Kiedy kalendarz wskazuje sierpień 2025, w polskim krajobrazie prawnym pojawia się cały pakiet nowych regulacji. To nie tylko suche paragrafy – te zmiany dotkną codzienności milionów obywateli, od portfeli po życie rodzinne. Warto przyjrzeć się im bliżej, choć z umiarkowanym optymizmem, bo jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach.
Nowe przepisy wchodzące w życie, jaki będzie ich wpływ na Polaków
Już od pierwszych dni sierpnia widać, że ustawodawca nie próżnował. Jedną z bardziej odczuwalnych modyfikacji jest wprowadzenie wyższej akcyzy na produkty nikotynowe. Nowe stawki objęły aż trzy dodatkowe kategorie wyrobów, w tym popularne ostatnio saszetki nikotynowe, gdzie obowiązuje teraz opłata 150 zł za każdy rozpoczęty kilogram. Choć cel uszczelnienia systemu podatkowego wydaje się słuszny, praktyka pokaże, czy nie zachęci to do nielegalnego obrotu.
Czytaj też: Ruszają dopłaty do rowerów elektrycznych. Można zyskać nawet 4500 zł wsparcia
Minister rodziny, pracy i polityki społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, podpisała rozporządzenia, które upraszczają dostęp do zasiłku macierzyńskiego i pogrzebowego dla kobiet po stracie dziecka. Dzięki nowym przepisom zniknął przykry obowiązek ustalania płci martwo urodzonego dziecka jako warunek otrzymania zasiłku. Do tej pory, w przypadku poronienia przed 16. tygodniem ciąży, brak możliwości ustalenia płci (co często wymagało kosztownych badań DNA) pozbawiał rodziców prawa do skróconego urlopu macierzyńskiego oraz zasiłku pogrzebowego. Dzięki nowym przepisom, rodzice doświadczający tej traumy zyskają równe prawo do wsparcia, niezależnie od możliwości określenia płci.
Swoje nowości ogłosił również Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), wprowadzając zmiany w terminach wypłat emerytur, co jest związane z kalendarzem dni wolnych.
- Seniorzy, którzy zwykle otrzymują świadczenia 10. dnia miesiąca, otrzymają je wcześniej, ponieważ 10 sierpnia wypada w niedzielę. Wypłaty zostaną zrealizowane do piątku, 8 sierpnia.
- Podobnie, osoby, których termin wypłaty przypada na 15. dnia miesiąca, dostaną swoje świadczenia wcześniej – 14 sierpnia, z uwagi na to, że 15 sierpnia jest dniem wolnym od pracy (Święto Wojska Polskiego i Wniebowzięcie NMP).
1 sierpnia to również termin, w którym nauczyciele i wychowawczy mogą składać nowe wnioski o bony na laptopy, jeśli są oczywiście uprawieni i wcześniej ich nie otrzymali. Zgodnie z nowelizacją przepisów, ministerstwo cyfryzacji kontynuuje program wsparcia, w ramach którego nauczyciele otrzymują jednorazowy bon o wartości 2,5 tys. zł na zakup laptopa. Wnioski należy składać do organu prowadzącego szkołę za pośrednictwem dyrektora.
Czytaj też: Pomarańczowe koperty w Zakopanem. Jeśli nie jesteś mieszkańcem miasta, lepiej na nich nie parkuj
Równolegle w życie wchodzą kontrowersyjne zmiany w procedurach obywatelstwa. Opłaty skarbowe poszybowały w górę niemal pięciokrotnie – za decyzję o nabyciu obywatelstwa zapłacimy teraz 1000 zł zamiast dotychczasowych 219 zł. Do tego dochodzi nowa opłata 1669 zł za wnioski kierowane do Prezydenta RP. Taki skok może budzić wątpliwości, czy nie utrudni to procedur osobom o skromniejszych dochodach.
Czytaj też: ZUS apeluje o stare dokumenty sprzed 1999 roku. Emerytura może znacząco wzrosnąć
W życie weszła też nowelizacja ustawy o repatriacji, która ma na celu uszczelnienie przepisów, aby z procedury mogły skorzystać wyłącznie osoby o polskich korzeniach. Wprowadzono wymóg udokumentowania deportacji lub zesłania z powodu polskiego pochodzenia. Dodatkowo, nowelizacja zakłada podniesienie limitów wydatków na repatriację o 35 mln zł rocznie, aby przyspieszyć ten proces. Równocześnie podniesiono opłaty skarbowe za czynności urzędowe związane z:
- wydaniem decyzji o nabyciu obywatelstwa (wzrost z 219 zł do 1000 zł),
- stwierdzeniem posiadania lub utraty obywatelstwa (wzrost z 58 zł do 277 zł),
- a także wprowadzono nową opłatę za wnioski kierowane do prezydenta RP o nadanie lub zrzeczenie się obywatelstwa (1669 zł).
Patrząc na ten zestaw zmian, widać wyraźnie, że sierpień 2025 przyniósł mieszankę ułatwień i obciążeń. Z jednej strony odciążenie dla rodziców w trudnej sytuacji i realne wsparcie dla seniorów, z drugiej – znaczne podwyżki opłat administracyjnych dla niektórych grup. Tak czy inaczej, jak zwykle warto wiedzieć, co się zmienia w prawie, by móc korzystać z przysługujących nam ulg lub przygotować się na większe wydatki.