W wykazie prac Rady Ministrów opublikowany został projekt zmian ustawowych, który zmieni działanie systemu gospodarowania odpadami w Polsce. Zmiany wprowadzane będą na poziomie gminnym, mają lepiej odpowiadać na potrzeby zarówno gmin, jak i pojedynczych obywateli i innych podmiotów, które mają tu swój udział.
Czytaj też: Jeden produkt na liście zakupów mniej. Niektóre gminy rezygnują z worków na śmieci
Celem projektu jest także zbliżenie Polski do celów wyznaczonych przez Unię Europejską oraz Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028. Reforma ma zmniejszyć ilość odpadów, która ląduje na wysypiskach i zwiększyć ilość surowców odzyskiwanych. W uzasadnieniu projektu można przeczytać, że rząd dąży też do zapewnienia przejrzystości i sprawiedliwości systemu, co zawsze jest mile widziane.
Sortowanie odpadów przyniesie oszczędności
Przede wszystkim wprowadzona zostanie możliwość różnicowania opłat za odpady na podstawie masy i jakości segregacji. To ma zachęcić mieszkańców do dokładniejszego rozdzielania różnych grup śmieci – lepsze sortowanie odpadów ma przełożyć się na niższe opłaty za ich odbiór przed gminę. Będą też obowiązywały czytelniejsze zasady nakładania podwyższonych opłat za nieselektywną zbiórkę odpadów. Wprowadzony zostanie także obowiązek sprawiedliwego rozliczania opłat za wywóz śmieci, zgodnie z rzeczywistą ilością wytwarzanych odpadów.
Projekt zmian zakłada między innymi zmiany w działaniu Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, czyli PSZOK-ach. W planach jest wprowadzenie wymogu uruchomienia minimalnej liczby PSZOK-ów w zależności od liczby mieszkańców i odległości, tak by każdy miał relatywnie blisko do punktu. To na pewno zachęci więcej Polaków do zanoszenia tam starych tekstyliów, co jest naszym obowiązkiem od początku 2025 roku. Niestety na razie nie mówi się o wprowadzeniu obowiązku odbierania odpadów tekstylnych z lokali przez gminy, co byłoby znacznie skuteczniejsze. Trudno wyobrazić sobie, że Polacy będą jeździć do punktów z każdą dziurawą skarpetką, a nie każdy ma miejsce na składowanie znoszonej odzieży i starej pościeli.
W planach jest również rozszerzenie katalogu odpadów przyjmowanych w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) o odpady inne niż komunalne.
Czytaj też: Koniec wyrzucania tekstyliów do śmieci. Ministerstwo wyjaśnia co zrobić ze starymi ubraniami
Gminy zyskają możliwość wprowadzenia ulg i zwolnień z opłat związanych z odpadami dla osób starszych, niepełnosprawnych, w trudnej sytuacji życiowej oraz drobnych przedsiębiorców. Zasady odpowiedzialności za identyfikację odpadów w budynkach wielolokalowych (bloki, kamienice itp.) będą bardziej precyzyjne, co ma ułatwić indywidualne rozliczenia.
Możliwość obniżenia opłat za kompostowanie bioodpadów zostanie rozszerzona na więcej typów nieruchomości, co zachęci kolejne grupy do dokładnego sortowania odpadów.