Polacy odnaleźli starożytne dokumenty. Sensacyjne odkrycie zatrzęsło światem archeologii

Przedstawiciele Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego mają wielkie powody do radości. W toku prowadzonych przez nich badań udało się niedawno zidentyfikować papirusy z listami rzymskich centurionów. Owoców tych poszukiwań było zdecydowanie więcej.
Polacy odnaleźli starożytne dokumenty. Sensacyjne odkrycie zatrzęsło światem archeologii

Chodzi o dokumenty związane z rzymskimi legionistami znajdującymi się na terenie Egiptu. Arenę działań naszych rodaków stanowiło Berenike. Zlokalizowane na wybrzeżu Morza Czerwonego stanowisko było zamieszkiwane na przestrzeni wielu wieków, od okresu hellenistycznego, przez wczesnorzymski, aż po późnorzymski. 

Czytaj też: Wykorzystali promieniowanie kosmiczne do zbadania prehistorycznej osady. Rezultaty są niebywałe

Poza wspomnianymi papirusami uczestnicy ekspedycji dotarli do wielu innych przedmiotów, takich jak rzymskie monety, zapinka do płaszcza czy ceramika. Odkrycia są niezwykle istotne choćby ze względu na fakt, iż powiązane z Rzymem artefakty są w tej części świata wyjątkowo rzadkie. Jak wyjaśnia dr hab. Marta Osypińska z Uniwersytetu Wrocławskiego, Egipcjanie niespecjalnie kwapią się do wspominania o tych czasach, ponieważ znajdowali się wtedy pod panowaniem Rzymian.

fot. K. Braulińska

Berenike pełniło funkcję portu założonego przez cesarza Tyberiusza. Jego panowanie przypadało na lata 14-37, a samo miasto powstało wkrótce po aneksji Egiptu. Zdaniem badaczy to właśnie tam mógł stacjonować III Legion Cyrenajka, który został oddelegowany do pacyfikacji powstania w Jerozolimie w 70 roku.

Co ciekawe, sukces polskich archeologów nastąpił w czasie wykopalisk obejmujących cmentarz dla zwierząt pochodzący z I i II wieku. Zlokalizowane tam pochówki okazały się zawierać różnego rodzaju przedmioty, między innymi w postaci monet, zapinki do płaszcza, ceramiki oraz fibuli. Największe zainteresowanie wzbudziły natomiast papirusy zawierające listy pisane przez tzw. centurionów.

Starożytne dokumenty znalezione na terenie Berenike to listy pisane przez rzymskich centurionów. Naukowcom udało się odczytać część z nich

Takim mianem określało się rzymskich dowódców. W tym przypadku wspomniane są imiona takie jak Haosus, Petroniusz czy Lucyniusz. Na przykład w jednym z dokumentów Petroniusz zwraca się do Lucyniusza z pytaniem o ceny wybranych towarów. Analiza tej korespondencji powinna dostarczyć kluczowych informacji na temat codziennego życia w Berenike.

Czytaj też: Czasem warto szukać do skutku. Ten element odnalazł się po dwóch tysiącach lat

Sami zainteresowani podkreślają, iż mowa o wielkim odkryciu, które powinno szerokim echem obić się wśród badaczy starożytnego Egiptu i Rzymu. Nie można przy tym pomijać znalezisk obejmujących ostrakony, czyli kamienne bądź ceramiczne fragmenty zawierające różnego rodzaju zapiski. O ile jednak ostrakony są relatywnie powszechnym elementem wykopalisk, tak papirusy są znajdowane zdecydowanie rzadziej. Wynika to między innymi z ich znacznie większej podatności na zniszczenie, gdy na długie lata trafią pod ziemię.