W kierunku Jowisza, największej planety Układu Słonecznego i jej lodowych księżyców zmierzają obecnie dwie sondy kosmiczne: europejska sonda JUICE oraz amerykańska sonda Europa Clipper. Na początku lat trzydziestych obie sondy rozpoczną badania planety i jej największych księżyców. Warto jednak pamiętać, że aktualnie wokół Jowisza krąży także sonda Juno. Juno wystartowała w podróż w kierunku Jowisza […]

Stephen Hawking stwierdził kiedyś, że czarne dziury mogłyby emitować promieniowanie cieplne uciekające poza horyzont zdarzeń. To bardzo zaskakujący pomysł, wszak w teorii nic nie jest w stanie uciec przed przyciąganiem grawitacyjnym takiego obiektu po tym, jak zostanie przekroczona ta magiczna granica. Ale gdyby taka teoria się potwierdziła, to można byłoby na jej podstawie wysunąć kilka […]

Dla wszystkich poszukiwaczy obcych cywilizacji przestrzeń kosmiczna wydaje się przeraźliwie cicha. W rzeczywistości jednak takiej absolutnej ciszy w przestrzeni kosmicznej nie ma. Doskonałym przykładem może być tutaj prawdziwe bogactwo sygnałów, które docierają do nas z przestrzeni kosmicznej praktycznie z każdego kierunku. Wśród tych sygnałów znajdują się m.in. ultrakrótkie i trudne do uchwycenia szybkie błyski radiowe […]

Aktywność naszej gwiazdy może dawać się we znaki. Czasami doświadczamy jej przyjemnych konsekwencji, takich jak zorze polarne, ale kiedy indziej w grę wchodzą realne zagrożenia. I to przed tymi ostatnimi ostrzegają teraz eksperci.  Jak przekonują, istnieją dowody na występowanie tzw. superburz słonecznych. Dotarli do nich dzięki analizom poświęconym słojom drzew. W ten właśnie sposób zidentyfikowali […]

Amerykański zespół astronomów przyjrzał się ostatnio jednej z najjaśniejszych gwiazd północnego letniego nieba za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Wega, czyli najjaśniejsza gwiazda gwiazdozbioru Lutni intryguje badaczy już od bardzo dawna z uwagi na rozciągający się w jej otoczeniu dysk protoplanetarny o średnicy ponad 150 miliardów kilometrów. Jak się teraz okazuje, […]

Wysyłane z Ziemi łaziki jeżdżą po powierzchni Marsa już od niemal trzech dekad. Mimo tego wciąż znajdują na Czerwonej Planecie obiekty, które potrafią zaskoczyć środowisko naukowe. Perseverance, najnowszy i największy spośród dotychczasowych łazików marsjańskich właśnie przesłał na Ziemię zdjęcie, które przedstawia dość nietypową barwę wśród rdzawych skał marsjańskich. Co to jest? Nie bez powodu Mars […]

Od dawna wiadomo, że wczesny Układ Słoneczny był niezwykle niebezpiecznym miejscem. Przez miliony lat wszystkie planety Układu Słonecznego bezustannie były bombardowane mniejszymi i większymi odłamkami i planetoidami. Co jednak ciekawe, o ile na Ziemi, Księżycu i Marsie do dzisiaj widać pozostałości po takich potężnych kolizjach, na Wenus ich nie było. Trzeba było jednak zmienić podejście […]

W “piątek trzynastego” kwietnia 2029 roku wydarzy się coś niezwykłego. W pobliżu Ziemi przeleci masywna planetoida Apophis. To właśnie tego dnia zbliży się ona do naszej planety na odległość zaledwie 30000 kilometrów. Obiekt o średnicy około 300 metrów pojawia się tak blisko Ziemi raz na kilka tysięcy lat. Jak się jednak okazuje, przelot ten będzie […]

Orbitery, lądowniki i łaziki marsjańskie na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat pozwoliły ustalić jednoznacznie, że choć na powierzchni Czerwonej Planety pełno jest śladów obecności dużych ilości wody, takich jak chociażby koryta rzeczne, to samej wody w stanie ciekłym tam nie ma. Bez odpowiedzi pozostaje zatem pytanie o to, jak wyglądał wczesny Mars, na którym woda w […]

Wciąż jeszcze zachwycamy się zdjęciami przesyłanymi na Ziemię przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, najnowsze flagowe obserwatorium astronomiczne, które stopniowo rewolucjonizuje naszą wiedzę o wszechświecie. Mało kto jednak wie, że jednocześnie, na wzgórzu Cerro Pachón znajdującym się w północnej części Chile powstaje właśnie równie fascynujące i jeszcze bardziej imponujące obserwatorium naziemne. Już wkrótce to ono zacznie […]

Gwiazdy na nocnym niebie wydają się niezmienne. Choć w rzeczywistości każda z nich porusza się w nieco innym kierunku i z własną prędkością, to są one tak daleko od nas, że w ciągu ludzkiego życia nie zmieniają zauważalnie swojego położenia, czy jasności względem innych gwiazd. Owszem, raz na jakiś czas dochodzi do eksplozji supernowej, jednak […]

Tak naprawdę wystarczy jedno spojrzenie na najnowsze zdjęcie wykonane za pomocą teleskopu VST zlokalizowanego w Obserwatorium Paranal w Chile, aby zrozumieć jego nazwę. Panie i Panowie, oto Mgławica Ciemnego Wilka. Wbrew pozorom to dość nietypowy przykład obiektu kosmicznego faktycznie przypominającego to, na co wskazuje jego nazwa. Wystarczy wszak spytać postronną osobę, która nie wykazywała nigdy […]

W 1995 roku astronomowie obserwujący niebo za pomocą teleskopów w Obserwatorium Palomar odkryli pierwszego znanego brązowego karła. Obiekt skatalogowany pod numerem Gliese 229B stał się wzorcowym przedstawicielem tej kategorii ciał niebieskich. Problem jednak w tym, że nie wszystko w jego przypadku pasowało do teoretycznych przewidywań. Obiekt ten był po prostu ciemniejszy, niż powinien być i […]

Twórcy nowego teleskopu kosmicznego postawili przed sobą niezwykle trudne zadanie. Oto stworzone przez nich urządzenie po wyniesieniu w przestrzeń kosmiczną miało stworzyć nową, niezwykle szczegółową mapę przestrzeni kosmicznej. Zespół badaczy pracujący na tym teleskopie właśnie opublikował dane, które stanowią zaledwie 1 proc. tworzonej mapy. Pozornie może się wydawać, że to niewiele, ale już w tych […]

Ludzkość prowadzi nasłuch przestrzeni kosmicznej już od ponad sześćdziesięciu lat. Naukowcy mają bowiem cichą nadzieję na to, że któregoś dnia do Ziemi dotrze sygnał, w którym zakodowana będzie wiadomość wysłana w przestrzeń kosmiczną przez przedstawicieli jakiejś odległej zaawansowanej cywilizacji. Jakby nie patrzeć, miejsca na inne cywilizacje w przestrzeni kosmicznej jest mnóstwo. W samej naszej galaktyce […]

Ludzki umysł nie jest w stanie ogarnąć rozmiarów wszechświata. Niewyobrażalne jest już to, że w naszej galaktyce, czyli w Drodze Mlecznej znajduje się od stu do czterystu miliardów gwiazd, wokół których krąży zapewne około biliona planet. Kiedy jednak dodamy do tego fakt, że we wszechświecie może znajdować się kilka bilionów — tak, kilka tysięcy miliardów […]

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba przyjrzał się ostatnio pięciu najwcześniejszym znanym kwazarom we wszechświecie. Te fascynujące obiekty obserwowane takimi, jakie były mniej niż miliard lat po Wielkim Wybuchu goszczą w swoim wnętrzu potężne supermasywne czarne dziury. Dzięki teleskopowi Jamesa Webba udało się teraz ustalić, co znajduje się w ich otoczeniu. I tu pojawiło się pewne zaskoczenie. […]

Małe ciała Układu Słonecznego to na pierwszy rzut oka po prostu planetoidy i komety, czyli wszystkie obiekty, które nie są gwiazdą, planetami i ich księżycami. Można by było zatem powiedzieć, że mamy w tej grupie planetoidy i komety. Kiedy jednak przyjrzymy się tym obiektom nieco dokładniej, okaże się, że mamy tam do czynienia z kilkoma […]

Mały Obłok Magellana, czyli niewielkich rozmiarów galaktyka satelitarna Drogi Mlecznej, przykuł uwagę naukowców w maju tego roku. Właśnie wtedy astronomowie dostrzegli tam eksplozję, do której doszło w obrębie układu podwójnego. Te ostatnie, choć powinny być bardzo liczne w całym wszechświecie, dość skutecznie wymykają się obserwatorom. Wystarczy wspomnieć, iż nauce jest znanych sześć eksplodujących duetów złożonych […]

Niełatwo jest zadowolić za jednym razem i astronomów i lekarzy. Taka sztuka najprawdopodobniej uda się jednak inżynierom z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz, którzy stworzyli spektrometr przyszłości. O szczegółach swojej koncepcji piszą w APL Photonics. Zespół badawczy prowadzony przez Kevina Bundy’ego oraz Holgera Schmidta stoi za rozwiązaniem, które łączy według nich niskie koszty produkcji z […]

Układ Słoneczny znajduje się w dysku Drogi Mlecznej, mniej więcej w połowie drogi między zewnętrzną krawędzią dysku a jego centrum, w którym znajduje się supermasywna czarna dziura, wokół której cała galaktyka się kręci. Ów środek naszej galaktyki to miejsce naprawdę niezwykłe, w którym bezustannie dużo się dzieje. Naukowcy obserwujący ten fragment przestrzeni w ciągu ostatnich […]

Miony są zaliczane do grona cząstek elementarnych, które docierają na Ziemię z kosmosu. Naukowcy próbują zgłębiać ich tajemnice i trzeba przyznać, że coraz lepiej im to wychodzi. Niedawno mogliśmy się o tym przekonać za sprawą eksperymentu, który miał doprowadzić do zapanowania nad nimi. Wysiłkami w tej sprawie zajęli się przedstawiciele projektu J-PARC. Ostatecznym celem było […]

Masywne gwiazdy żyją krótko, ale za to kończą swoje życie w sposób iście spektakularny. Kiedy w potężnej eksplozji supernowej umiera masywna gwiazda, przez chwilę świeci jaśniej, niż cała galaktyka, w której się znajduje. Taka gwiazda, jeżeli jest odpowiednio daleko od nas, przez całe swoje życie mogła być niewidoczna dla gołego oka, w momencie eksplozji może […]

Zaćmienie Słońca to naprawdę wyjątkowe i rzadkie zdarzenie. Nie każdy uświadamia sobie, że zaćmienia na Ziemi powodowane przez Księżyc są naprawdę wyjątkowe. Wystarczy jednak zobaczyć, jak wygląda zaćmienie Słońca widziane z powierzchni Czerwonej Planety, aby dostrzec wyjątkowość tego, co mamy na Ziemi. Słońce i Księżyc nie mają ze sobą wiele wspólnego. Jedno z nich jest […]