Kamienne domy sprzed 11 tysięcy lat rzucają nowe światło na tę część świata. Archeolodzy nie kryją zachwytu

Pustynny piasek przez tysiące lat skrywał jedną z największych tajemnic archeologicznych Bliskiego Wschodu. Dopiero najnowsze wykopaliska w północno-zachodniej części Arabii Saudyjskiej ujawniły ślady osadnictwa, które mogą zmienić nasze rozumienie prehistorii całego regionu. W okolicach miasta Tabuk archeolodzy natrafili na pozostałości osiedla sprzed ponad 11 tysięcy lat. To znalezisko każe nam zupełnie inaczej patrzeć na dzieje Półwyspu Arabskiego i jego mieszkańców.
...

Neolityczna osada o zaskakująco zaawansowanej strukturze

Wykopaliska odsłoniły kamienne domostwa ułożone w półkolisty kształt, co sugeruje przemyślaną organizację przestrzeni. Odkryto także magazyny, paleniska i wewnętrzne przejścia. Wszystko wskazuje na to, że mamy do czynienia ze stabilną osadą, a nie tymczasowym obozowiskiem. Znalezione artefakty potwierdzają zaawansowany charakter tej neolitycznej społeczności. Wśród wykopalisk znalazły się groty strzał, noże, kamienie do mielenia zbóż oraz ozdoby wykonane z różnych materiałów. Co ciekawe, część surowców pochodziła z odległych regionów, co dowodzi istnienia rozległych sieci handlowych już w tak dawnych czasach.

Czytaj też: Starożytna świątynia ujawniła zaawansowaną wiedzę astronomiczną naszych przodków

Prace archeologiczne prowadzone od grudnia 2022 do maja 2024 roku były efektem współpracy Saudyjskiej Komisji Dziedzictwa, japońskiego Uniwersytetu Kanazawa oraz firmy NEOM. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Asian Journal of Paleopathology.

Miejsce to reprezentuje najwcześniejsze architektoniczne dowody stabilnych społeczności, jakie kiedykolwiek udokumentowano w Arabii – wyjaśniają badacze z projektu Masyoun

Nowe światło na historię regionu

Odkrycie osady Masyoun kwestionuje dotychczasowe przekonania o izolacji Półwyspu Arabskiego w epoce neolitu. Obecność ozdób z egzotycznych materiałów sugeruje, iż region ten był ważnym punktem na mapie dawnych szlaków wymiany handlowej i kulturowej. Analiza znalezionych szczątków organicznych pozwoliła nie tylko na precyzyjne datowanie stanowiska, ale także na rekonstrukcję trybu życia jego mieszkańców. Kamienne młyny świadczą o rozwiniętych praktykach rolniczych, podczas gdy specjalistyczne narzędzia wskazują na istnienie rzemiosła. Nawet pomimo dość ograniczonej wiedzy, odkrycie w Masyoun rzeczywiście otwiera nowe możliwości badawcze.

Czytaj też: Genetyczny portret Leonarda da Vinci. Odnaleziono potomków renesansowego mistrza

Osiedle to pokazuje, że Półwysep Arabski już 11 tysięcy lat temu był miejscem rozwoju zaawansowanych społeczności, a nie – jak wcześniej sądzono – jedynie peryferyjnym obszarem. Mieszkańcy tych terenów budowali stałe siedziby, rozwijali rzemiosło i utrzymywali kontakty z odległymi regionami na długo przed powstaniem pierwszych miast w Mezopotamii. Dokonane znalezisko każe nam przemyśleć na nowo historię osadnictwa na Bliskim Wschodzie. Być może kolejne sezony badawcze przyniosą jeszcze bardziej zaskakujące odkrycia, które uzupełnią naszą wiedzę o początkach cywilizacji w tym regionie.