425 milionów zdjęć, 20 milionów gigabajtów danych i 61 minut filmu, na którym przy akompaniamencie majestatycznej muzyki możemy podziwiać, jak w ciągu dekady zmieniało się nasze Słońce. Jedna sekunda to jeden dzień. Hipnotyzujący film powstał, aby uczcić 10-lecie istnienia Obserwatorium Dynamiki Słońca (z ang. Solar Dynamics Observatory, w skórce SDO). Poklatkowy film pokazuje, jak na […]

Międzygwiezdny intruz 2I / Borisov może być najbardziej nieskazitelną kometą, jaką kiedykolwiek zaobserwowano. Zbuntowana kometa prawdopodobnie nigdy wcześniej nie napotkała gwiazdy. Kometa 2I / Borisov została po raz pierwszy zaobserwowana w 2019 roku, gdy wleciała do naszego Układu Słonecznego. Prędkość i trajektoria obiektu ujawniły, że jest to kometa międzygwiezdna. A to czyni ją pierwszą znaną […]

Oumuamua to kawałek planety „wrzucony” do Układu Słonecznego na skutek potężnej katastrofy gdzieś bardzo daleko stąd, twierdzą autorzy nowego badania analizującego pochodzenia międzygwiezdnego podróżnika. Podłużna skała o nazwie oznaczającej z hawajskiego „posłańca” to pierwsze, jakie udało się zaobserwować, pozasłoneczne ciało niebieskie – czyli pochodzące spoza naszego Układu Słonecznego.  Informacja o odkryciu nietypowej asteroidy w kształcie […]

W nieodległej przyszłości ludzie mogą zamieszkać na megasatelicie krążącej w pobliżu planety karłowatej Ceres – uważa fizyk i astrobiolog z Finlandii. Ta największa w Układzie Słonecznym asteroida krąży między Marsem i Jowiszem, dzięki czemu jej mieszkańcy mieliby blisko do Ziemi, ale nie musieliby mierzyć się z takimi trudnościami jak na Marsie czy Księżycu. Ceres dzięki […]

Meteoryt, który wylądował na Saharze w 2020 roku, jest starszy od Ziemi. Wiek kosmicznej skały oszacowany na 4,6 mld lat oraz zawarte w niej minerały wskazują, że powstała we wczesnym Układzie Słonecznym. Najpewniej stanowiła część skorupy protoplanety, co sprawia że jest odległym kuzynem naszej Ziemi. Meteoryt noszący nazwę Erg Chech 002 (EC 002) jest prawdopodobnie […]

Tęczowy meteoryt noszący nazwę Aguas Zarcas – od miejscowości, w której go znaleziono – może okazać się jednym z najcenniejszych znalezisk tego typu w historii. Naukowcy są przekonani, że fragment skały jest zrobiony z pyłu z wczesnej Drogi Mlecznej i może zawierać złożone związki organiczne. Meteoryt, o którym mowa, był częścią asteroidy. Skała wielkości pralki […]

Astronomowie oficjalnie zidentyfikowali najbardziej odległy znany obiekt w naszym Układzie Słonecznym. Jest nim krążąca daleko poza Plutonem planeta karłowata zwana FarFarOut, co w tłumaczeniu oznacza po prostu „daleko daleko stąd”. Poprzedniczką FarFarOut była FarOut – inna planeta karłowata, która dotychczas była uznawana za najdalszy obiekt naszego układu. Obecnie jednak technologia pozwoliła nam spojrzeć jeszcze dalej, […]

Słońce – centralna gwiazda naszego układu planetarnego – miliardy lat temu mogło być częścią gwiazdy podwójnej – twierdzą harvardzcy astrofizycy. Istnienie bliźniaczej gwiazdy, która wieki temu oddzieliła się od Słońca, a dziś pozostaje poza naszym zasięgiem, mogłoby być potwierdzeniem dla istnienia obłoku Ooorta oraz Planety X. Dwie zbliżone do siebie rozmiarami gwiazdy krążyły w przestrzeni […]

Właśnie zaprezentowano wyjątkowo dokładną fotografię regionu Księżyca, w którym w 1971 roku lądował Apollo 15. Zdjęcie jest wynikiem testowania nowego radaru planetarnego. Powstałe pod nadzorem National Radio Astronomy Observatory (NRAO) urządzenie ma w przyszłości umożliwić dokładne obserwowanie najdalszych zakątków Układu Słonecznego. Widoczna na kosmicznej fotografii cienka linia to Hadley Rille, koryto pozostawione na powierzchni Księżyca […]

Obserwacji Urana nie poświęcamy zbyt wiele uwagi. Jedyne obrazy z tej niebieskiej planety, jakimi dysponujemy, uzyskaliśmy dzięki sondzie Voyager 2 w 1986 roku. Jednak w zeszłym roku dwóch planetologów znalazło w archiwach coś niezwykłego. Gina DiBraccio i Daniel Gershman z NASA Goddard Space Flight Center, przeczesując archiwa NASA, zauważyli coś, co wcześniej przeoczyły analizy – […]

Po miesiącach obserwacji eksperci NASA w końcu oficjalnie przyznali, że weszliśmy w nowy cykl słoneczny. Każdy taki cykl trwa mniej więcej 11 lat, a obecny jest już 25. w historii kosmicznych obserwacji. Prawdopodobnie rozpoczął się jeszcze w grudniu 2019 roku. Astronomowie po raz pierwszy zaobserwowali, że nasza największa gwiazda przechodzi cykliczne fazy aktywności w połowie […]

Choć nasz naturalny satelita jest najlepiej przebadanym ciałem niebieskim, nadal kryje sekrety. Naukowcy właśnie wpadli na wyjaśnienie jednego z nich – tajemnicy nierównomiernego rozłożenia na Księżycu tzw. mórz księżycowych Wiecie, kim była Thea? W greckiej mitologii to jedna z tytanek i matka Selene, bogini Księżyca. Jej postać została wykorzystana przez twórców tzw. teorii wielkiego zderzenia. […]

Nowe badania wykazały, że egzotyczna pogoda na Jowiszu jest wynikiem gradobić z wody i amoniaku, które wywołują ogromne burze na gazowym gigancie. Amoniak to kluczowy składnik nawozu, który działa jak środek zapobiegający zamarzaniu, a gdy miesza się z kryształkami lodu, powoduje ich topienie, co z kolei wywołuje ogromne burze na powierzchni planety. Obrazy z misji […]

Odległa jedynie o 14 tysięcy lat świetlnych gwiazda neutronowa może być kluczem do rozwikłania tajemnicy szybkich błysków radiowych (FRB). Właśnie pojawiła się pierwsza analiza pojedynczego bardzo silnego i długiego błysku, który pod koniec kwietnia został wyłapany przez radioteleskopy na Ziemi, a dobiegł właśnie ze strony tego położonego na Drodze Mlecznej magnetara, obiektu z silnym polem […]

Budowany w Chile teleskop LSST może pomóc znaleźć nieuchwytny, najbardziej tajemniczy obiekt w Układzie Słonecznym – planetę lub czarną dziurę znajdującą się za Neptunem O tym, że Neptun nie jest ostatnią planetą w Układzie Słonecznym, spekuluje się od dawna. Już w połowie XIX wielu astronomowie spostrzegli, że glob ten porusza się po nieregularnej orbicie, na […]

Grawitacyjny środek Układu Słonecznego, jego barycentrum, nie znajduje się w samym sercu naszej gwiazdy. To raczej miejsce bliżej jej krawędzi zewnętrznej lub tuż obok niej. Choć to Słońce ma największą moc wpływania na obiekty w swoim otoczeniu, każde takie ciało niebieskie lekko je szarpie i popycha. Stąd małe przesunięcie. Liczba elementów w wieloskładnikowym równaniu, jakim […]

Oumuamua jest nietypową kometą i składa się ze zmrożonego przy temperaturze bliskiej zera absolutnego wodoru molekularnego. Teoria badaczy z uczelni w Yale wyjaśnia jednocześnie wszystkie wątpliwości związane z kilkuset-metrową bryłą, której przemknięcie koło nas niemal przegapiliśmy. Fakt, że już zniknęła nam z oczu a czas obserwacji był ograniczony (astronom Robert Weryk zauważył ją jako pierwszy, […]

Masa Ziemi może wydawać się niezwykle trudna do ustalenia. Tymczasem jest to nie tylko możliwe, ale wręcz matematycznie stosunkowo łatwe. Wszystko dzięki ustanowieniu prawa grawitacji przez Newtona. Ile wynosi masa Ziemi? Masa ziemi może być ustalona jedynie poprzez obliczenia. Ile wynosi masa ziemi i jaki jest wzór na masę ziemi? Pierwsze obliczenia masy ziemi wykonał […]

Naukowcy już oficjalnie potwierdzili fakt o którym mówiło się przez okrągły rok. Wystrzelona w 1977 roku sonda Voyager-2 stała się drugim wykonanym przez człowieka obiektem który opuścił heliosferę i wszedł w przestrzeń międzygwiezdną. Tę granicę oddziaływania Słońca jako pierwszy – jeszcze w 2012 roku – opuścił bliźniaczy pojazd kosmiczny, sonda Voyager-1. Znajdujące się na nim […]

Wszystko za sprawą chmur zawierających siarkowodór. To właśnie jemu zgniłe jaja “zawdzięczają” swój zapach. – Lecąc przez chmury Urana tak, z pewnością natknęlibyście się na ten katastrofalny zapach – mówi Leigh Fletcher z Uniwersytetu Leicester w Wielkiej Brytanii. Naukowiec, używając spektrografu teleskopu Gemini na Hawajach, wraz z zespołem innych naukowców, wykrył siarkowodór w górnych warstwach chmur […]

W tym roku minie 40 lat od wystrzelenia sond Voyager .W 2012 roku Voyager 1 opuścił heliosferę – ochronny bąbel wytworzony przez wiatr słoneczny – i przesyła dane z przestrzeni międzygwiezdnej. Voyager 2 znajduje się na granicy Układu Słonecznego.  Sondy badały planety zewnętrzne Układu Słonecznego i wytropiły 22 nieznane wcześniej księżyce. Wykryły też niewidoczne z […]

Niech nas nie zmyli samotny satelita Ziemi – nasz system planetarny jest pełen naturalnych satelitów Astronomowie naliczyli aż 173 księżyce, ale w ich rozmieszczeniu panuje ogromna dysproporcja. Planety skaliste księżyców mają mało: Ziemia jeden, Mars dwa, a Merkury i Wenus ani jednego. Za to pozostałe cztery planety naszego Systemu Słonecznego otacza rój naturalnych satelitów. Najwięcej […]

Czy to możliwe, że wokół Słońca krążą nieodkryte dotąd planety? Tak, choć żadna z nich raczej nie przypomina mitycznej Nibiru, rzekomo zagrażającej naszej cywilizacji. Astronomowie znają już ok. 1200 gwiazd mających własne układy słoneczne. Liczba ta nieustannie rośnie, podobnie jak szansa na odkrycie „drugiej Ziemi” (http://www.focus.pl/kosmos/naukowcy-coraz-blizej-znalezienia-drugiej-ziemi-12043). A jednocześnie ci sami uczeni nie są pewni, ile planet […]

Do chwili powstania tego artykułu ziemscy astronomowie poznali już 850 planet spoza Układu Słonecznego. Pierwszy pozasłoneczny system planetarny został odkryty w 1991 roku przez polskiego radioastronoma i astrofizyka prof. Aleksandra Wolszczana. Wyniki badań zaprezentowano na zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego w Atlancie i opublikowano na łamach czasopisma „Nature” 9 stycznia 1992 roku. Profesor obserwował niebo w Portoryko za pomocą największego na […]