Jak wyglądał świat roślin i zwierząt ponad 500 milionów lat temu, w kambrze? Zupełnie inaczej niż dzisiaj. Na lądzie jeszcze nie żyły żadne organizmy, w morzach co najwyżej rosły prymitywne glony, a pomiędzy nimi pływały przeróżne stworzenia. Świat rozpoczynał „wyścig zbrojeń” – kolejne grupy organizmów budowały pancerze, skorupki czy szkielety zewnętrzne dla własnej ochrony. Ale któż taki miałby być zabójczym drapieżnikiem w kambryjskim morzu? Kylinxia.
Czytaj też: Nie żyje od milionów lat, a wciąż straszy. Przerażająca skamieniałość zdradza tajemnice ewolucji
O tym niewielkim bezkręgowcu świat nauki dowiedział się niedawno, bo dopiero w 2020 roku. Kylinxia była stawonogiem o rozmiarach dużej krewetki. Nie przypominała dzisiejszych owadów czy pająków. Nieco bliżej było jej budową ciała do dzisiejszych wijów, choć i to podobieństwo jest nieco nad wyrost.
Skamieniałość z kambru przebadana ponownie. Odkryto zaskakujące podobieństwo do dzisiejszych stawonogów
Naukowcy z Uniwersytetu w Leicester, Kluczowego Laboratorium Paleobiologii w Yunnan oraz Instytutu Paleontologii na Uniwersytecie w Yunnan, Muzeum Skamieniałości w Chengjiang i Muzeum Historii Naturalnej w Londynie ponownie opisali skamieniałość Kylinxia, którą znaleziono w skałach sprzed 520 milionów lat w okolicach Changjiang. Wyniki badań opublikowali w Current Biology.
Czytaj też: Wygląda jak ohydny jamochłon i jest najstarsza na świecie. W górach znaleźli rekordową skamieniałość
Uczeni zdecydowali się przeprowadzić badanie tomograficzne okazu stawonoga. Dzięki niemu mogli przyjrzeć się szczegółowo budowie ciała zwierzęcia. Okazało się, że Kylinxia za życia miała troje oczu, które wyrastały z sześciosegmentowej głowy. Dzisiejsze stawonogi również posiadają podobną budowę. Jest to istotny detal, ponieważ umiejscawia on kambryjskie stworzenie w jednej rodzinie ze stawonogami i wskazuje, że najpóźniej 520 milionów lat temu musiał istnieć jakiś wspólny przodek dla Kylinxia, owadów, pajęczaków i skorupiaków.
Ponadto nasz kambryjski drapieżnik posiadał jedną parę szczypiec, która wyrastała mu z przedniej części ciała. Służyły one do łapania i zabijania swoich ofiar. Prawdopodobnie również za ich pomocą kierował pożywienie do aparatu gębowego.
Ewolucja stawonogów zaczęła się bardzo wcześnie w historii świata organicznego. Wiadomym jest, że już w kambrze gdzieś musiały żyć zwierzęta podobne do Kylinxia, ale pozbawione cech anatomicznych typowych dla współczesnych stawonogów. Jeśli uda się kiedykolwiek odkryć taką skamieniałość, to będzie to najpewniej ten jeden jedyny, prawdziwy przodek dla wszystkich Arthropoda – najliczniejszej grupy organizmów na Ziemi.