Czy badając obiekty oddalone od nas o miliardy kilometrów, można dowiedzieć się czegoś nowego o procesach zachodzących w atmosferze Ziemi? Ależ jak najbardziej, jeszcze jak. Doskonałym przykładem jest obserwowanie zórz polarnych powstających w atmosferach innych planet Układu Słonecznego. Zebrana w ten sposób wiedza, może rzucić zupełnie nowe światło na to, co energetyczne cząstki ze Słońca […]

Uran i Neptun, dwie najodleglejsze od Słońca planety Układu Słonecznego wciąż są dla nas wielką zagadką. Naukowcy właśnie odkryli w ich otoczeniu trzy nowe obiekty. Dlaczego nie zauważyliśmy ich nigdy wcześniej? Jest po temu jeden ważny powód. Generalnie o Uranie i Neptunie wiemy stosunkowo mało. Dla wielu osób może to się wydawać dziwne, a wręcz […]

Spoglądając na zdjęcia obiektów Układu Słonecznego, można odnieść wrażenie, iż im bardziej oddalamy się od Słońca, tym są one mniej interesujące. Blisko Słońca mamy bowiem fascynujące planety skaliste z powierzchniami stanowiącymi zapis uderzeń mniejszych i większych planetoid i komet, przeoranych licznymi dolinami rzecznymi. Potem mamy niezwykle barwnego, przeciętego pasami Jowisza z Wielką Czerwoną Plamą. Tuż […]

Zazwyczaj przyjmuje się, że planety Układu Słonecznego można podzielić na dwie grupy: planety skaliste oraz gazowe olbrzymy. Kiedy jednak dokładnie się przyjrzymy tym drugim, okazuje się, że tak naprawdę można je podzielić na dwie kolejne podgrupy. W gazowych olbrzymach pozostaną wtedy Jowisz i Saturn, a Neptun i Uran, których skład chemiczny jest nieco inny, trafią […]

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), który na co dzień zagląda w najodleglejsze rejony wszechświata, poszukując pierwszych galaktyk, które powstały po Wielkim Wybuchu, przyjrzał się ostatnio fascynującemu obiektowi na naszym lokalnym podwórku. Spoglądając do wnętrza Układu Słonecznego, tym razem teleskop przyjrzał się Uranowi oraz jego zaskakująco wyraźnym pierścieniom. Na najnowszym zdjęciu możemy zobaczyć, jak obecnie wygląda […]

W życiu codziennym bardzo często ulegamy złudzeniu, że istnieje tylko to, co jesteśmy w stanie zobaczyć na własne oczy. Na szczęście już w szkole podstawowej orientujemy się, że to tylko złudzenie. Jakby nie patrzeć powietrza też nie widać, a nikt nie twierdzi, że go nie ma. We wszechświecie jednak jest znacznie więcej rzeczy, które istnieją […]

Uran to jedyna planeta w Układzie Słonecznym, której oś obrotu nie jest prostopadła a równoległa do płaszczyzny orbity wokół Słońca. W efekcie planeta, zamiast wirować, zasadniczo toczy się po swojej orbicie. Efekt jest taki, że przez część obiegu planety wokół Słońca, spoglądając na Urana naukowcy widzą albo jeden, albo drugi biegun planety. Aktualnie od kilku […]

Uran i Neptun, dwa lodowe olbrzymy krążące na zewnętrznych rubieżach Układu Słonecznego to niesamowicie zaniedbane, choć fascynujące planety. Każda z nich została przez ludzkość odwiedzona tylko raz i to w ramach misji jednej sondy – Voyagera 2. Czas najwyższy, aby w kierunku przynajmniej jednej z tych dwóch planet poleciała jakaś nowa sonda. Okazuje się, że […]

Na przestrzeni ostatnich siedemdziesięciu lat człowiek wysłał w przestrzeń kosmiczną ogromną liczbę sond kosmicznych. Odwiedziliśmy za pomocą mniejszych i większych aparatów wszystkie planety Układu Słonecznego, własny Księżyc oraz księżyce gazowych olbrzymów. Nie zmienia to jednak faktu, że wielkimi zaniedbanymi pod względem eksploracji kosmicznej są dwa lodowe olbrzymy, Uran i Neptun. Jak się okazuje, rezygnując z […]

Uran jest trzecią co do wielkości planetą Układu Słonecznego. Znajdujący się pomiędzy orbitą Saturna i Neptuna gazowy gigant wyróżnia się osią obrotu, która jest nachylona do kierunku prostopadłego do ekliptyki pod kątem aż 98 stopni. Dotychczas uznawana była teoria, że za tym stanem rzeczy stoi uderzenie jakiegoś gigantycznego obiektu kosmicznego w Urana, które spowodowało jego […]

Podczas II wojny światowej nazistowskie Niemcy i USA ścigały się, kto pierwszy opracuje bombę atomową. Zanim Niemcy odniosły sukces, wojna się zakończyła, a wtedy siły alianckie przejęły część uranu należącego do III Rzeszy. Badanie go nadal przynosi nieoczekiwane i użyteczne informacje, zarówno dla naukowców, jak i służb granicznych. Według Jona Schwantesa z Pacific Northwest National […]

NASA przymierza się do wysłania misji, która ma przebadać Urana. Posłuży do tego opracowana przez polskich naukowców sonda głęboka wielkości piłki – urządzenie zdolne analizować skład chemiczny planetarnych atmosfer. Wyobraźcie sobie lodowe piekło, gdzie średnia temperatura jest niższa niż minus 200 stopni Celsjusza. Atmosferę wypełniają ciekłe i zmrożone gazy, a jej ciśnienie jest nawet tysiąc […]

Naukowcy z Chińskiej Akademii Nauk poinformowali, że w wyniku bombardowania atomów wolframu wiązką argonu i wapnia pozyskali uran-214. Nowo powstały izotop uranu jest lżejszy od innych. Badacze mają nadzieję, że znajdzie swoje zastosowanie w energetyce jądrowej. https://www.focus.pl/artykul/cztery-nowe-pierwiastki-w-tablicy-mendelejewa zbudowane są z protonów i neutronów znajdujących się w jądrze otoczonym chmurą elektronów. Każdy z pierwiastków rozróżniamy na […]

Obserwacji Urana nie poświęcamy zbyt wiele uwagi. Jedyne obrazy z tej niebieskiej planety, jakimi dysponujemy, uzyskaliśmy dzięki sondzie Voyager 2 w 1986 roku. Jednak w zeszłym roku dwóch planetologów znalazło w archiwach coś niezwykłego. Gina DiBraccio i Daniel Gershman z NASA Goddard Space Flight Center, przeczesując archiwa NASA, zauważyli coś, co wcześniej przeoczyły analizy – […]

Nie na powierzchni tych zmrożonych planet, ale tysiące kilometrów pod nią ciśnienie i temperatura są tak duże, że fragmenty węgla z rozłupanych węglowodorów zbijają się w diamenty i opadają głębiej w pobliże jądra – stąd analogia deszczu. To wszystko oczywiście teoria, aktualnie wspomagana nową hipotezą bazującą na eksperymencie z laserem na swobodnych elektronach generującym twarde […]

Lodowy świat „zapozował” naukowcom z Berkeley, którzy zrobili mu zdjęcia za pomocą teleskopu termowizyjnego. Udało się zmierzyć temperaturę pierścieni i dowiedzieć czegoś wyjątkowego o jednym z nich. Pierścień nazywany epsilon jest wyjątkowy na skalę całego Układu Słonecznego. Zwykle to Saturn jest pokazywany jako „ta planeta z pierścieniami”. Tymczasem wcale nie jest wyjątkiem. Podobne obiekty ma […]

Wszystko za sprawą chmur zawierających siarkowodór. To właśnie jemu zgniłe jaja “zawdzięczają” swój zapach. – Lecąc przez chmury Urana tak, z pewnością natknęlibyście się na ten katastrofalny zapach – mówi Leigh Fletcher z Uniwersytetu Leicester w Wielkiej Brytanii. Naukowiec, używając spektrografu teleskopu Gemini na Hawajach, wraz z zespołem innych naukowców, wykrył siarkowodór w górnych warstwach chmur […]

Obfite roje meteorów i dobre warunki do obserwacji Saturna, Urana i Neptuna – tak będzie wyglądało niebo w lipcu  “W nadchodzącym miesiącu Merkury i Wenus znajdują się na sferze niebieskiej blisko Słońca i ich obserwacje są bardzo trudne albo wręcz niemożliwe” – mówi dr hab. Arkadiusz Olech z Centrum Astronomicznego PAN w Warszawie. Niełatwe są […]

Naukowcy znaleźli sposób na radioaktywny zubożony uran, wykorzystywany do budowy pocisków przeciwpancernych i przynoszący skutki w postaci skażenia obszarów wojennych. Rozprzestrzenianiu się skażenia uranem mogą zapobiec występujące na tych terenach grzyby mikoryzowe. W wielu strefach konfliktów zbrojnych, w których ostatnimi laty prowadzone były – lub są do tej pory – działania wojenne, gleba i woda […]