Monumentalny dolmen w pobliżu Teby
Zespół badawczy z Uniwersytetu w Kadyksie odnalazł kamienną strukturę grobową o długości 13 metrów w okolicach miasta Teba w prowincji Malaga. Dolmen oznaczony jako numer I, zaliczany do nekropolii La Lentejuela, zadziwia nie tylko rozmachem konstrukcji, ale przede wszystkim tym, jak dobrze przetrwał do naszych czasów.
Możemy mówić o jednym z najbardziej monumentalnych i kompletnych dolmenów w całej Andaluzji – zauważa Serafín Becerra, Uniwersytet w Kadyksie
Konstrukcja składa się z pionowych płyt kamiennych, tak zwanych ortostatów, sięgających nawet 2 metrów wysokości. Całość była przykryta masywnymi poziomymi płytami, a na wierzchu usypano charakterystyczny kopiec z piasku i drobnych kamieni. Patrząc na tę budowlę, trudno nie zastanawiać się, jakim wysiłkiem musiała być jej konstrukcja dla neolitycznej społeczności.
Czytaj też: 7000-letnie mumie z Sahary. Ich DNA ujawnia tajemniczą populację
Sam sposób wzniesienia dolmenu świadczy o niebywałej organizacji pracy wśród ówczesnych mieszkańców. Ustawienie pionowych płyt wymagało precyzji, a zamontowanie poziomych elementów nakrywających – skoordynowanych działań wielu osób. To nie była przypadkowa konstrukcja, lecz przemyślane przedsięwzięcie, które musiało angażować całą lokalną wspólnotę przez wiele miesięcy, a może nawet lat. Wnętrze grobowca kryło kilka ossuariów, czyli niewielkich przestrzeni zawierających ludzkie kości. To typowa praktyka dla kultur megalitycznych, które traktowały takie miejsca jako wieczne domy swoich przodków. Co ciekawe, dolmen służył jako miejsce pochówku dla wielu pokoleń, co sugeruje, że miał szczególne znaczenie dla lokalnej społeczności.
Egzotyczne dary grobowe i ślady handlu
Najbardziej intrygujące okazały się przedmioty znalezione wraz ze szczątkami. W grobowcu odkryto między innymi muszle morskie, fragmenty kości słoniowej, kawałki bursztynu oraz broń wykonaną z wysokogatunkowego krzemienia, w tym rzadką halabardę. Te znaleziska wiele mówią o statusie społecznym pochowanych osób.
Obecność muszli morskich w obszarze śródlądowym odzwierciedla znaczenie morza jako elementu prestiżu oraz istnienie dalekosiężnych sieci wymiany – wyjaśnia Juan Jesús Cantillo
Muszle znalezione dziesiątki kilometrów od wybrzeża to szczególnie ciekawy trop. Mogły pełnić funkcję pierwotnej waluty lub symbolu statusu. Ich transport w głąb lądu wymagał zorganizowanych kontaktów handlowych, co każe nam zupełnie inaczej patrzeć na mobilność prehistorycznych społeczności. Odkrycie jest efektem czterech lat prac wykopaliskowych prowadzonych przez zespół pod kierunkiem Eduardo Vijande i Serafína Becerry.
Czytaj też: Trzęsienie ziemi odsłoniło pradawny pałac. Kataklizm w Mjanmie doprowadził do wielkiego odkrycia
Prawdziwym potencjałem tej struktury jest jej niezwykły stan zachowania, który pozwoli nam poznać z dużą szczegółowością sposoby życia i wierzenia tych społeczności – Eduardo Vijande, współkierownik projektu
Stanowisko służy również jako miejsce praktyk dla studentów historii, łącząc badania naukowe z edukacją. Obecnie trwają szczegółowe analizy znalezisk, w tym datowanie radiowęglowe, które ma precyzyjnie określić wiek poszczególnych pochówków. Na obecną chwilę wydaje się, iż dolmen w Tebie potwierdza, że prehistoryczna Andaluzja była regionem o złożonej organizacji społecznej i rozwiniętych kontaktach handlowych. Czy to odkrycie rzeczywiście zmieni nasze rozumienie tamtej epoki? Czas pokaże. Na razie wi