Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) opublikowała kilka dni temu fascynujące nagranie ukazujące nie tylko niezwykłe zjawisko na Słońcu, ale także przykuwające uwagę tajemnicze obiekty przesuwające się po tarczy słonecznej. Sonda kosmiczna Solar Orbiter zarejestrowała wznoszący się w przestrzeń kosmiczną pióropusz wiatru słonecznego, który wirował nad powierzchnią naszej gwiazdy w niespotykanym dotąd ruchu przypominającym prawdziwy cyklon. Na […]

Kiedy Rosjanie transportują coś na orbitę okołoziemską, to oczy całego Zachodu bacznie śledzą ich poczynania. Niedawno taka historia rozegrała się w związku z rozmieszczeniem tam trzech satelitów. Na tym się jednak nie skończyło. Kosmos 2581, 2582 i 2583 zostały wyniesione na początku lutego. Rosjanie wykorzystali w tym celu rakietę Sojuz-2.1V. Nie wiadomo, jakie zadania zlecono […]

Przełomowe badania przeprowadzone przez naukowców z renomowanego University of Reading przyniosły bezprecedensowe obserwacje interakcji między Jowiszem, największą planetą naszego Układu Słonecznego, a potężnym strumieniem naładowanych cząstek emitowanych przez naszą gwiazdę macierzystą – wiatrem słonecznym. Odkrycie, które opisano w artykule opublikowanym na łamach periodyku Geophysical Research Letters, po raz pierwszy w historii dokumentuje, jak intensywna fala […]

Supermasywne czarne dziury znajdujące się w centrach wszystkich masywnych galaktyk różnią się między sobą naturą i poziomem aktywności. Czarna dziura Sgr A* znajdująca się w centrum naszej galaktyki jest aktualnie bardzo spokojna. Jak jednak pokazuje najnowsze zdjęcie wykonane za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu w Chile, jej odpowiednik w centrum galaktyki NGC 4945 jest niezwykle pracowity […]

Zjawisko soczewkowania grawitacyjnego, będące jednym z kluczowych przewidywań ogólnej teorii względności Alberta Einsteina, znalazło swoje potwierdzenie już w 1919 roku, kiedy to astronomowie zaobserwowali ugięcie światła gwiazd podczas całkowitego zaćmienia Słońca. To fascynujące zjawisko, polegające na zakrzywianiu i zniekształcaniu światła pochodzącego z odległych źródeł przez masywne obiekty kosmiczne, takie jak galaktyki, stało się na przestrzeni […]

Zaledwie kilka dni temu, na wschodniej krawędzi Słońca naukowcy obserwowali niezwykle silny rozbłysk słoneczny klasy X1,1. Jego źródłem była grupa plam słonecznych skatalogowana pod numerem AR4046, która wraz z obrotem Słońca właśnie przechodziła z niewidocznej z Ziemi części na widoczną część tarczy słonecznej. Już wtedy heliofizycy prognozowali, że w trakcie zapowiadającej się na kolejne dwa […]

Naukowcy od wielu dekad starają się dowiedzieć, czy Mars w przeszłości pokryty był ciekłą wodą, a jeżeli tak, to co się z nią stało, że dzisiaj mamy do czynienia jedynie z pustynną rdzawą planetą. Na przestrzeni dziesięcioleci teorie na ten temat zmieniały się wielokrotnie. Wyschnięte jeziora i koryta rzeczne fotografowane przez sondy kosmiczne krążące wokół […]

W ostatni piątek Słońce postanowiło o sobie przypomnieć, zaskakując przy tym obserwatorów na powierzchni Ziemi. Tego dnia tak naprawdę szanse na zaobserwowanie silnego rozbłysku na powierzchni Słońca wydawały się niewielkie. Nie wszystko jednak da się przewidzieć. Instrumenty obserwujące Słońce zarejestrowały potężny rozbłysk klasy X1.1. Źródłem tego nieoczekiwanego rozbłysku była plama słoneczna AR4046, która właśnie pojawiła […]

Od ponad pół roku każdy artykuł o aktywności słonecznej zaczynam, pisząc, iż aktualnie Słońce znajduje się w maksimum swojej aktywności w jedenastoletnim cyklu słonecznym. Po takim czasie można się jednak zacząć zastanawiać nad tym, czy maksimum się już zakończyło i Słońce rozpoczęło już drogę ku minimum słonecznemu, czy jeszcze nie. Odpowiedź na tak postawione pytanie […]

Zorze polarne zachwycają mieszkańców Ziemi, odkąd człowiek mógł świadomie spojrzeć w nocne niebo podczas burzy geomagnetycznej. Nie trzeba bowiem wiedzy naukowej, aby zachwycić się niespotykanymi wielobarwnymi pasmami niemo przesuwającymi się po niebie. W erze badań kosmicznych człowiek wyszedł już poza perspektywę ziemską i zaobserwował także zorze polarne na innych planetach. Kilka dekad demu sonda Voyager […]

Łazik Curiosity przemierza powierzchnię Marsa bezustannie od niemal 13 lat. Mogłoby się wydawać, że to co miał do odkrycia, to już odkrył. Najnowsze wyniki analizy próbek skalnych wskazują na to, że także łazik o poważnym stażu jest w stanie jeszcze zaskoczyć i dokonać przełomowego odkrycia. Zespół naukowców analizujących dane z łazika poinformował właśnie o odkryciu […]

Nasze Słońce wraz z krążącymi wokół niego planetami ma już 4,5 miliarda lat. Zważając na fakt, że czas życia gwiazdy o masie Słońca szacuje się na około 10 miliardów lat, to można powiedzieć, że mamy do czynienia z gwiazdą w średnim wieku. O tym, jak będzie wyglądała przyszłość Słońca, czy też jak wyglądały jej początku […]

Dzięki instrumentom obserwacyjnym przeczesującym przestrzeń międzyplanetarną w naszym Układzie Słonecznym, mamy obecnie znacznie lepszą świadomość tego, że nie jesteśmy w przestrzeni kosmicznej sami i tak bezpieczni, jak by się nam mogło wydawać. Różnej maści teleskopy i obserwatoria — zarówno naziemne, jak i kosmiczne — bezustannie odkrywają nowe planetoidy, które w swojej drodze dokoła Słońca zbliżają […]

Czasy, w których wszyscy astronauci wyruszający w przestrzeń kosmiczną dłużej niż na chwilę muszą kierować się na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, już dawno minęły. Choć często o tym zapominamy, na orbicie okołoziemskiej znajdują się od kilku lat dwie stacje kosmiczne: powszechnie znana, starzejąca się Międzynarodowa Stacja Kosmiczna oraz nowa, chińska stacja kosmiczna Tiangong. Za kilka […]

Łaziki marsjańskie jeżdżą po powierzchni Czerwonej Planety już od dekad. Mimo tego bezustannie natrafiają tam na zagadkowe struktury, których wyjaśnienie wcale nie jest takie proste. Najnowszy z łazików obecnie działających na Marsie, czyli łazik Perseverance, w ubiegłym tygodniu natrafił przypadkiem na skałę, która swoim wyglądem natychmiast przyciągnęła uwagę inżynierów sterujących łazikiem. Badając jedną ze skał […]

Europejska Agencja Kosmiczna potrzebuje systemu zabezpieczeń komunikacji satelitarnej, których nie da się złamać nawet dzięki mocy komputerów kwantowych. Opracuje go firma z siedzibą w Gdańsku i podwykonawca z Łodzi. Wybór Europejskiej Agencji Kosmicznej padł na firmę AROBS Polska (część AROBS Group) jako wykonawcę tego niezwykłego projektu. Celem projektu Post-Quantum Cryptography Algorithms for Satellite Telecommunication Applications […]

Czasami zdarza się tak, że zupełnie przypadkiem można odkryć coś, czego istnienia nikt się nie spodziewał. Doskonałym przykładem na taki szczęśliwy zbieg okoliczności było odkrycie jednego z największych, jeżeli nie największego echa świetlnego, będącego śladem przeszłej aktywności masywnej czarnej dziury w centrum odległej galaktyki. Dla naukowców to naprawdę wartościowe odkrycie, bowiem może w najbliższym czasie […]

Naukowcy z międzynarodowego projektu DESI opublikowali właśnie najobszerniejszą w historii trójwymiarową mapę wszechświata. Jest to jednocześnie zdumiewająco obszerny zbiór danych na temat różnego rodzaju obiektów w przestrzeni kosmicznej, jak i przedsmak tego, co będzie zawierał zbiór danych z pełnego przeglądu DESI, który będzie powstawał jeszcze przez kilka dobrych lat. Instrument DESI zebrał w ciągu roku […]

Chińscy astronomowie i specjaliści od przestrzeni kosmicznej znani są w ostatniej dekadzie z realizacji bardzo odważnych i ryzykownych misji kosmicznych. Nie powinno zatem dziwić, że właśnie przedstawili kolejną propozycję projektu, którego jeszcze nikt nigdy nie realizował. Okazuje się bowiem, że naukowcy z Państwa Środka planują postawienie rozległej sieci radioteleskopów na niewidocznej z Ziemi stronie Księżyca. […]

Po Wielkim Wybuchu wszechświat składał się głównie z wodoru i helu i niewielkich ilości litu. Wszystkie inne pierwiastki musiały dopiero zostać wyprodukowane we wnętrzach pierwszych gwiazd tworzących pierwsze galaktyki, co zapewne wymagało setek milionów lat. Najnowsze odkrycie dokonane przez dwa niezależne zespoły badawcze za pomocą radioteleskopu ALMA w Chile wskazują wyraźnie, że na takie pierwiastki […]

Amerykańska firma Interlune poinformowała właśnie, że postawiła przed sobą niezwykle ambitne zadanie, którego jak dotąd nie podjęła się żadna firma ani agencja kosmiczna na świecie. Interlune planuje stworzyć odpowiednie technologie, które pozwolą jej wydobywać hel-3 z powierzchni Księżyca, a następnie dostarczać go na Ziemię. O ile na Księżycu tego izotopu jest sporo, to na Ziemi […]

Drugiego marca 2025 roku po kilku tygodniach podróży na powierzchni Księżyca wylądował miękko lądownik Blue Ghost. Pierwsze informacje po wylądowaniu potwierdziły, że po raz pierwszy w historii prywatny lądownik nie zawiódł i prawidłowo wylądował na powierzchni Srebrnego Globu, dostarczając na Księżyc 10 ładunków naukowych zarówno od NASA, jak i przedstawicieli sektora kosmicznego. W tym samym […]

W kierunku gwiazdozbioru Wężownika znajduje się jedna z najbardziej nietypowych gwiazd nocnego nieba. Gwiazda Barnarda zwana także Gwiazdą Strzała jest tą gwiazdą, która z perspektywy obserwatora znajdującego się na Ziemi najszybciej zmienia swoje położenie na nieboskłonie. Najnowsze odkrycie sprawia, że gwiazda ta właśnie stała się jeszcze ciekawsza niż dotychczas. Gwiazdy Barnarda nie da się dostrzec […]

Zwykle gdy mówimy o obserwacji nocnego nieba, skupiamy się na niebie widocznym z półkuli północnej. To w końcu tutaj znajduje się większość lądów na Ziemi. Nie zmienia to jednak faktu, że obserwatorzy nieba znajdujący się na półkuli południowej mają do swojej dyspozycji naprawdę fascynujące obiekty, które można dostrzec gołym okiem. Obserwator nieba przyzwyczajony do północnego […]