Po raz pierwszy w historii udało się stworzyć trójwymiarowe minimózgi nie z indukowanych komórek macierzystych, a z tkanki pobranej od ludzkiego płodu. To wielkie osiągnięcie, które otwiera szeroko drzwi nie tylko do badania wczesnych etapów rozwoju mózgu, ale i leczenia groźnych chorób, także nowotworowych. Hodowle komórkowe i zwierzęta laboratoryjne wciąż są najczęstszym wyborem modelowania chorób, […]

Komórki beta trzustki uszkodzone przez cukrzycę typu 1 da się zregenerować! Wykorzystując dwa dostępne już na rynku leki można przywrócić kontrolę nad glikemią i to bez regularnych zastrzyków insuliny. Komórki beta trzustki syntetyzują, przechowują i uwalniają insulinę. Ale w przypadku cukrzycy typu 1 układ odpornościowy selektywnie niszczy te komórki, co sprawia, że organizm nie jest […]

Pierwszy na świecie częściowy przeszczep serca u niemowlęcia zakończył się pełnym sukcesem. Nowatorska procedura pozwoli na funkcjonowanie zastawek i tętnic, które będą rosły wraz z młodym pacjentem. To może być kamień milowy dla światowej transplantologii. Rok 2023 r. był rekordowy dla polskiej transplantologii, a narządy pozyskane od zmarłych dawców uratowały życie ponad 1800 osobom. Według […]

Lista korzyści zdrowotnych wynikających z regularnej aktywności fizycznej stale rośnie, ale teraz amerykańscy naukowcy odkryli, że wpływa ona także pozytywnie także na nasz mózg. Chodzi dokładnie o region odpowiedzialny za pamięć i zdolności uczenia się. Co więcej, zdaniem ekspertów odpowiedzialnych za badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Alzheimer’s Disease, ćwiczenia wcale nie muszą być ani […]

Kiedy jest słoneczny, ciepły (ale nie upalny) dzień, miewamy najczęściej pozytywny, radosny nastrój. Kiedy pada deszcz, nie dostrzegamy żadnych promieni Słońca, a rzeczywistość za oknem wygląda szaro, czujemy się smutni, przygnębieni lub zwyczajnie niewyspani. Światło ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i jakość codziennego życia. Naukowcy zajmują się tym zagadnienie od wielu dekad i wciąż […]

Przyjemne zapachy uwalniane w sypialni podczas snu mogą znacznie poprawiać pamięć. Efekt ten jest szczególnie dobrze widoczny u starszych osób. Rzymski filozof Lukrecjusz sugerował, że zapachy powstają wskutek różnic kształtów i rozmiarów “atomów” pobudzających narządy węchu. Miał sporo racji, bo tzw. teoria kształtów została udoskonalona przez Lindę B. Buck i Richarda Axela, którzy w 2004 […]

Na polskim rynku pojawiła się soczewka wewnątrzgałkowa EDoF najnowszej generacji, którą wszczepiono już pierwszemu pacjentowi. Co w niej przełomowego? Według danych GUS choroby oczu dotyczą blisko 2,5 mln Polaków, w tym 1 mln osób choruje na zaćmę, która znacznie pogarsza komfort życia szczególnie po 50. roku życia. Osoby dotknięte tą chorobą widzą w sposób zmętniały, […]

Smoothies to zdrowa i popularna propozycja dla zabieganych osób, które chcą uzupełnić swoją dietę o potrzebne witaminy i minerały. Teraz naukowcy wykazali, że jeden szczególnie popularny owoc nie zawsze powinien być dodawany do naszych koktajli. Zespół uczonych z University of California Davis (UCD) sugeruje, że mieszanie niektórych produktów spożywczych w smoothies może wpływać na to, […]

Dieta ketogeniczna ma swoich zwolenników i przeciwników, ale nie spodziewaliśmy się, że może pomóc w kontroli niezwykle groźnej choroby. Wysokotłuszczowa i niskowęglowodanowa dieta ketogeniczna to dzisiaj nie tylko “modna”, ale wyjątkowo skuteczna taktyka odchudzająca. Dieta ta stanowi tak naprawdę zaprzeczenie współczesnych zaleceń żywieniowych i jest niewłaściwa dla większości osób. Istnieją jednak pewne okoliczności, w których […]

Melatonina to środek dostępny bez recepty, po który wiele osób sięga w przypadku problemów ze snem – także u dzieci. Nowe badania wskazują, że to wcale nie jest dobry pomysł. Szacunki wskazują, że w Stanach Zjednoczonych 1 na 5 dzieci w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym przyjmuje melatoninę na sen. Niektórzy rodzice posuwają się jeszcze dalej […]

Przez lata wydawało się, że dotyk odbieramy tylko przez zakończenia nerwowe znajdujące się w skórze i otaczające ją mieszki włosowych. Nowe badania wykazały, że jest jeszcze jedno, nieznane wcześniej źródło recepcji tego zmysłu. Zespół naukowców w Imperial College London w Wielkiej Brytanii wykorzystał proces sekwencjonowania RNA, aby odkryć, że komórki w części mieszków włosowych zwanej […]

Chyba każdy miłośnik sushi zna smak wasabi. Substancja ta ma niesamowitą zdolność natychmiastowego oczyszczania zatok, ale okazuje się, że daje także potężnego “kopa” naszemu mózgowi. Wasabi, a dokładniej chrzan japoński (Eutrema japonicum), to gatunek rośliny z rodziny kapustowatych, uprawiany w Japonii, Korei, Nowej Zelandii i na Tajwanie. Dzikie wasabi można spotkać w chłodnych, płytkich strumieniach […]

Kobiece łzy znacznie zmniejszają agresję u mężczyzn, pod warunkiem. To fascynujące zjawisko jest powszechne w świecie przyrody, ale do tej pory nie wiedzieliśmy, że występuje także u ludzi. Wszystkie ssaki lądowe mają w oczach gruczoły łzowe, ale przez długi czas uważano, że pełnią one jedynie rolę nawilżającą. Chociaż uważa się, że łzy wyrażające emocje są […]

Naukowcy z NYU Langone Health opracowali przełomową technologię, która pozwala otworzyć “okno” na mózg. To może być przełom w diagnostyce medycznej, który znacznie zredukuje częstość występowania udarów mózgu. Kiedy mówimy o medycznych technikach diagnostycznych, na myśl przychodzi tomografia komputerowa, magnetyczny rezonans jądrowy czy pozytonowa tomografia emisyjna. Możliwości monitorowania żywego mózgu są ograniczone, zwłaszcza gdy chcemy […]

O tym, że aktywność fizyczna jest dobra dla naszego zdrowia, chyba nikogo nie trzeba przekonywać. Ale ile właściwie trzeba ćwiczyć, aby utrzymać ciśnienie krwi na właściwym poziomie i tym samym obniżyć ryzyko wystąpienia niepożądanych zdarzeń sercowo-naczyniowych? Badania przeprowadzone przez naukowców z University of California San Francisco (UCSF) wykazały, że młodzi dorośli muszą zwiększyć intensywność ćwiczeń, […]

Szczepionka zazwyczaj kojarzy się z nieprzyjemnym ukłuciem, ale nie zawsze musi tak być. Chińscy uczeni opracowali preparat w proszku, który wdycha się bezpośrednio do płuc w celu wywołania skutecznej odpowiedzi immunologicznej. Wybuch pandemii COVID-19 doprowadził do znacznych postępów produkcji szczepionek, a najbardziej skorzystały dobrze znane preparaty mRNA. Wszystkie dopuszczone do użytku podaje się poprzez zastrzyk […]

Przewlekła choroba wyniszczająca pojawiła się wśród jeleni w Parku Narodowym Yellowstone, a naukowcy obawiają się, że w końcu może przenieść się na ludzi. Od lat przewlekła choroba wyniszczająca (CWD) wywoływana przez priony – nieprawidłowe białka powszechnie występujące w komórkach nerwowych – rozprzestrzenia się po cichu w Ameryce Północnej. Priony powodują zmiany w mózgach żywicieli, sprawiając, […]

Na świecie rak zabija średnio 10 milionów osób rocznie, w Polsce nawet 100 tys. Z chorobą można jednak walczyć dzięki wykorzystaniu cząsteczek aminocyjaniny stymulowanych światłem bliskiej podczerwieni, które dosłownie rozrywają komórki nowotworowe na strzępy. Brzmi skomplikowanie, ale w praktyce to bardzo prosty mechanizm. Naukowcy z Rice University odkryli nowy sposób niszczenia komórek nowotworowych poprzez wykorzystanie […]

Stworzono implant, który rejestruje sygnały mózgowe i przekłada je na to, co dana osoba chce powiedzieć. Urządzenie jest na wczesnym etapie rozwoju, ale pewnego dnia może pomóc osobom, które nie mogą mówić z powodu zaburzeń neurologicznych. Utrata zdolności komunikowania się często jest skutkiem ubocznym wyniszczających chorób neurodegeneracyjnych, takich jak stwardnienie zanikowe boczne (ALS), w przypadku […]

Wszystko, co wszczepiamy do organizmu – czy to implanty stomatologiczne, czy endoprotezy – jest z czasem kolonizowane przez bakterie. Teraz powstał specjalny stop tytanu, który może pomóc ten problem rozwiązać raz na zawsze. Tytan jest najbardziej biokompatybilnym materiałem wśród metali, dlatego jest chętnie wykorzystywany w medycynie i implantologii. Dzięki swoim unikatowym cechom, m.in. stosunkowi wytrzymałości […]

Złe wieści dla pracoholików. Najnowsze badania jednoznacznie wskazują, że nadmiar pracy ma negatywny wpływ na nasz organizm. Może prowadzić do wypalenia zawodowego i problemów sercowo-naczyniowych, co może skończyć się zgonem. Pracoholizm to wzorzec zachowań, w wyniku którego dana osoba jest nadmiernie zaangażowana w swoje obowiązki zawodowe, często kosztem innych elementów swojego życia, np. zdrowia, relacji […]

O tym, która dieta jest najzdrowsza, trwają debaty od dawna. Okazuje się jednak, że ważna jest nie tylko jakość, ale i pora posiłków. Zbyt długie czekanie w ciągu dnia ze śniadaniem lub kolacją może mieć negatywny wpływ na układ krążenia. Według badania Global Burden of Disease, choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów na świecie. […]

Nie będzie to dla nas zaskoczeniem, że siedzący tryb życia nie jest najlepszy dla naszego organizmu. Międzynarodowy zespół badawczy przeprowadził metaanalizę tego, jak siedzenie i brak aktywności fizycznej wpływa na naszą wagę, poziom cholesterolu, obwód talii i kilka innych czynników. Siedzenie jest najbardziej pospolitą „chorobą” ostatnich czasów – z takim zdaniem możemy się spotkać zarówno […]

Odpowiednia jakość snu przekłada się na nasze funkcjonowanie w trakcie dnia, dlatego warto o nią zadbać. Naukowcy odkryli, że wystarczy zrobić tak niewiele, by poczuć się lepiej. Noc w dobrze wentylowanej sypialni korzystnie wpływa na wydajność następnego dnia. Taki wniosek wyciągnięto z międzynarodowego projektu badawczego kierowanego przez uczonych z Technical University of Denmark (DTU), mającego […]