Nauka wychowania fizycznego w Polsce od lat boryka się z masą problemów. Uczniowie nie mają ochoty się ruszać, wielu z nich przedstawia zwolnienia lekarskie, które niekoniecznie są uzasadnione. Ci, którzy ćwiczą, narzekają na monotonne zajęcia, na przykład ciągłe granie w grę zespołową, której nie lubią. Przez to nie wchodzą w dojrzewanie i w dorosłość z dobrymi nawykami. Nie brak też szkół, które WF traktują nieco po macoszemu. To wszystko ma się niebawem zmienić.
Czytaj też: Przemiany w szkołach od września 2025. Będą nowe przedmioty, więcej psychologów i logopedów
Koniec z nudą na WF
Minister edukacji Barbara Nowacka podkreśla, że trzeba zrobić wszystko, by młodzież się ruszała i by sport był wśród nich popularny. Przy tym nie chodzi o to, by chłopcy ciągle grali w piłkę nożną, a dziewczynki w siatkówkę. Aktywności muszą być urozmaicone, zawierać elementy gimnastyki, lekkoatletyki, nawet tańca.
W tym celu szefowa MEN podpisała rozporządzenia zmieniające rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, w zakresie wychowania fizycznego, które będą obowiązywały od 1 września 2025 roku. Reforma obejmie cały system edukacji, a więc całą szkołę podstawową, licea, technika, szkoły branżowe oraz szkoły policealne. Do klas I-III szkół podstawowych wprowadzone zostaną obowiązkowe testy sprawnościowe, obecnie przeprowadzane tylko wśród starszych roczników.
Kluczowymi zmianami jest przejście z grania w kółko w tę samą grę zespołową do aktywności zapewniających zrównoważony rozwój młodego organizmu. W planach jest przeniesienie nacisku na podnoszenie zdrowia fizycznego i psychicznego uczniów, co pozytywnie wpłynie na ich jakość życia. Wychowanie fizyczne ma być inkluzywne, wzmacniające sprawiedliwość społeczną, możemy więc spodziewać się zapobiegania dyskryminacji uczniów mniej sprawnych w danym zakresie lub mniej zainteresowanych dyscypliną sportową, którą upatrzył sobie aktualny nauczyciel WF. Lekcje mają być dostosowane do indywidualnych preferencji osób, które będą w nich uczestniczyć.
Czytaj też: 10 tys. zł dla maturzystów. Kto może skorzystać ze stypendium?
W planach są także zajęcia w terenie, których zadaniem jest wzmacnianie odporności uczniów, oraz wykorzystanie nowoczesnych technologii wspierających aktywność fizyczną i motywujących do jej uprawiania. Celem nadrzędnym nie jest bowiem wystawienie oceny, ale przekonanie dzieci i młodzieży, że ruch jest nam potrzebny. WF ma rozwijać kompetencje ruchowe, społeczne i nawyk dbania o własne zdrowie. Nie trzeba chyba przypominać, że osoby aktywne fizycznie mają lepszą postawę, lepszą odporność, lepiej śpią i cierpią na mniej lęków? W późniejszym wieku zaś mogą żyć dłużej i lepiej, bo zmniejsza się ryzyko zachorowania na cukrzycę, depresję i choroby układu krążenia.
Ministerstwo zapowiada pomoc dla nauczycieli WF-u. Na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej pojawi się specjalny Komentarz metodyczny, który ma ułatwić wprowadzanie nowych zasad przed rozpoczęciem roku szkolnego 2025/2026. Dokument ma wyjaśniać cele reformy i pomóc w dostosowaniu metod nauczania. Przygotowanie pedagogów jest kluczowe, jeśli reforma ma przynieść wymierne efekty.
WF jak szkolenie wojskowe?
Najbardziej kontrowersyjną zmianą będzie wprowadzenie na lekcje WF ćwiczeń wzorowanych na treningu służb mundurowych. W klasach VII-VIII szkoły podstawowej pojawi się fakultatywny moduł z tego typu zajęciami, natomiast w szkołach ponadpodstawowych elementy wojskowe staną się obowiązkowe dla wszystkich uczniów.
Czytaj też: Chcesz zadbać o zdrowie dziecka? Zrób mu normalne śniadanie do szkoły
Pomysł ten budzi pewne kontrowersje i wiele osób zastanawia się, czy to na pewno dobry kierunek, czy raczej przyniesie efekt odwrotny do zamierzonego. W założeniach ma przygotować kolejne roczniki do rekrutacji do służb, gdzie wymagana jest wysoka sprawność fizyczna. Z drugiej strony jednolity, nudny WF wydaje się mieć bardziej militarny charakter, niż zajęcia, w czasie których raz jednego dnia będzie można kopać piłkę, a innego potańczyć.
Reforma wychowania fizycznego to część szerszych zmian w polskiej edukacji. Podstawa programowa integruje wiedzę z nauk o zdrowiu, psychologii, socjologii i nauk przyrodniczych – umożliwia tym samym całościowy rozwój nie tylko fizyczny, ale też społeczny i psychiczny ucznia. Choć pomysł z elementami wojskowymi budzi mieszane uczucia, to próba urozmaicenia zajęć brzmi fenomenalnie.
Czy uda się zachęcić młodzież do regularnej aktywności? Przekonamy się dopiero we wrześniu 2025 roku. Trzymam kciuki, choć bez przesadnego optymizmu – większość zależy od decyzji pojedynczych nauczycieli i… atrakcyjności najnowszych gier.