Ministerstwo Zdrowia poinformowało, że rząd przyjął projekt nowelizacji dwóch ustaw: ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o działalności leczniczej. Zgodnie z zapowiedziami reforma da samorządom swobodę przekształcania oddziałów i pozwoli łączyć szpitale w zespoły. Pojawiły się przepisy kierujące programami naprawczymi dla szpitali. Pacjenci zaś muszą przygotować się na przenoszenie oddziałów szpitalnych, krótsze pobyty w szpitalu albo leczenie w domu.
Czytaj też: Ministerstwo Zdrowia zmienia zasady żywienia. Posiłek w szpitalu będzie zdrowy i smaczny
Szpitale wcześniej wyślą pacjentów do domu
Ta zmiana jest ważna dla nas wszystkich jako potencjalnych lub obecnych pacjentów szpitali. By obniżyć koszty prowadzenia placówek, szpitale mogą dostać odmienny tryb działania. Zamiast pełnej hospitalizacji może odbywać się w nich leczenie jednodniowe, leczenie planowe albo mogą być udzielane świadczenia z zakresu stacjonarnej opieki długoterminowej. Dobrze wdrożone zmiany przyniosą nie tylko korzyści finansowe. Eksperci podkreślają, że krótszy pobyt w szpitalu to też mniejsza szansa na groźne zakażenie. Doświadczenie zaś mówi nam, że pacjenci mają lepszy nastrój, gdy są u siebie. Zwiększenie rotacji łóżek w szpitalach nie może jednak odbywać się kosztem jakości leczenia.
Z kolei szpitale pediatryczne mogą ograniczyć opiekę nocną i świąteczną tylko do osób niepełnoletnich. Trzeba więc przygotować się nie tylko na roszady w oddziałach, ale też na całkowitą przebudowę działania najbliższego szpitala.
Zmiana profilu działania przez szpitale może mieć miejsce za zgodą prezesa NFZ i tylko w szpitalach należących do „sieci”. To grupa łącząca szpitale, znajdujące się na niedużym terenie – na przykład w małych miastach w promieniu 20 kilometrów. Lokalne samorządy mogą zdecydować o utworzeniu tam samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej (SP ZOZ), możliwe jest także przekształcenie w jednostkę budżetową lub spółkę kapitałową.
Dla pacjentów ważna jest zaś możliwość zamykania i przekształcania oddziałów szpitalnych, tak by szpitale znajdujące się blisko siebie nie dublowały świadczeń, jeśli nie ma takiej potrzeby. Nie mają ze sobą konkurować, mają współpracować i pomagać pacjentom. O łączeniu szpitali czy redukcji oddziałów również decydować mają samorządy po wcześniejszej analizie potrzeb lokalnej społeczności. Szpitale mają być dopasowane także do zmian demograficznych, mniejszej liczby urodzeń i starzejących się pacjentów.
Bardziej elastyczne zarządzanie szpitalami ma umożliwić optymalizację kosztów ich utrzymania, ale to nie koniec. Przyjęty projekt reformy zakłada także wprowadzenie programów naprawczych dla SP ZOZ-ów, w których zanotowana zostanie strata netto. Nowe przepisy regulują zasady tworzenia i zatwierdzania programów naprawczych. Program trzeba przygotować na bazie danych o efektywności SP ZOZ-u.
Następnie minister zdrowia przekaże go do analizy Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT). Pozwoli to nie tylko sprawdzić jakość zarządzania i finanse, ale też zebrać dane o lecznictwie szpitalnym i ambulatoryjnym. W Polsce funkcjonują już podobne programy dla jednostek samorządu terytorialnego, uczelni medycznych, instytutów badawczych i spółek z udziałem Skarbu Państwa przynajmniej 51 proc.
Szpitale powiatowe z nowym świadczeniem
W przyjętym projekcie znajdują się także zapisy o nowym świadczeniu gwarantowanym opieki zdrowotnej, udzielanym w powiatowym centrum zdrowia. Pod tą zawiłą nazwą kryje się opieka długoterminowa, także geriatryczna, oraz rehabilitacja. Usługa kierowana jest do osób przewlekle chorych i starszych, będzie realizowana przez szpital powiatowy. Zmiana będzie oczywiście wymagała modernizacji szpitali, remontów, zapewne zakupu nowego sprzętu oraz przekształcania łóżek szpitalnych w miejsca opieki długoterminowej.
Zmiana zakłada też, że nie będziemy potrzebowali skierowania do lekarza medycyny sportowej, psychologa i optometrysty. Ten ostatni zaś może wystawić skierowanie do okulisty.
Warto dodać, że w tle prowadzone są prace nad centralną e-rejestracją do lekarzy specjalistów. Ma ona ułatwić pacjentom dostęp do wizyt i ograniczyć kolejki. Do końca 2025 roku powinny w niej być dostępne już wszystkie świadczenia specjalistyczne, od kardiologicznych po psychiatryczne.
Ministerstwo Zdrowia jednak wycofało się ze zmiany możliwości wykonywania zawodu lekarza w trybie uproszczonym przez lekarzy spoza UE. Tu jednak nic się nie zmieni i nadal potrzebne będzie prawo wykonywania zawodu wydane przez właściwą okręgową izbę lekarską.
Nowe przepisy wejdą w życie 14 dni po opublikowaniu pełnego tekstu w dzienniku ustaw. Opisane wyżej zmiany to ważny punkt dla Krajowego Planu Odbudowy. Wypłaty pieniędzy z funduszu KPO zależą od realizacji reformy.