Są ich setki i znaleźli je na środku pustyni. Czym są tajemnicze znaki sprzed tysięcy lat?

Na terenie pustyni Wielki Nefud w północnej części Arabii Saudyjskiej zlokalizowano kilkaset monumentalnych struktur łowieckich zwanych „latawcami”. Znaki mogą mieć nawet 9000 lat i pochodzić z epoki neolitu. W jaki sposób natrafiono na nie na samym środku pustyni?
Jedna ze struktur / źródło: Freadley M. et al., 2022. The Holocene, otwarty dostęp, CCA-NC-4.0

Jedna ze struktur / źródło: Freadley M. et al., 2022. The Holocene, otwarty dostęp, CCA-NC-4.0

Badacze z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Oksfordzkiego opublikowali w czasopiśmie The Holocene wyniki badań nad ogromnymi znakami z terenu Arabii Saudyjskiej i południowego Iraku. Są to monumentalnych rozmiarów struktury łowieckie, tzw. „latawce”, których długość może sięgać kilometra.

Czytaj też: Na wakacjach na Podlasiu natknął się przypadkiem na średniowieczny miecz. „Takie cuda zdarzają się raz na 40 lat”

Nazwa wywodzi się z tego, że znaki z lotu ptaka mają kształt latawców – w ten sposób pierwsi piloci samolotów przelatujący nad pustyniami tak je określali. Są to struktury służące do zapędzania zwierzyny w tzw. kozi róg. Kiedy, przykładowo, gazela wbiegła do środka takiego „latawca”, to już praktycznie nie miała drogi ucieczki.

Położenie znaków / źródło: Freadley M. et al., 2022. The Holocene, otwarty dostęp, CCA-NC-4.0

Naukowcy z Oksfordu odkryli ponad 350 takich struktur łowieckich na terenie pustyni Wielki Nefud w Arabii Saudyjskiej oraz w południowym Iraku. Większość z nich nie była nigdy wcześniej znana, a znaki z Iraku są pierwszymi odkrytymi w tym kraju. Podobne struktury już wcześniej znaleziono w Syrii i Jordanii, ale jeszcze nikt nie badał terenów położonych bardziej na południe.

Czytaj też: Miała sierp na szyi i kłódkę na palcu! W kujawsko-pomorskim odkryto grób kobiety, której powrotu się obawiano

Wielkie znaki na pustyni. Ślady po prehistorycznych myśliwych

Ciekawym jest to, że badacze nie musieli wcale jechać do Arabii Saudyjskiej, aby szukać znaków w terenie. Odkryli je przeglądając dostępne zdjęcia satelitarne w dużej rozdzielczości. Większość wyników zaprezentowanych w The Holocen opiera się na tym źródle.

Zestawienie różnych typów “latawców” / źródło: Freadley M. et al., 2022. The Holocene, otwarty dostęp, CCA-NC-4.0

Odkrycie struktur łowieckich na obszarze, który dzisiaj jest pustynią, otwiera drogę dla wielu pytań. Jaka społeczność je zbudowała? Jak była w stanie przetrwać w tak trudnych warunkach i w jaki sposób budowała monumentalne znaki?

Czytaj też: Takie artefakty sprzed 6500 lat nie powinny się tu znajdować. Kim była bogata kobieta, do której one należały?

Prawdopodobnie “latawce” powstały w bardziej wilgotnym okresie klimatycznym, około 9000-4000 tys. lat temu. Z późnych czasów brak jest jakichkolwiek śladów działalności ludzkiej, zatem najpewniej struktury łowieckie utraciły na znaczeniu wskutek zmian klimatycznych, procesów pustynnienia i migracji zwierzyny.