Chłoniak to nowotwór układu chłonnego, który pojawia się, gdy w trakcie dojrzewania limfocytów dojdzie do błędu prowadzącego do powstania nieprawidłowych komórek. Gromadzą się one w różnych częściach ciała, m.in. węzłach chłonnych czy szpiku kostnym. Jest to jeden z najczęstszych nowotworów u dzieci, nastolatków i młodych dorosłych, ale prawdopodobieństwo zachorowania wzrasta wraz z wiekiem – ponad połowa pacjentów na świecie w momencie diagnozy ma powyżej 65 lat.
Warto wspomnieć, że wyróżnia się wiele typów chłoniaków, a trzy najczęstsze to: chłoniak rozlany z dużych komórek B (często używany skrót od angielskiej nazwy DLBCL), chłoniak grudkowy oraz chłoniak Hodgkina (inna dawna nazwa ziarnica złośliwa).
Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Michigan wykazały, że doustny lek zanubrutinib skutecznie zmniejsza jeden z typów chłoniaka, zwany chłoniakiem strefy brzeżnej (MZL). Nowotwory zmniejszyły się u 80% z 20 pacjentów biorących udział w badaniu klinicznym z MZL, a u 20% nastąpiła całkowita remisja. Na lek zareagował znacznie mniejszy odsetek z 33 osób z chłoniakiem grudkowym, podobnym typem raka. Obecności guza nie odnotowano u 18% z badanych. Szczegóły opisano w Blood Advances.
Zanubrutynib, jak wiele leków przeciwnowotworowych, nie jest pozbawiony skutków ubocznych. Obejmowały one głównie biegunkę, siniaki, wysypkę, przeziębienie, gorączkę i obniżony poziom białych krwinek, które odgrywają ważną rolę w zwalczaniu infekcji.
Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła zanubrutynib na zasadzie warunkowej do stosowania u dorosłych z chłoniakami strefy brzeżnej, które były oporne na inne metody leczenia.
Prof. Tycel Phillips, hematolog z Uniwersytetu Michigan i główny autor badania, mówi:
W przypadku chłoniaka strefy brzeżnej i chłoniaka grudkowego bardzo potrzebne były opcje terapeutyczne o lepszej tolerancji i lepszej kontroli choroby. Chociaż niewielki rozmiar tego badania nie pozwala na wyciąganie daleko idących wniosków, wyniki dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności podkreślają potencjał zanubrutinibu jako dodatku do dostępnych terapii tych nowotworów.
Do tej pory lekarze nie byli w stanie wyleczyć pacjentów cierpiących na chłoniaki strefy brzeżnej lub grudkowe, ani chemioterapeutykami, ani przy użyciu innych metod. Dlatego właśnie tak ważne jest znalezienie innych, alternatywnych metod leczenia. Takim może być zanubrutynib.
Z farmakologicznego punktu widzenia, zanubrutynib (sprzedawany pod marką Bruksina) jest inhibitorem kinazy tyrozynowej Brutona. Lek blokuje enzym BTK, od którego są uzależnione chłoniaki. Zanubrutynib to dopiero trzeci inhibitor BTK zatwierdzony do stosowania w typach nowotworów zaczynających się w limfocytach B.