześnie zróżnicowanych organizmów na Ziemi. Wiele gatunków czeka jeszcze na odkrycie, a na pewno część z nich ukrywa się w jaskiniach i kopalniach, unikając światła dziennego. Czy wszystkie są gigantyczne, a może osobnik niedawno odkryty w Meksyku to wyjątek?
W jaskiniach i kopalniach na całym świecie ukrywa się wiele gatunków nieznanych pająków, które czekają na odkrycie /Fot. Pexels

W jaskiniach i kopalniach na całym świecie ukrywa się wiele gatunków nieznanych pająków, które czekają na odkrycie /Fot. Pexels

Pająki żyjące w kopalniach i jaskiniach potrafią osiągnąć ogromne rozmiary, o czym często nie jesteśmy w stanie się przekonać, bez wyciągania ich na powierzchnię ziemi. Nie ma jednego “typu” pajęczaków żyjących w całkowitych ciemnościach, bo to prawdziwy przekrój przez wszystkie znane nam plany ciała i rozwiązania ewolucji. Być może najbardziej imponującym pająkiem jaskiniowym jest gatunek, który został po raz pierwszy zidentyfikowany w opuszczonej kopalni w Baja California Sur w Meksyku.

Czytaj też: Pająki starsze od dinozaurów. Odkryto nowe gatunki

Dr Jim Berrian, entomolog terenowy z Muzeum Historii Naturalnej w San Diego, mówi:

Pierwszym dowodem na istnienie tego gatunku był zrzucony egzoszkielet w pęknięciach nawisu skalnego. Było on nienormalnie duży i mogłem stwierdzić po układzie oczu, że należał do przedstawiciela pająków z rodziny Ctenidae, z bardzo małą liczbą gatunków w Baja California Sur.

Pająki giganty żyją w jaskiniach – to niemal pewne

Behemot pająków jaskiniowych był nie tylko nowym gatunkiem, ale także nowym rodzajem. Został on nazwany pająkiem wędrownym Sierra Cacachilas – Califorctenus cacachilensis – i jest krewnym jadowitego wałęsaka brazylijskiego, Phoneutria fera. Na szczęście, Califorctenus cacachilensis nie odziedziczył po nim jadowitości.

Dr Jim Berrian dodaje:

Zostałem ugryziony podczas pracy z żywym okazem Califorctenus cacachilensis i nadal żyję. Nie analizowaliśmy toksyczności jadu, ale większość wałęsaków nie jest tak niebezpieczna jak wałęsak brazylijski.

Brak jadu Califorctenus cacachilensis nadrabia rozmiarem. Z wrzecionowatymi odnóżami o rozpiętości około 10 centymetrów i krótkim, krępym 2,5-centymetrowym ciałem, jest zbliżony wielkością do piłki do softballu. Taki plan budowy ciała sprawia, że snucie pajęczyn jest bezcelowe, o wiele lepiej jest przemykać wzdłuż ścian opuszczonych kopalni i polować na zdobycz na odnóżach. Ich jad może nie był na tyle silny, by zabić Berriana, ale poradzi sobie z każdym szczurem lub mniejszym zwierzęciem.

Pająki żyjące w kopalniach i jaskiniach potrafią być naprawdę duże – tu Califorctenus cacachilensis /Fot. San Diego Natural History Museum

Zaskakujące jest, że pająka nie udało się odkryć wcześniej, gdyż opuszczona kopalnia, w której go znaleziono, nie zawsze była opuszczona. Górnicy prawdopodobnie żyli kiedyś w bliskim sąsiedztwie z Califorctenus cacachilensis, a być może nawet zetknęli się z nim, ale tego nie zgłosili.

Czytaj też: Pająki też uprawiają zaloty. Niewiarygodne, co robią samce, aby się przypodobać wybrance

U innych pająków żyjących w ciemnych i odległych miejscach doszło do wykształcenia się narządów wykrywających światło. Na początku tego roku w jaskiniach Izraela odkryto siedem nowych gatunków pająków z rodzaju Tegenaria – pięć z nich miało zredukowane oczy, podczas gdy pozostałe dwa gatunki były całkowicie ślepe.

Marcin PowęskaM
Napisane przez

Marcin Powęska

Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, redaktor naukowy Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER). Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w papierowych wydaniach magazynów "Focus", "Wiedza i Życie" i "Świat Wiedzy". Obecnie pisze także na łamach OKO.press.