Pierwowzór Zagłoby nazywał się Rudolf Korwin-Piotrowski i wcale nie był szlachcicem z czasów sarmackiej Rzeczypospolitej, lecz… imigrantem, znajomym Sienkiewicza! Dla Amerykanów to po prostu Thchee Captain, a dla Indian – Big Ralph. Walczył z Rosjanami w powstaniu listopadowym, potykał się z piratami z Missisipi i wreszcie zmagał się z Indianami w Luizjanie. Do gimnazjum chodził […]

Sienkiewicz widzi przyszłość Afryki w poddaniu się kontroli mocarstw z Europy. Conrad za europejskimi działaniami na Czarnym Lądzie dostrzega tylko żarłoczny kapitalizm. Powieść „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza ukazała się w wydaniu książkowym w 1911 r. (wcześniej pojawiła się w odcinkach w gazetach). Jej akcja zaczyna się w 1884 r. w mieście Port […]

Autor „Przedwiośnia” przestrzegał Polaków i przed rewolucją, i przed stagnacją. Ale przecenił siły komunistów i konserwatystów. Nie docenił za to tęsknoty do rządów silnej ręki… „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego ukazało się w Warszawie pod koniec roku 1924, a datowane jest na rok 1925. Bezpośrednim impulsem do napisania tej powieści były strajki robotnicze, które wstrząsnęły Polską pod […]

Aby „krzepić serca” Polaków, trzeba było najpierw trafić pod ich strzechy. Dlatego fabuła książek Sienkiewicza powiela schematy rodem z Waltera Scotta i Aleksandra Dumasa. Z jednej strony autor Trylogii spotkał się jeszcze za życia z zarzutami fałszowania wydarzeń historycznych w swoich powieściach. Z drugiej – przecież jego teksty kształtowały przez dziesięciolecia wyobraźnię i świadomość historyczną […]

Dlaczego w dziele Prusa praktycznie nie widać rosyjskich zaborców? To nieświadome przeoczenie, jak kilka innych błędów w książce, czy celowe niedopowiedzenie autora? Zanim powieść Bolesława Prusa została wydana w formie książkowej w 1890 r., ukazywała się w prasie (w „Kurierze Codziennym” w latach 1887–1889). Autor pisał ją z odcinka na odcinek. Twierdził wprawdzie, że nie miało to wpływu […]

Nie pisał arcydzieł, ale to on stworzył wśród Polaków popyt na powieść. Skorzystali z tego Sienkiewicz oraz Prus, którzy czasem wręcz ściągali pomysły od starszego kolegi! Kraszewski napisał ponad dwieście powieści. Czy zna pani kogoś, kto je wszystkie przeczytał? Nie. Ale czy to jest miara jego wielkości i roli w naszej literaturze? Czy twierdząca odpowiedź […]