W jaki sposób kura dosłownie w ciągu jednej nocy formuje stosunkowo grubą i wytrzymałą skorupkę jajka? Ten zadziwiający molekularny sekret wyjaśnili naukowcy z University of Warwick i University of Sheffield. Badacze doszli do wniosku, że w kształtowaniu się mocnej skorupki jajka najważniejszą rolę odgrywa białko o nazwie OC-17, które występuje w mineralnej części jajka. Doświadczenia dowiodły, że OC-17 ma wpływ na przekształcanie się amorficznego węglanu wapnia (CaCO3) w kryształy kalcytu – podstawowego składnika budulcowego twardej skorupki.
Naukowcy zapisali w superkomputerze modele cząsteczek, biorących udział w kształtowaniu się skorupki. Jak się okazało, że dwie grupy resztek aminokwasu argininy, obecne na dwóch pętlach OC-17, działają niczym zszywacz, zszywający cząsteczki węglanu wapnia. Połączenie to prowokuje węglan do przekształcania się w nanokryształ, który zaczyna rosnąć. Im większy robi się krzyształ, tym słabsze są wiązania chemiczne, utrzymujące na nim białkowy uchwyt. Ostatecznie OC-17 oddziela się od kalcytu w stadium, w którym kryształ nie jest w stanie samodzielnie rosnąć, lecz nie wcześniej – zanim kryształ nie zacznie się formować, białko nigdy nie oddzieli się od miniaturowych cząsteczek węglanu.
Uwolniony OC-17 znajduje sobie nową, nienaruszoną nanocząsteczkę węglanu i przyczepia się do niej, aby dać początek nowemu kryształowi. W ten sposób cząsteczki białka odgrywają rolę katalizatora, sprzyjając szybszemu przekształcaniu się amorficznego CaCO3 w strukturę krystaliczną.
Co ciekawe, białko to produkowane jest wyłacznie przez kurze jajniki. Aby powstała skorupka jajka, musiała więc istnieć kura. Tym samym naukowcy dostarczają naukowej odpowiedzi na najstarsze pytanie ludzkości – co było pierwsze: jajko czy kura.
źródło: www2.warwick.ac.uk