Skarb ukryty w popiołach
Archeolodzy pracujący w sektorze Poarta Mare – Turnul Mare natknęli się na niezwykłe świadectwo dramatycznych wydarzeń. Wstępne analizy wskazują, że kosztowności przechowywano w drewnianej skrzyni, która doszczętnie spłonęła podczas pożaru. Intensywne ciepło stopiło metale szlachetne, lecz jednocześnie utrwaliło zarys samego pojemnika. To rzadkie zjawisko pozwoliło naukowcom odtworzyć sposób przechowywania cennych przedmiotów.
Najprawdopodobniej dom należał do ważnej rodziny z połowy II – połowy III wieku n.e., a cenne przedmioty były przechowywane w specjalnym miejscu, jednak z powodu pożaru nie udało się ich wtedy uratować – wyjaśniają pracownicy Narodowego Muzeum Historii Rumunii
Sam budynek wyraźnie wyróżniał się na tle innych zabudowań mieszkalnych. Odkryte ozdobne posadzki wapienne oraz fragmenty malowanych tynków na ścianach to elementy charakterystyczne dla domostw rzymskiej elity. Tego typu detale architektoniczne były kosztowne i dostępne tylko dla nielicznych. Nagłość pożaru uniemożliwiła ewakuację najcenniejszych przedmiotów, które przez wieki czekały ukryte pod warstwami ziemi.
Długoletnie badania przynoszą efekty
Histria, założona przez greckich kolonistów w VII wieku p.n.e., stanowi kluczowe stanowisko archeologiczne w Rumunii. Wykopaliska systematycznie prowadzone są od 1914 roku, a od 2000 roku własny sektor badawczy ma tam Narodowe Muzeum Historii Rumunii. Zespół pod kierunkiem Adeli Bâltâc, Paula Damiana, Virgila Apostola i Eugena Paraschiva-Grigore skupił się na badaniu wczesnorzymskich faz rozwoju miasta. Ich wieloletnia praca zaowocowała spektakularnymi rezultatami. W ciągu ostatnich dekad odkryto struktury datowane od późnego okresu hellenistycznego do schyłku epoki rzymskiej. Archeolodzy odsłonili nowe odcinki ulic, okazałe budynki publiczne oraz zaawansowaną infrastrukturę hydrauliczną – wszystko to świadczy o znaczeniu Histrii jako ważnego ośrodka gospodarczego i kulturalnego.
Położenie na zachodnim wybrzeżu Morza Czarnego zapewniało miastu strategiczną przewagę. Histria funkcjonowała jako kluczowy węzeł handlowy łączący świat grecki z ludami zamieszkującymi tereny dzisiejszej Rumunii. Nawet pod rzymskim panowaniem miejscowość zachowała swoją ekonomiczną pozycję. Odkryty skarb potwierdza, że jeszcze w II-III wieku miasto zamieszkiwały zamożne rodziny dysponujące pokaźnymi majątkami.
Co dalej ze znaleziskiem?
Artefakty przewieziono już do laboratoriów konserwatorskich Narodowego Muzeum Historii Rumunii w Bukareszcie. Specjaliści przeprowadzą szczegółowe analizy naukowe, a następnie rozpoczną proces konserwacji i renowacji. Skarb zostanie sklasyfikowany jako element Narodowego Skarbu Dziedzictwa Kulturowego Rumunii ze względu na swoje wyjątkowe znaczenie historyczne i artystyczne. Muzeum zapowiedziało oficjalną prezentację odkrycia dla publiczności i mediów w najbliższym czasie.
Badania archeologiczne w Histrii pozostają jednym z najwyższych priorytetów muzeum. Oprócz wzbogacania rumuńskich kolekcji dziedzictwa narodowego, te odkrycia dostarczają nowych spostrzeżeń na temat wzajemnie powiązanych historii świata greckiego i rzymskiego – czytamy w komunikacie
Choć takie odkrycia nie rewolucjonizują naszej wiedzy o starożytności, stanowią ważne uzupełnienie obrazu życia codziennego w rzymskich prowincjach. Znalezisko z Histrii to kolejny dowód na archeologiczne bogactwo tego regionu. Po zakończeniu prac konserwatorskich skarb będzie mógł opowiedzieć swoją historię współczesnym odbiorcom, przypominając o przemijaniu materialnego dostatku i trwałości śladów przeszłości.