Zaawansowana technologia sprzed trzech tysięcy lat
Kompleks przetwórczy w Górach Sukari stanowił technologiczny majstersztyk swojej epoki. Archeolodzy odsłonili kompletny obiekt do wydobywania złota z kwarcowych żył, wyposażony w specjalistyczne stanowiska do kruszenia i mielenia skały, system basenów filtracyjnych oraz gliniane piece służące do wytopu czystego kruszcu. Mohamed Ismail Khaled, sekretarz generalny Najwyższej Rady Starożytności, podkreśla znaczenie odkrycia.
Czytaj też: Pogańska świątynia znaleziona w Rosji. Leśne sanktuarium zawiera ślady dawnych wierzeń
Sam proces wydobywczy był niezwykle przemyślany. Kwarc zawierający złote drobiny trafiał najpierw do specjalnych stanowisk, a na nich rozbijano go na mniejsze fragmenty. Następnie materiał kierowano do młynów, które mieliły go na drobny proszek. System basenów pozwalał na oddzielenie cennego metalu od skały macierzystej, a finalnie w glinianych piecach otrzymywano czyste złoto. Mówiąc krótko: Egipcjanie opracowali prawdziwą linię produkcyjną na długo przed erą przemysłową.
Całe miasto wyrosłe wokół kopalni
Wokół samej kopalni funkcjonowało pełnoprawne osiedle z okresu ptolemejskiego, które przypominało samowystarczalne miasto. Badacze odkryli tam nie tylko domy mieszkalne, lecz również warsztaty rzemieślnicze, świątynie, budynki administracyjne i łaźnie, czyli wszystko, co było potrzebne do życia licznej społeczności górniczej. Znalezione artefakty pozwalają lepiej zrozumieć codzienne życie dawnych mieszkańców. Wśród odkryć znalazło się 628 fragmentów ceramiki z inskrypcjami w hieroglifach, piśmie demotycznym i greckim. Ta różnorodność językowa wskazuje na wielokulturowy charakter osady, gdzie pracowali zarówno rdzenni Egipcjanie, jak i Grecy oraz przedstawiciele innych nacji. Co dokładnie odkryli uczestnicy wykopalisk?
- brązowe monety z okresu ptolemejskiego
- terakotowe figurki ludzi i zwierząt pochodzące z czasów grecko-rzymskich
- kamienne wizerunki bóstw, w tym Bastet i Harpokrates (zarówno gotowe, jak i będące w trakcie obróbki)
- naczynia ceramiczne z przedmiotami osobistymi, w tym lekami i kadzidłami
- koraliki z kamieni półszlachetnych oraz ozdoby wykonane z muszli
- pięć kamiennych stołów ofiarnych z okresu ptolemejskiego
Co ciekawe, zespół badawczy zidentyfikował również ślady architektury z późniejszych okresów: rzymskiego oraz islamskiego. Świadczy to o tym, iż miejsce to było aktywnie użytkowane przez ponad tysiąc lat od momentu założenia, co potwierdza jego strategiczne znaczenie.
Replika dla współczesnych
Odkrycie postawiło przed archeologami nietypowe wyzwanie. Współczesna kopalnia Sukari, nadal prowadząca wydobycie złota, znajdowała się dokładnie w tym samym miejscu co starożytny kompleks. Egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności podjęło decyzję o przeniesieniu całego stanowiska archeologicznego o około 3,2 kilometra i stworzeniu wiernej repliki. Na obszarze 2,5 hektara zbudowano centrum dla zwiedzających, które łączy funkcje edukacyjne z ochroną dziedzictwa. Replika kompleksu górniczego umożliwia turystom i badaczom zapoznanie się z metodami pracy w dawnej kopalni.
Czytaj też: Archeologiczna zagadka Tanis rozwiązana. Dlaczego faraona pochowano w cudzym grobowcu?
Odkrycie pogłębia nasze zrozumienie starożytnych egipskich technik górniczych używanych do wydobywania złota ze skał, jednocześnie dodając wglądu w społeczne, religijne i ekonomiczne życie górników złota – podsumowuje Khaled
Odkrycie w Górach Sukari pokazuje, że czas zaktualizować wyobrażenia o starożytnych technologiach. Organizacja pracy, zaawansowane metody przetwórcze i zdolność do stworzenia samowystarczalnej społeczności w trudnych warunkach górskich budzą szacunek, nawet z perspektywy współczesnej inżynierii. Oczywiście nie znamy całej prawdy o warunkach życia ówczesnych górników, jednak sama skala i precyzja tego przedsięwzięcia robi wrażenie.