Odkąd naukowcy zaczęli odkrywać planety krążące wokół innych gwiazd niż Słońce, musieliśmy przemodelować nasze pojęcie planety. Okazało się bowiem, że Układ Słoneczny zawiera tylko kilka typów planet spośród znacznie większej palety występującej we wszechświecie. Oprócz planet typu ziemskiego i gazowych olbrzymów, na przestrzeni lat naukowcy odkryli także superziemie, planety skaliste znacznie masywniejsze od Ziemi, jak […]

Wewnątrz Ziemi na granicy płaszcza i jądra zewnętrznego znajduje się spory obszar charakteryzujący się odmiennymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi od otaczających skał. Czym on właściwie jest i w jaki sposób powstał? Odpowiedzi do tej pory nie poznaliśmy, ale najnowsze doniesienia od naukowców z USA, Wielkiej Brytanii i Chin zdają się wyjaśniać ten fenomen wnętrza Ziemi. […]

Minogi są niezwykłymi kręgowcami – przypominają obślizgłe węże, choć tak naprawdę nie mają z nimi nic wspólnego. Istnieją na świecie od epoki kambru, ale o ich ewolucji wciąż niewiele wiadomo. Najnowsze znalezisko z Chin odsłania nieznane karty historii tych przedziwnych stworzeń. Poznajmy więcej szczegółów na ten temat. Minogi (Petromyzontida) należą do nadgromady bezżuchwowców. Są to […]

Nawet kilka monet wywodzących się z czasów Cesarstwa Rzymskiego dostarczyłoby wiele radości, a co dopiero powiedzieć o skarbie liczącym kilkadziesiąt tysięcy takowych? Na podobne bogactwo natknęli się nurkowie eksplorujący wody u wybrzeży Sardynii. Monety te zostały wykonane z brązu i mają nawet konkretną nazwę: follis. Były one wybijane pod koniec starożytności, a następnie już w […]

Amerykańska sonda kosmiczna Lucy, której celem są planetoidy trojańskie Jowisza przeleciała w ubiegłym tygodniu w pobliżu planetoidy Dinkinesh. Naukowcy postanowili wykorzystać tę okazję do sprawdzenia instrumentów obserwacyjnych oraz kamer, które będą wykorzystywane podczas właściwej części misji. Nikt się jednak nie spodziewał, że Dinkinesh może nas czymś zaskoczyć. Odwiedzona przez sondę Lucy planetoida znajduje się w […]

Alaska, ze względu na swoje położenie geograficzne jest jednym z tych miejsc, w których można się rozkoszować obserwowaniem fenomenalnej zorzy polarnej. Tak jest i teraz. Jednak aktualnie od soboty, to co rozświetla zjawiskowo nocne niebo nad Alaską, nie jest zorzą polarną. Poświata atmosferyczna widoczna zazwyczaj nad terytorium Alaski obserwowana jest na różnych wysokościach nad powierzchnią […]

Czy niezidentyfikowane obiekty latające są wymysłem współczesnych ludzi? Okazuje się, że jest to bardzo dalekie od prawdy. UFO to koncepcja, która zyskała na popularności po drugiej wojnie światowej, a wraz z występowaniem różnego rodzaju nawiązań w popkulturze wizerunki zagadkowych latających obiektów zaczęły się pojawiać niemal wszędzie. Oczywiście dla współczesnych ludzi UFO to przede wszystkim skojarzenia […]

Jakie jest najbardziej suche miejsce na świecie? Każdy z pewnością odpowiedziałby tak, jak nas uczono w szkole – pustynia Atakama w Chile. Pod wieloma względami mielibyśmy rację, ale istnieje jedno miejsce na świecie, w którym nie padał deszcz najpewniej od milionów lat (chociaż trudno to dzisiaj dokładnie policzyć). Gdzie ono się znajduje? Ubierzmy się w […]

W podwarszawskich lasach odkryto nowy gatunek grzyba, który występuje w kieszonce policzkowej mrówki ćmawej. Dotychczas niewiele było wiadomo, o tym, jakie gatunki grzybów żyją wewnątrz głowy mrówek. Okazuje się, że możemy tam natrafić na nieznane wcześniej nauce organizmy. Naukowcy z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego opisali w czasopiśmie Fungal Biology nowy gatunek grzyba Formicomyces microglobosus, który […]

Wielki Sfinks w Gizie to iście ikoniczna budowla. Jest to zarazem najstarszy egipski monument, którego budowę rozpoczęto w okolicach 2500 roku p.n.e. W świetle ostatnich ustaleń może się okazać, że podstawy tej niezwykłej rzeźby wcale nie stworzył człowiek. Sam sfinks to stworzenie przedstawiane zazwyczaj jako lew z ludzką głową. Pojawiało się ono w różnych częściach […]

Sekunda przestępna jest doskonałym narzędziem. Dodaje się ją od czasu do czasu, albo w czerwcu, albo w grudniu, kiedy występuje konieczność ponownego zsynchronizowania uniwersalnego czasu koordynowanego ze średnim czasem słonecznym. Jeszcze niedawno specjaliści z Międzynarodowego Biura Miar i Wag wskazywali, że w ciągu najbliższych dwunastu lat praktyka ta zostanie całkowicie porzucona. Teraz jednak pojawiają się […]

Naukowcy odkryli pewien enzym, który decyduje o tym, do jakich zadań zostaną przydzielone mrówki. Konsekwencje tych badań wykraczają daleko poza świat owadów społecznych. Większość mrówek może spotkać dwojaki los: albo staną się zbieraczami szukającymi pożywienia, albo żołnierzami broniącymi gniazda. Poziomy kluczowych hormonów wpływają na rolę, jaką będą pełnić. Badania przeprowadzone przez uczonych z Penn Medicine […]

Matematyka jest królową nauk — to sformułowanie traktowane jest już jak banał. Nie zmienia to jednak faktu, że gdy przyjrzymy się niektórym zagadnieniom, z którymi matematycy zmagają się nie tyle od lat, co od dziesięcioleci, a nawet od stu lat, to nie sposób nie uznać, że matematyka jest naprawdę wyjątkowa. Doskonałym przykładem takiego zagadnienia jest […]

Archeolodzy działający na terenie Niemiec odnaleźli coś naprawdę imponującego. W czasie prowadzonych niedawno prac natknęli się na pochodzącą sprzed około 3000 lat salę, z której swego czasu korzystali członkowie rodziny królewskiej. Gdzie leżą pozostałości tego niezwykłego obiektu? W okolicach Berlina, czyli niedaleko polsko-niemieckiej granicy. Na szczególną uwagę, poza samą lokalizacją i przeznaczeniem opisywanej sali, zasługują […]

W czasie wykopalisk prowadzonych na terenie Iraku udało się odnaleźć wyjątkowy posąg. Zachwyca on nie tylko stanem zachowania, ale również imponującą wielkością. Tego typu obiekty określa się mianem lamassu. Były one typowe dla sztuki asyryjskiej i odnosiły się do posągów przedstawiających skrzydlate byki o ludzkich twarzach. Lamassu było zarazem bóstwem opiekuńczym, a jego poszczególne elementy […]

Banany Cavendish są w coraz gorszej kondycji i w końcu mogą zniknąć z naszych supermarketów. Naukowcy nie mają pomysłu, jak je ocalić. Banany to jedne z najpopularniejszych owoców na świecie. Każdego roku zjadamy ich ponad 100 miliardów, a większość z nich to banany Cavendish. Ale ich przyszłość nie jest pewna – grzybica dziesiątkuje hodowle i […]

Mogłoby się wydawać, że co jak co, ale światło powinno dać się stosunkowo łatwo kontrolować, wszak wiązki laserowe wykorzystywane są w wysokich technologiach od bardzo dawna. Rzeczywistość jest jednak dużo bardziej skomplikowane. Pełna kontrola nad światłem niezbędna jest do dalszego rozwoju wielu kluczowych segmentów technologii, takich jak pozyskiwanie energii, komunikacja, czy obrazowanie biomedyczne. Problem jednak […]

Być może przeoczyliśmy zaskakująco bogate źródło pradawnego DNA. Naukowcy właśnie znaleźli geny nosorożca włochatego w odchodach drapieżnika, który go zjadł. Naukowcy z University of Konstanz zrekonstruowali genom mitochondrialny wymarłego nosorożca włochatego (Coelodonta antiquitatis) z DNA pobranego ze skamieniałych odchodów hieny jaskiniowej (Crocuta crocuta spelea). Czytaj też: Mamuty jednak nie wymarły z winy człowieka? Nowe ustalenia […]

Z informacji znajdujących się w Biblii można wywnioskować, że człowiek o imieniu Noe zbudował kiedyś wielką drewnianą łódź, z wykorzystaniem której uratował przedstawicieli wszystkich rodzajów zwierząt przed Potopem, czyli potężną powodzią. W toku dokonanych ostatnio znalezisk może się okazać, iż w owej historii jest więcej prawdy, niż moglibyśmy sądzić. Nawet kwestia wielkiej powodzi okazuje się […]

Nadciekłość nie jest czymś, z czym mamy do czynienia na co dzień. Mówiąc najprościej, nadciekłość jest specyficznym stanem materii, którego najważniejszą cechą jest całkowity brak lepkości. Co to oznacza? W pewnych cieczach znajdujących się w warunkach bardzo niskiej temperatury zjawiska kwantowe sprawiają, że ciecz raz puszczona w ruch w obiegu zamkniętym, będzie krążyć bez końca, […]

Naukowcy zarejestrowali setki wyrazów twarzy kotów i odkryli, że zwierzęta te nie są tak powściągliwe, jak wcześniej sądzono. To ujawnia ich głębię społeczną, która wynika z długiego współżycia z ludźmi. W ciągu roku zespół uczonych z Lyon College i UCLA zarejestrował łącznie 276 różnych wyrazów twarzy występujących u grupy 50 kotów mieszkających w kociej kawiarni […]

Jego szczęka była szersza niż reszta głowy. Wielkością dorastał współczesnym słoniom, ale trybem życia przypominał pasące się na łąkach krowy. Nigerzaur należał o najdziwniejszych gadów, jakie kiedykolwiek stąpały po Ziemi. Dowiedzmy się coś więcej, jak wyglądał ten nietypowy dinozaur. Nazwa Nigerzaura pochodzi od kraju, w którym odnajdywano jego skamieniałości – Nigru. Chociaż pierwsze szczątki znaleziono […]

Nieco ponad 600 lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Oriona znajduje się Betelgeza, czerwony nadolbrzym, którego barwę można dostrzec na niebie nawet gołym okiem. Jest to najbliższa nam gwiazda, która znajduje się już na ostatnim etapie swojego życia. Wszystko bowiem wskazuje na to, że gwiazda ta wkrótce eksploduje jako supernowa. Nie wiadomo jak na razie […]

Obecnie żyje na Ziemi więcej ludzi niż kiedykolwiek przedtem. W wojnach ginie z tego względu więcej osób niż przed tysiącami lat, ale gdyby zestawić te liczby z zaludnieniem wybranych miejsc, to XXI wypadałby zdecydowanie bardziej pokojowo. Pojawia się więc pytanie: kiedy rozpoczęły się pierwsze wojny prowadzone na dużą skalę? Szukając odpowiedzi na nie, naukowcy przeprowadzili […]