Sukces archeologów jest cenny nie tylko ze względu na możliwość eksploracji tego stanowiska, ale również za sprawą poznawania chrześcijańskiej przeszłości regionu, a także jego znaczenia społecznego i ekonomicznego pod koniec starożytności. Publikacja na ten temat została zamieszczona na łamach Gephyra.
Czytaj też: Neandertalczycy pozostawili po sobie niezwykłe narzędzie. Jego konstrukcja wygląda jak współczesna
Początek działań mających na celu odnalezienie Tharais miał miejsce w 2021 roku. Trzyletni – jak się okazało – projekt, był prowadzony w południowo-wschodnim regionie Morza Martwego. Jego uczestnicy skupili się na okolicach wioski El-ʿirāq, opierając swoją decyzję na tym, co prezentuje mozaika z jordańskiego miasta Madaba. To bizantyjskie dzieło, powstałe w VI wieku, zostało znalezione w kościele Świętego Jerzego w Madabie.
Owa mapa jest uznawana za wyjątkową, ponieważ stanowi najstarsze znane nauce tego typu dzieło poświęcone Ziemi Świętej. Jego twórcy oznaczyli na mapie ponad 150 lokalizacji ważnych z punktu widzenia starożytności. Tharais także znalazło się wśród wybranych miejsc, lecz archeolodzy przez długi czas nie potrafili go wskazać w świecie rzeczywistym. Niedawno doszło do przełomu w tej sprawie.
Miasto Tharais zostało umieszczone na mapie w postaci mozaiki z Madaby. Naukowcy sugerują, że do jego upadku doszło w VII wieku
Korzystając zarówno z mozaiki z Madaby, jak i obserwacji satelitarnych oraz działań w terenie, naukowcy dotarli do pozostałości budynków, fragmentów ceramiki, a także różnego rodzaju narzędzi. W kontekście poznawania religijnej przeszłości miasta istotne wydają się pozostałości kościoła chrześcijańskiego przywodzącego na myśl bazylikę charakterystyczną dla okresu bizantyjskiego.
Mając na uwadze ogólny obraz architektoniczny Tharais, uczestnicy projektu stwierdzili, że chodzi o rozbudowane i dobrze zorganizowane miasto, a nie osadę, jakich było wtedy wiele. Świadczą o tym między innymi znaleziska w postaci prasy do wytwarzania oliwy z oliwek, wyciskania soku z winogron czy też pozostałości młyna. Tego typu obiekty nie miały religijnego przeznaczenia, co wskazuje na gospodarcze funkcje.
Czytaj też: Archeolodzy odnaleźli grobowiec pierwszego władcy Majów. Historia jak z filmu stała się faktem
Poza tym oczom archeologów ukazały się inskrypcje pogrzebowe zapisane w grece i łacinie. Twórcy tych napisów umieścili na grobach również chrześcijańskie symbole i frazy, co sugeruje, że na miejscu bardzo prężnie funkcjonowały społeczności chrześcijańskie. Pomimo swego czasu bardzo istotnej funkcji, jaką pełniło Tharais, już w okolicach VII wieku doszło do jego upadku. Naukowcy nie są w stanie wskazać jednej przyczyny tego zjawiska, a na potencjalnej liście powodów wymieniają niszczycielskie trzęsienia ziemi, zmiany szlaków handlowych i przejście pod islamskie panowanie.