Tak, jak biolodzy odkrywają nowe gatunki organizmów, mineralodzy ciągle są na tropie nieznanych jeszcze związków chemicznych występujących w środowisku naturalnym. W fulgurycie powstałym w wyniku uderzenia piorunu w ziemię powstał minerał, który należy do kompletnie nowej grupy. Odkrycie z USA prowadzi nas na zupełnie inne pola eksploracji. Fulguryty są skałami powstającymi w wyniku uderzenia pioruna […]

Płaszcz Ziemi stanowi większość objętości naszej planety, ale mimo to nadal niewiele wiemy, o procesach nim rządzących. Najnowsze badania nad dwoma dominującymi minerałami w dolnym płaszczu dowodzą, że dochodzi tam do zjawiska zupełnie odwrotnego, niż dotychczas myślano. Badania nad składem mineralogicznym oraz procesami zachodzącymi w płaszczu Ziemi są bardzo utrudnione. Wszystko z tego powodu, że […]

Znajdujący się w środkowej Kalifornii Park Narodowy Yosemite odwiedzają miliony turystów rocznie. Część z nich na pewno zastanawia się, jak i kiedy powstały strzeliste granitowe granie. Do tej pory naukowcy nie mieli pewnej odpowiedzi na to pytanie. Teraz już wiemy, ile lat liczy słynna dolina Yosemite. Naukowcy musieli skorygować błąd aż o 40 mln lat. […]

Czy we wnętrzu Ziemi mogą kryć się olbrzymie zasoby wody? Czy wizja wielkich oceanów kryjących się w podziemnym świecie rodem z powieści Juliusza Verne’a była tylko wymysłem autora? Okazuje się, że wnętrze Ziemi skrywa więcej wody, niż mogliśmy sobie wyobrażać. Jak wyglądają owe superoceany i gdzie ich szukać? Woda krąży w skałach od milionów lat, […]

O tym minerale dotychczas wiedzieliśmy tylko z meteorytów i pośrednich badań dotyczących składu płaszcza Ziemi. W krysztale diamentu z Botswany odkryto niewielką inkluzję, która zawierała minerał davemaoitu – jednego z trzech głównych składników budujących dolny płaszcz Ziemi. To pierwsza w historii odkryta próbka pochodząca bezpośrednio z głębokiego wnętrza naszej planety. O tym, jaki jest skład […]

W jednym z największych meteorytów, jakie kiedykolwiek znaleziono, odkryto obecność dwóch zupełnie nowych minerałów. Mogą one dostarczyć dodatkowych informacji o tym, jak formują się takie kosmiczne obiekty. Czym są dokładnie te niespotykane nigdy wcześniej minerały? Zespół naukowców z Uniwersytetu Alberta w Kanadzie odkrył dwa nowe minerały w meteorycie El Ali, który znaleziono w 2020 roku […]

Czy woda może liczyć miliony lat? W pewnym określonym sensie tak, ale mowa tutaj o tej, które płynie w naszym kranie, ale o uwięzionych bąblach H2O wewnątrz skał i minerałów. Naukowcy znaleźli sposób, jak można znajdować nawet najmniejsze cząsteczki wody w bardzo starych skałach. Geolodzy z amerykańskiego Pacific Northwest National Laboratory podzielili się nowatorską metodą […]

Ile mamy minerałów na Ziemi? Które z nich są najbardziej pospolite, a które – najrzadsze? Okazuje się, że katalog wszystkich wyjątkowych i rzadko spotykanych minerałów musiałby liczyć 2500 pozycji. Poznajmy tylko kilka z nich, w tym również te okazy, które występują wyłącznie w Polsce lub zostały odkryte przez Polaków. Przypomnijmy, że minerałem nazywamy pierwiastek lub […]

Skorupa ziemska, płaszcz górny, płaszcz dolny, jądro zewnętrzne i jądro wewnętrzne – taka jest budowa wnętrza Ziemi i jak na razie nic w tej strukturze się nie zmienia. Jednak jeśli chodzi o skład mineralny i chemiczny poszczególnych warstw, to nie wszystko jest ustalone. Eksperyment amerykańskich mineralogów ujawnił obecność nieznanego dotąd minerału. Gdzie go znajdziemy? Od […]

Jaki materiał jest najtwardszy na świecie? Od wieków uznaje się, ze jest nim diament. Czy na pewno? Dowiedzmy się, czym naprawdę jest skala twardości minerałów Mohsa, którą nieraz nadinterpretowujemy oraz poznajmy dwa związki chemiczne, które okazują się być najbardziej wytrzymałymi, jakie poznała dotąd nauka i wzbudzają wiele kontrowersji. Czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, czym jest twardość? […]

Czy hałdy mogą płonąć? Dlaczego przypominają one swoiste “nowoczesne wulkany”? O badaniach niezwykłych zjawisk na polskich (i nie tylko) hałdach opowiada dr hab. Łukasz Kruszewski, profesor ING PAN. Ponadto zdradza, jak to jest odkryć nowy minerał i ile pracy się z tym wiąże. Jakub Zygmunt, Focus.pl: Chociaż w Polsce nie mamy aktywnych wulkanów, to… mamy […]

Czy na podstawie niewielkich próbek cyrkonów można stwierdzić, jak wyglądały kontynenty przed miliardami lat? Okazuje się, że tak. O najstarszych czasach naszej planety wiemy niewiele, ale geolodzy z Polskiej Akademii Nauk pracują, aby braki w wiedzy uzupełnić. Rozmawialiśmy z Piotrem Królem z Instytutu Geofizyki PAN na temat najstarszych skał i minerałów na świecie, jak i […]