Szwedzkojęzyczna Ostrobotnia wyróżnia się na tle kraju
Najciekawsze wnioski płyną z analizy szwedzkojęzycznej części Ostrobotni. Oczekiwana długość życia noworodków w tym regionie sięga 83,1 roku, co wyraźnie przewyższa fińską średnią krajową wynoszącą 81,6 roku. To aż dekadę więcej niż globalna średnia, która obecnie wynosi 73,1 roku. Badacze przyjrzeli się czterem obszarom zachodniej Finlandii, oceniając je pod kątem przestrzegania siedmiu zasad stylu życia charakterystycznych dla Niebieskich Stref. W zestawieniu znalazły się między innymi regularna aktywność fizyczna, zdrowa lokalna dieta, silne więzi społeczne i niski poziom stresu. To właśnie szwedzkojęzyczna Ostrobotnia wypadła najlepiej pod względem połączenia dobrego zdrowia z przestrzeganiem tych zasad.
Wyniki badań okazały się znacznie bardziej złożone, niż można było przypuszczać. Wyspy Alandzkie, choć osiągnęły najwyższą oczekiwaną długość życia (83,47 roku) i najlepszy ogólny stan zdrowia, w dużej mierze odbiegały od tradycyjnych zasad stylu życia Niebieskich Stref.
Czytaj też: Implant oka przywraca wzrok bez przeszczepu rogówki. Badania na ludziach już wkrótce
Wyspy Alandzkie osiągnęły najwyższą długość życia i najlepszy stan zdrowia, ale ich mieszkańcy byli mniej aktywni i mniej zorientowani na społeczność, nie prowadząc typowego dla Niebieskich Stref stylu życia
Jeszcze bardziej intrygujące są dane z Południowej Ostrobotni. Mimo wysokiego przestrzegania zasad Niebieskich Stref (1,73 punktu na równi ze szwedzkojęzyczną Ostrobotnią), region ten charakteryzował się najgorszym stanem zdrowia i najniższą oczekiwaną długością życia spośród wszystkich badanych obszarów.
Czynniki kulturowe i genetyczne mogą być kluczowe. Religia i ekonomia też się liczą
Te niespójności sugerują, że w krajach nordyckich długowieczność może być kształtowana przez zupełnie inne mechanizmy niż w tradycyjnych Niebieskich Strefach. Dotychczas identyfikowano je głównie w regionach śródziemnomorskich, takich jak grecka Ikaria czy włoska Sardynia. Kontekst etnolingwistyczny wydaje się odgrywać istotną rolę. Szwedzkojęzyczna mniejszość w Finlandii wykazuje wyższą aktywność społeczną, częściej angażuje się w wolontariat i rzadziej zgłasza problemy z depresją czy samotnością. Nie bez znaczenia mogą być również czynniki genetyczne oraz środowisko naturalne, szczególnie na Wyspach Alandzkich, które wyróżniają się wyjątkowo korzystnymi warunkami. Badacze zwracają uwagę na wyższe poziomy religijności w szwedzkojęzycznej Ostrobotni i Południowej Ostrobotni, tradycyjnie nazywanych „pasem biblijnym” Finlandii. Podobnie jak w innych Niebieskich Strefach, religijność może być powiązana z wyższą satysfakcją z życia i lepszym zdrowiem.
Czytaj też: Mrówki łamią zasady ewolucji. Królowa tworzy samców innego gatunku
W przypadku Wysp Alandzkich wyższa dostępność usług społecznych i opieki zdrowotnej, a także lepsze warunki socjoekonomiczne mogą być równie istotnymi czynnikami długowieczności jak styl życia. To ważna uwaga, bo koncepcja Niebieskich Stref bywa krytykowana za pomijanie kontekstu ekonomicznego i politycznego. Projekt „Niebieskie Strefy w krajach nordyckich” potrwa do czerwca 2026 roku. Naukowcy planują przeprowadzenie bardziej szczegółowych analiz demograficznych z uwzględnieniem różnic etnolingwistycznych. Odkrycie potencjalnej Niebieskiej Strefy w Finlandii może zmienić nasze rozumienie czynników wpływających na długowieczność w krajach rozwiniętych. Być może nie istnieje jedna uniwersalna formuła długiego życia, a różne kultury i środowiska wypracowują własne, unikalne ścieżki do zdrowia i długowieczności. To optymistyczne, ale i sceptyczne podejście każe nam ostrożniej podchodzić do gotowych recept na długie życie.