Została ona odnaleziona na terenie kamieniołomu East Kirkton, a datowanie odkrytych warstw wskazuje na pochodzenie sprzed około 346 milionów lat. Postępy poczynione w zorganizowanych analizach najprawdopodobniej będą rewolucyjne, ponieważ pozwalają lepiej zorientować się w wydarzeniach, które miały miejsce w czasie tzw. luki Romera.
Czytaj też: Najstarszy pasożyt ludzkości. Nie uwierzysz, jak długo uprzykrza nam życie
Takie pojęcie narodziło się po tym, jak w 1984 roku pewien hobbysta paleontologii natknął się na terenie Szkocji na prawie kompletny szkielet zwierzęcia przypominającego małą jaszczurkę lub salamandrę. Osobnik ten miał około 20 centymetrów długości, a jego skamieniałość – nazwana Westlothiana lizziae – zapewniła naukowcom wgląd w anatomię jednego z najstarszych znanych czworonożnych zwierząt będących owocem wyjścia życia z wody na ląd.
Problem polegał na tym, że szkocka skamieniałość była bardzo trudna do oceny w kontekście wieku. Przełom w tym zakresie nastąpił dzięki wysiłkom przedstawicieli Uniwersytetu Teksańskiego w Austin, którzy zasugerowali, jakoby wspomniana próbka była o 14 milionów lat starsza niż dotychczas zakładano. Z tego względu obecnie mówi się o wieku wynoszącym około 346 milionów lat.
Znaleziona na terenie Szkocji skamieniałość zwierzęcia przypominającego jaszczurkę została poddana ponownemu datowaniu. Dzięki temu może się okazać, że wypełni ona tzw. lukę Romera
O tym, co dokładnie udało się ustalić, badacze piszą na łamach PLOS One. Na pierwszy plan w związku z określeniem wieku skamieniałości wysuwa się metoda datowania radiometrycznego. W jej przypadku używa się kryształów cyrkonu do ustalenia, jak dawno temu powstała skała, ale żeby dało się tak zrobić, potrzeba odpowiednich skał. Region, w którym odnaleziono szkocką skamielinę, niestety wydawał się nie spełniać tego warunku.
Mimo słabych rokowań, autorzy najnowszych badań osiągnęli sukces, ponieważ okazało się, że na miejscu faktycznie znajdują się cyrkony. We współpracy z naukowcami z Uniwersytetu w Houston, doprowadzili do ustalenia przybliżonego wieku próbek na 346 milionów lat. Gdyby się to potwierdziło, moglibyśmy mówić o dowodach wypełniających wspomnianą lukę Romera, która rozciąga się na okres od 345 do 360 milionów lat wstecz.
Czytaj też: Naukowcy przeprogramowali pająka. Efekt rzuca się w oczy
Ustalenia na ten temat są wyjątkowo istotne, ponieważ odnoszą się do czasu, w którym doszło do piekielnie ważnych zmian w anatomii wodnych organizmów. Rozwinęły one płuca i cztery kończyny, co umożliwiło im opuszczenie wody i przetrwanie na lądzie. Kolejne miliony lat ewolucji doprowadziły ostatecznie do pojawienia się hominidów, z naszym własnym gatunkiem na czele.
A tak się składa, iż szkocki kamieniołom, czyli East Kirkton, stanowi miejsce prawdziwego bogactwa skamieniałości związanych z najstarszymi czworonożnymi organizmami znanymi nauce. I choć obecnie panują tam zgoła odmienne warunki klimatyczne, to około 350 milionów lat temu znajdował się tam tropikalny las i liczne wulkany, a w okolicy występowała rosnąca różnorodność biologiczna.