Gwiazda Polarna ma zdecydowanie więcej niż tylko symboliczne znaczenie. Od wieków stanowi bowiem istotne wsparcie z zakresu nawigacji, będąc niezawodnym wyznacznikiem dla żeglarzy. O ile jednak istnienie takiego obiektu w obrębie bieguna północnego wydaje się dość oczywiste, tak sprawy mają się zgoła odmiennie na biegunie południowym. To z kolei prowadzi do pytania: dlaczego nie widzimy […]

Mijający tydzień obfitował w przeloty mniejszych i większych skał kosmicznych w pobliżu Ziemi. Każdy taki przelot uświadamia nam, że przestrzeń kosmiczna nie jest czymś, co znajduje się daleko od nas i nie ma na nas wpływu. My też, zajmując się swoimi rzeczami na powierzchni błękitnej planety, mkniemy przez przestrzeń kosmiczną jako jej pełnoprawny element i […]

Wielkimi krokami zbliża się czas, w którym ludzkość najpierw powróci na powierzchnię Księżyca, a następnie zbuduje na niej swoją pierwszą stałą bazę załogową. Na orbicie wokół Srebrnego Globu mają znaleźć się nie tylko satelity obserwacyjne, ale także nawigacyjne, komunikacyjne, a nawet stacje kosmiczne. Można zatem stwierdzić, że aktywność w otoczeniu i na powierzchni tego ciała […]

Ludzie pracują na orbicie okołoziemskiej już od ponad dwudziestu czterech lat. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna jest stale zamieszkana przez kolejne załogi astronautów wysyłanych tam z Ziemi na trwające najczęściej około 6 miesięcy misje. Od samego początku istnienia stacji kosmicznej astronauci korzystają z każdej okazji, aby wyjrzeć na zewnątrz i spojrzeć na to, co się dzieje na […]

W ciągu ostatnich trzydziestu lat astronomowie odkryli ponad 5500 planet krążących wokół gwiazd innych niż Słońce. Od samego początku jednak zarówno naukowcy, jak i opinia publiczna w tych danych obserwacyjnych poszukuje planet bliźniaczo podobnych do Ziemi, po części w nadziei na znalezienie jakichkolwiek form życia we wszechświecie poza Ziemią. O ile planety skaliste już odkrywamy, […]

W 1963 roku astronomowie odkryli na niebie intrygujący obiekt. Na pierwszy rzut oka wyglądał jak gwiazda, jednak dokładniejsze oględziny wykazały, że znajduje się on 2,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi. Z takiej jednak odległości nie mielibyśmy szansy dostrzec pojedynczej gwiazdy. Okazało się, że ten pozornie przypominający gwiazdę obiekt, to niezwykle jasne aktywne jądro galaktyczne, w […]

Kiedy 1 stycznia 1801 roku astronom Giuseppe Piazzi odkrył Ceres, środowisko astronomów uznało, że udało mu się odkryć poszukiwaną od dawna brakującą planetę między orbitą Marsa i Jowisza. Dopiero długie lata później uznano, wskutek nowych odkryć uznano, że między Marsem a Jowiszem nie ma planety, a znajduje się cały rozległy pas planetoid. Siłą rzeczy Ceres […]

Wielkimi krokami zbliża się długo wyczekiwany przez naukowców moment wejścia sondy kosmicznej BepiColombo na orbitę wokół pierwszej planety od Słońca. Po drodze do tego celu sonda musi najpierw sześciokrotnie przelecieć w pobliżu Merkurego, aby stopniowo obniżać swoją prędkość do punktu, w którym będzie ona na tyle niska, aby słaba grawitacja Merkurego mogła przechwycić sondę na […]

Między orbitami Marsa i Jowisza nie ma żadnej planety. Zamiast tego, tam, gdzie teoretycznie mogłaby się znajdować, mamy rozległy Pas Planetoid, w którym największym obiektem jest Ceres, dziś uważana za planetę karłowatą. Choć naukowcy śledzą tysiące znajdujących się tam planetoid, to od czasu do czasu udaje się zidentyfikować tam nowy obiekt, którego nikt wcześniej nie […]

Niemal dziesięć lat temu po raz pierwszy w historii naukowcy zarejestrowali fale grawitacyjne, które zostały przewidziane niemal sto lat wcześniej przez Alberta Einsteina. Po zaledwie dekadzie badań fal grawitacyjnych właśnie ogłoszono stworzenie jak dotąd najdokładniejszej mapy wszechświata w zakresie fal grawitacyjnych. Można zatem powiedzieć, że w ramach swojego projektu badawczego naukowcy stworzyli największy detektor fal […]

Około 450 lat świetlnych od Ziemi, w kierunku gwiazdozbioru Byka znajduje się potężny obłok molekularny, który zarazem jest najbliższym Ziemi obszarem formowania się gwiazd. To właśnie w nim naukowcy odkryli właśnie niesamowicie interesującą egzoplanetę. Na przestrzeni ostatnich trzech dekad astronomowie zidentyfikowali niemal 6000 planet krążących wokół innych gwiazd niż Słońce. Opisywana tutaj egzoplaneta IRAS 04125+2902 […]

Choć od trzydziestu lat astronomowie sięgają gwiazd i odkrywają krążące wokół nich tysiące egzoplanet, to wciąż jest wiele rzeczy, których nie wiemy o planetach krążących wokół Słońca. O ile bowiem Mars, Jowisz i Saturn były badane wielokrotnie przez kolejne sondy kosmiczne, o tyle Uran i Neptun doczekały się jedynie krótkiej wizyty od przelatującej w ich […]

Kiedy spoglądamy na powierzchnię Księżyca, widzimy przede wszystkim mniejsze i większe kratery. To samo dotyczy nie tylko Merkurego, Wenus, Marsa i Ziemi, ale tak naprawdę wszystkich skalnych czy lodowych obiektów krążących wokół Słońca, od księżyców skalistych, przez planetoidy, po planety karłowate. Teraz naukowcy dowiedli czegoś fascynującego: kratery mogą być naprawdę zdumiewająco małych rozmiarów. Jeżeli chcemy […]

O Wielkiej Czerwonej Plamie na powierzchni Jowisza słyszał chyba każdy. To zdecydowanie najbardziej długotrwały i największy cyklon wiejący w Układzie Słonecznym. Okazuje się jednak, że Jowisz, największa planeta Układu Słonecznego, ma więcej tak fascynujących cech, których wyjaśnienie do dzisiaj umyka naukowcom. Zespół naukowców z Uniwersytetu Kalifornii w Berkeley odkrył potężne plamy na biegunach Jowisza. Co […]

Trzy dekady temu Kosmiczny Teleskop Hubble’a rozpoczął prawdziwą rewolucję w badaniach przestrzeni kosmicznej. Zaledwie dwa lata temu podobną rewolucję w astronomii podczerwonej zapoczątkował Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Choć oba teleskopy jeszcze długo będą dostarczać fenomenalnych danych na temat bliskiego i odległego wszechświata, to NASA myśli już nad kolejnym flagowcem. Wszystko wskazuje na to, że agencja […]

Astroforge, startup specjalizujący się w górnictwie kosmicznym, planuje w styczniu przyszłego roku rozpocząć przełomową misję kosmiczną, której celem będzie zbadania planetoidy bliskiej Ziemi. Celem jest sprawdzenie, czy obiekty tego typu faktycznie mogą być potencjalnymi skarbcami cennych metali, których na Ziemi jest jak na lekarstwo. Jeżeli tak, to misja może dostarczyć kluczowych informacji, które niezbędne są […]

1 listopada 2024 roku zakończyła się misja sondy kosmicznej NEOWISE. Zaledwie dwa tygodnie później, naukowcy z zespółu analizującego dane zbierane przez sondę opublikowali olbrzymi katalog danych obserwacyjnych, na który składa się ponad 26 milionów zdjęć zawierających ponad 200 miliardów obiektów kosmicznych. Dopiero teraz jednak opublikowane ostatnie zdjęcia wykonane przez sondę. Sonda kosmiczna NEOWISE wystartowała z […]

W ostatnim czasie burze słoneczne przyciągają uwagę mediów na całym świecie. Jest to bezpośrednio związane z tym, że Słońce osiągnęło maksimum swojej aktywności, co skutkuje pojawieniem się licznych plam słonecznych, rozbłysków, koronalnych wyrzutów masy oraz związanych z nimi burz magnetycznych wokół Ziemi. Mimo że te zjawiska są intensywne, nie odzwierciedlają one pełni możliwości Słońca. Dowody […]

Na przestrzeni ostatnich trzech dekad naukowcy dokonali czegoś wielkiego. Przeszliśmy ze świata, w którym astronomowie zastanawiali się od stuleci, czy poza Układem Słonecznym istnieją inne planety krążące wokół innych gwiazd, do świata, w którym znamy już niemal 6000 planet, a kolejne dołączają do katalogów niemal codziennie. Mimo tego, astronomowie co chwilę odkrywają planety naprawdę wyjątkowe, […]

W atmosferę Ziemi w 2022 roku weszła niewielka skała, która rozświetliła na chwilę niebo. Okazuje się jednak, że zanim jeszcze zaczęła ona trzeć o górne warstwy atmosfery, naukowcy już wiedzieli, że złoży nam ona wizytę. Często się to nie zdarza. Mogłoby się wydawać, że wejście w atmosferę ziemską kosmicznej skały jest czymś wyjątkowym. Jakby nie […]

Kiedy obiekty wchodzące w skład innych układów gwiezdnych opuszczają swoje okolice – tak jak miało to miejsce w przypadku słynnego Oumuamua – mogą one trafiać na przykład do Układu Słonecznego. Zdaniem naukowców strumieni powstałych w tego typu okolicznościach może być nawet milion. Historia badań w tej sprawie jest bardzo długa, choć przez większość czasu ustalenia […]

Na krańcach Układu Słonecznego, tuż za orbitą Neptuna rozciąga się wciąż mało poznany Pas Kuipera. W powszechnej świadomości znajduje się zaledwie jeden jego przedstawiciel: Pluton. W rzeczywistości jednak jest to niezwykle rozległy pas składający się z niezliczonej liczby obiektów skalnych i lodowych, wśród których znajduje się ponad 100 000 obiektów o średnicy większej niż 100 […]

Na co dzień może nam się wydawać, że skoro nie jesteśmy astronautami, to przestrzeń kosmiczna nie odgrywa żadnej roli w naszym życiu i znajduje się całkowicie poza naszym zasięgiem. Rzeczywistość jest jednak całkowicie odmienna. W każdej sekundzie bowiem przelatują przez nas miliardy, a nawet biliony różnych cząstek z przestrzeni kosmicznej. Ziemia bezustannie bombardowana jest neutrinami […]

Wewnątrz rozszerzającej się skomplikowanej chmury szczątków powstałych w kolosalnej eksplozji znajduje się upiorna pozostałość po dawnej masywnej gwieździe, która do dzisiaj wysyła impulsy radiowe w kierunku Ziemi. Impulsy te charakteryzuje jednak jedna unikalna cecha, która stanowi zagadkę dla astronomów już od dziesięcioleci. Wszystko wskazuje na to, że zagadkę tę właśnie udało się rozwiązać. Mowa tutaj […]