Zespół uczonych z Uniwersytetu w Cambridge wykazał, że ekstremalne okresy suszy w latach 430-450 n.e. zmusiły Hunów do przyjęcia nowych strategii w celu “zabezpieczenia przed poważnymi wyzwaniami ekonomicznymi”. Szczegóły badań opublikowano w czasopiśmie Journal of Roman Archaeology.
Dlaczego Hunowie zaatakowali Rzymian?
Najazdy Hunów na wschodnią i środkową Europę w IV i V w. n.e. są postrzegane przez historyków jako początkowy etap tzw. wielkiej wędrówki ludów, czyli okresu migracji plemion barbarzyńskich, co doprowadziło do upadku Cesarstwa Rzymskiego. Nie wiadomo jednak, skąd wzięli się Hunowie i jaki był ich wpływ na późne prowincje.
Naukowcy przeprowadzili analizę danych klimatycznych pozyskanych z pierścieni drzew. Dostarczyły one informacje o rocznych zmianach klimatu w ciągu ostatnich 2000 lat. Wynika z nich, że Węgry doświadczyły niezwykle suchych epizodów w IV i V w. Wahania klimatyczne, a szczególnie okresu suszy w latach 420-450 n.e., zmniejszyły plony i pastwiska dla zwierząt poza rozlewiskami Dunaju i Cisy.
Czytaj też: Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu? Dobrobyt wielu miast w Europie zawdzięcza się jednemu
Prof. Ulf Büntgen z Uniwersytetu w Cambridge mówi:
Dane z pierścieni drzew dają nam niesamowitą możliwość powiązania warunków klimatycznych z działalnością człowieka w skali roku. Odkryliśmy, że okresy suszy zarejestrowane w sygnałach biochemicznych w pierścieniach drzew zbiegły się z intensyfikacją aktywności grabieżczej w regionie.
Przeprowadzone badania wykazały, że Hunowie zareagowali na stres klimatyczny migracjami i wymieszaniem diety rolniczej oraz pasterskiej. Niektóre ludy Hunów dramatycznie zmieniły swoją organizację społeczną i polityczną, stając się brutalnymi najeźdźcami.
Ataki Hunów na Rzymian nasiliły się po dojściu do władzy Attyli po 430 r. n.e. Hunowie coraz częściej domagali się zapłaty w złocie, a w końcu pasa rzymskiego terytorium wzdłuż Dunaju. W 451 r. n.e. Hunowie najechali Galię, a rok później północną Italię. Byli znani jako barbarzyńcy napędzani “nieskończoną żądzą złota”.
Czytaj też: Cesarz Karol V napisał w 1547 roku zaszyfrowany list. Po latach dowiedzieliśmy się, jaka była jego zawartość
Prof. Susanne Hakenbeck z Uniwersytetu w Cambridge wyjaśnia:
Źródła historyczne mówią nam, że dyplomacja Rzymian i Hunów była niezwykle złożona. Początkowo obejmowała ona wzajemnie korzystne układy, w wyniku których elity Hunów uzyskiwały dostęp do ogromnych ilości złota. Ten system współpracy załamał się po 440 r. n.e., co doprowadziło do regularnych najazdów na rzymskie ziemie i rosnącego zapotrzebowania na złoto.
Jednym z powodów, dla których Hunowie zaatakowali prowincje Tracji i Ilirii w latach 422, 442 i 447 n.e., było zdobycie żywności i zwierząt gospodarskich, a nie złota – do potwierdzenia tego potrzebne są konkretne dowody. Autorzy sugerują również, że Attyla zażądał pasa ziemi “o szerokości pięciu dni podróży” wzdłuż Dunaju, ponieważ mogło to zaoferować lepsze wypasy w czasie suszy.