Ronna, ronto, quetta i quecto – nowe przedrostki, których i tak nie użyjesz

Mamy nowe przedrostki. Ronna, ronto, quetta i quecto zostały zatwierdzone na 27. Konferencji Generalnej Miar i Wag. Większość z nas raczej nigdy ich nie użyje, ale mogą okazać się pomocne dla wielu dziedzin nauki.
Zatwierdzono nowe przedrostki /Fot. Pixabay

Zatwierdzono nowe przedrostki /Fot. Pixabay

Już od kilku miesięcy mówiło się o rozszerzeniu zakresu przedrostków stosowanych w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar (SI). Decyzja podjęta na ostatniej Konferencji Generalnej Miar i Wag oznacza, że cztery nowe przedrostki – dwa na górnej i dwa na dolnej granicy zakresu SI – mogą być używane do wyrażania miar na całym świecie. To pierwsze rozszerzenie zakresu przedrostków SI od 1991 r.

Czytaj też: Jak duże są księżyce Jowisza? Ten materiał pokazuje ich rozmiary

Nowe przedrostki – czy ich potrzebujemy?

Zatwierdzone przedrostki dotyczą bardzo dużych i ekstremalnie małych liczb. O jakich rzędach wielkości właściwie mówimy?

  • Ronna (symbol R) to 1027, czyli 1 000 000 000 000 000 000 000 000;
  • Quetta (symbol Q) to 1030, czyli 1 000 000 000 000 000 000 000 000 000;
  • Ronto (symbol r) to 10-27, czyli 0,000 000 000 000 000 000 000 001;
  • Quecto (symbol q) to 10-30, czyli 0,000 000 000 000 000 000 000 001.

Wprowadzenie nowych dużych przedrostków to konsekwencja rosnącego zapotrzebowania na przetwarzanie danych cyfrowych – już teraz stosujemy przedrostki znajdujące się na szczycie istniejącego zakresu (np. jottabajty czy zettabajty). Z kolei przedrostki dla małych liczb są przydatne w fizyce kwantowej i cząstek elementarnych, a ponadto układ SI należało rozszerzyć symetrycznie, czyli w obu kierunkach. Przedrostki można stosować z każdą jednostką układu SI, więc w przyszłości będzie można swobodnie mówić o ronnametrach czy quettagramach.

Prof. Richard Brown, szef działu metrologii w brytyjskim NPL mówi:

Przedrostki SI są istotną częścią Międzynarodowego Układu Jednostek Miar, pozwalającą nam rozszerzyć zastosowanie SI tak szeroko, jak to tylko możliwe, a także zapewnić efektywne i ujednolicone przekazywanie pomiarów w różnych dyscyplinach technicznych, bez wymogu używania lub tworzenia jednostek innych niż SI. Kiedy nasze pomiary stają się bardzo duże (lub bardzo małe), liczby, których używamy do wyrażenia tych pomiarów przy użyciu jednostek podstawowych SI lub jednostek pochodnych SI, również stają się bardzo duże (lub bardzo małe), a więc trudniejsze do interpretacji.

Nowe przedrostki na pewno okażą się pomocne także dla astronomów, np. do ważenia planet. Dla przykładu, Ziemia waży ok. 6 ronnagramów, a Jowisz ok. 2 quettagramów. Kolejne pomiary zapewne jeszcze nie raz nas zaskoczą.