Nastoletni polski królewicz nie popełnił gwałtu na węgierskiej dwórce Klarze Zach i nie był winny tragedii jej rodziny w 1330 r., jak do niedawna sądzili historycy. Jan Długosz w swoich „Rocznikach” zapisał pod datą 1330: „Karol, król węgierski i Elżbieta królowa, niespodziewanie przy obiedzie od pewnego szlachcica, Felicjana, który ich oboje wraz z synami chciał […]

Bierut i jego klika przy pomocy radzieckich „ekspertów” najpierw sfałszowali referendum w 1946 r., a pół roku później – już samodzielnie – wybory! Wreszcie mamy na to materialne dowody. Dokumenty odnaleziono w Moskwie. Wprowadzać w Polsce socjalizm – ironizował Józef Stalin – to jak wkładać siodło na krowę. Jednak podjął się tego zadania – nie […]

Czy słynny polski metalurg i chemik, twórca metody wzrostu monokryształów, umożliwiającej rozwój współczesnej elektroniki, był także asem przedwojennego wywiadu? Z doktorem Pawłem Tomaszewskim, autorem biografii Jana Czochralskiego, na którym przez kilkadziesiąt lat po wojnie ciążyło oskarżenie o zdradę, rozmawia Anna Gwozdowska. A.G.: Jan Czochralski, urodzony w roku 1885 w Kcyni w zaborze pruskim, naukową sławę […]

Konfederacja barska nie była powstaniem, lecz grą interesów, wykorzystującą narodowo-patriotyczną nutę. I to nie ona stała się bezpośrednią przyczyną I rozbioru Polski, lecz… klęska Turcji, na której pomoc liczyli barzanie! Przesłuchiwany: dr Adam Danilczyk zawód: Pracownik Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk specjalizacja: Panowanie Stanisława Augusta i historia wojskowości czasów konfederacji barskiej w sprawie: czy konfederacja […]

Polska jest jedynym europejskim krajem o monarchicznej przeszłości, który nie posiada koronacyjnych insygniów swoich królów i królowych – koron, jabłek i bereł. Co się z nimi stało? Jest bezksiężycowa noc z 3 na 4 października 1795 r. Za trzy tygodnie zostanie podpisany traktat rozbiorowy, kładący kres istnieniu państwa polskiego. Krakowem od 17 miesięcy rządzi pruski […]

W poniedziałek, 4 lipca 1994 roku prezydent Lech Wałęsa zawetował nowelizację ustawy antyaborcyjnej. Lewica chciała zmienić prawo, które nie zadowalało ani obrońców życia poczętego, ani zwolenników aborcji Dwa dni potem Jarosław Gowin – obecnie minister sprawiedliwości, wtedy sekretarz redakcji krakowskiego miesięcznika „Znak” – napisał gościnnie na łamach „Gazety Wyborczej ”: „Jeśli nie uda się zmobilizować […]

Wanda Dynowska znała największych politycznych i duchowych liderów XX wieku: Piłsudskiego, Gandhiego, Dalajlamę i Wojtyłę. Brytyjczycy szpiegowali ją za działalność na rzecz wolnych Indii. PRL-owska SB miała ją za obcą agentkę Goszcząc w Gdańsku w 2008 r., Dalajlama zaskoczył wszystkich słowami: „Mało kto to wie, ale gdy w latach 50. znalazłem się na uchodźstwie, poznałem […]

Dyskusja historyków na antenie TVP Historia ma przybliżyć nas do poznania początków naszej państwowości. “Nasz rodowód gdzieś wyrasta hen od Piasta, Kraka, Lecha” – śpiewał Jan Pietrzak. Tymczasem początki państwa polskiego nadal budzą emocje i kontrowersje. Dopóki sprawą zajmowali się historycy języka, badając pisma starocerkiewno-słowiańskie i frankońskie, oraz historycy i historycy sztuki, obraz był stosunkowo […]

Służba Bezpieczeństwa blokowała prace nad wieloma filmami, które mogły okazać się wybitnymi dziełami polskiej kinematografii. „Korczak”, „Katyń”, „Powroty” – wszystkie te filmy nie doczekały się w PRL realizacji Dla Andrzeja Seweryna ma to być duża rola w Teatrze Telewizji. Pod koniec marca 1978 roku prace nad „Kuchnią” w reżyserii Bogdana Augustyniaka nagle zostają jednak wstrzymane. […]

W 1882 r. Ludwik Waryński założył pierwszą polską partię robotniczą: Proletariat. Zarzuca mu się brak patriotyzmu, jest w cieniu bojowników z PPS. Tymczasem dołożył swoją cegiełkę do budowy niepodległej Polski, a jego życiorys godny jest serialu sensacyjnego. Poniżej wywiad z dr. hab. Rafałem Chwedorukiem. W czasach PRL-u krążył taki dowcip o stuzłotówce: „Dlaczego Waryński na […]

Podwójne życie Konstantego Vandernoota Bohatera tego tekstu, Polaka o cudzoziemskim nazwisku, „ścigałem” w archiwach trzech krajów 10 lat. Sławiący w wielotomowej sadze Kozietulskiego i szwoleżerów Marian Brandys nie mógł się nadziwić, że jeden z „chartów Napoleona” został po jego upadku pierwszym „uchem” Królestwa Polskiego: „Jeszcze teraz trudno mi skojarzyć »poczciwego Vandernoota«, stale zajętego świadczeniem kolegom […]

4 czerwca 1992 roku przeszedł do historii jako dzień ujawnienia tzw. listy Macierewicza. Ówczesny szef resortu spraw wewnętrznych umieścił na niej 64 nazwiska polityków, których uznał za tajnych współpracowników SB. Do listy dołączył również nazwiska prezydenta Lecha Wałęsy i marszałka Sejmu Wiesława Chrzanowskiego Ciepły wiosenny dzień. Przed ósmą zajeżdżam pod Sejm białym oplem corsą z […]