Kiedy 14 września 2015 roku naukowcy po raz pierwszy w historii zarejestrowali fale grawitacyjne, dla naukowców otworzyło się zupełnie nowe okno na wszechświat. Zdarzenia, które dotychczas mogliśmy rozważać czysto teoretycznie, takie jak zderzenia czarnych dziur, nagle stały się zdarzeniami, które możemy obserwować za pomocą detektorów. Myliłby się jednak ten, kto uzna, że zakresu “słyszanych” fal […]

Dotychczas za pomocą teleskopów optycznych można było pośrednio obserwować czarne dziury tylko do pewnej granicznej wielkości. O istnieniu najbardziej masywnych obiektów tego typu informowały jedynie detektory fal grawitacyjnych. Dlaczego masywnych czarnych dziur nie sposób odkryć konwencjonalnymi metodami? W 2015 roku detektor LIGO po raz pierwszy zarejestrował https://www.focus.pl/artykul/zapisane-w-grawitacji-fale-grawitacyjne-pomagaja-astronomom-badac-kosmos. Pochodziły ze zderzenia dwóch https://www.focus.pl/artykul/co-jest-na-dnie-czarnej-dziury-dokd-prowadzi-studnia-w-czasoprzestrzeni o masach wynoszących […]

Specjalnie dla Focus.pl najnowsze badania komentuje dr Adam Zadrożny, zajmujący się astrofizyką fal grawitacyjnych. We wtorek opublikowano pracę naukową analizującą zapisy z detektorów fal grawitacyjnych LIGO, Virgo i KAGRA. Urządzenia te zarejestrowały zdarzenia, które do niedawna jedynie przewidywano teoretycznie – https://www.focus.pl/artykul/kosmiczny-pac-man-po-raz-pierwszy-zaobserwowano-jak-czarne-dziury-pochlaniaja-gwiazdy-neutronowe, zwane fachowo koalescencją. Jako GW200105 określono zderzenie czarnej dziury o masie około 8,9 mas […]

Najnowsze analizy zapisów z detektorów fal grawitacyjnych LIGO, Virgo i KAGRA pokazują, że takie zdarzenie zarejestrowano dwa razy. W pracach brali udział także polscy naukowcy. LIGO i Virgo to detektory fal grawitacyjnych, czyli drgań samej czasoprzestrzeni. Istnienie takich fal przewidziała sto lat wcześniej ogólna teoria względności Alberta Einsteina. W 2016 roku międzynarodowy zespół badaczy ogłosił […]

Po raz pierwszy widoczny nieuzbrojonym okiem obiekt udało się schłodzić niemal do zera bezwzględnego. To otworzy fizykom nowe możliwości. W mikroświecie panuje bezustanny ruch. Nawet nieruchome przedmioty, gdyby obejrzeć je w atomowej skali, byłyby w ruchu. Cząsteczki gazów i cieczy bezustannie się ze sobą zderzają. Nawet w ciałach stałych bezustannie podrygują. Miara tego ruchu to […]

Jak zobaczyć kształt czarnej dziury i wykryć najdalsze echa formowania się Wszechświata? Naukowcy mają dziś nowe narzędzie do badania kosmosu – fale grawitacyjne. Gdy pięć lat temu po raz pierwszy wykryto fale grawitacyjne, cieszyli się nie tylko fizycy teoretyczni (dla których było to kolejne potwierdzenie teorii Einsteina), ale i astronomowie. Wiele obiektów we Wszechświecie jest […]

Astronomowie po raz pierwszy zarejestrowali jednocześnie dwa typy fal: grawitacyjne i elektromagnetyczne, pochodzące od jednego zjawiska – zderzenia dwóch gwiazd neutronowych. W obserwacjach, prowadzonych przez zespoły badawcze na całym świecie, brali udział Polacy. Sygnał fal grawitacyjnych (zdarzenie oznaczone GW170817) obserwatoria zarejestrowały 17 sierpnia 2017 r. o godz. 14:41 CEST bliźniacze detektory LIGO, znajdujące się w […]

W 2017 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali Rainer Weiss, Barry C. Barish i Kip S. Thorne. “Już w zeszłym roku pisaliśmy w Focusie, że to dokonanie zasługujące na Nobla – i oto jest” – komentuje nasz ekspert Jan Stradowski. Nobel z fizyki 2017   W 2017 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali […]

Potwierdzenie istnienia fal grawitacyjnych to nie tylko odkrycie, które zasługuje na Nagrodę Nobla. To także początek badań mogących dać nam możliwość błyskawicznego pokonywania ogromnych odległości w kosmosie Każdy z nas mniej więcej wie, czym jest grawitacja. To ona sprawia, że stoimy na ziemi, Ziemia obiega Słońce, a coś rzuconego w górę najczęściej spada. To z […]

Naukowcom udało się po raz pierwszy bezpośrednio zmierzyć fale grawitacyjne. Dzięki detektorom LIGO wykryli delikatne zaburzenia czasoprzestrzeni, przemieszczające się z prędkością światła. Potwierdzenie istnienia fal grawitacyjnych – przewidzianych przez Alberta Einsteina w 1916 r. – to odkrycie zasługujące na Nobla. Udało się to zespołowi badaczy – w tym także Polakom – biorącym udział w międzynarodowym […]

Potwierdzenie istnienia fal grawitacyjnych – przewidzianych przez Alberta Einsteina w 1916 r. – to odkrycie zasługujące na Nobla. Tylko o co w tym chodzi? Zacznijmy od bardzo prostego pytania: czym jest grawitacja? Każdy z nas wie, że to ona sprawia, iż stoimy na ziemi, Ziemia obiega Słońce, a coś rzuconego w górę najczęściej spada. Z […]

Ekstremalnie dokładne pomiary odległości to kluczowy element wszystkich technik detekcji fal grawitacyjnych. Aby zwiększyć ich precyzję, fizycy zaczęli wykorzystywać efekty kwantowe związane z fotonami. W pracy opublikowanej w czasopiśmie “Physical Review A” polscy i niemieccy fizycy pokazują, że nie jest konieczne przygotowywanie bardziej wyrafinowanych kwantowych stanów światła niż obecnie eksperymentalnie dostępne tzw. stany ściśnięte. Od […]