Znaleziono w Rzymie posąg przedstawiający starożytnego cesarza Decjusza. Na kamiennym wizerunku władca przypomina Herkulesa, co jest bardzo nietypowym przedstawieniem. Rzeźbę odkryto w rynsztoku, a dokładnie niedaleko kanału ściekowego w rowie. Jaka jest jej historia? W rowie niedaleko kanału ściekowego w Parco Scott w Rzymie odkryto kamienny posąg przedstawiający postać podobną do Herkulesa. Na rzeźbę natrafiono […]

Polscy archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego przy współpracy z marokańskimi badaczami odkryli ślady wieży strażniczej w okresu Cesarstwa Rzymskiego. Jest to pierwsze tego typu znalezisko, które pokazuje nam, jak funkcjonowały rubieżne prowincje starożytnego imperium. Jak donosi PAP i Ambasada RP w Maroku, polscy i marokańscy archeolodzy pracujący na stanowisku w rejonie Volubilis w północnej części kraju […]

Choć podbijali Europę, Afrykę i Azję dwa tysiące lat temu, życie rzymskich żołnierzy nie różniło się zbytnio od losów ich współczesnych kolegów. Tęsknota za domem była i jest zawsze taka sama. Czy to w Afganistanie, czy w Egipcie. Rzymska armia to według wielu historyków ucieleśnienie najwyższego stopnia organizacji, fizycznej sprawności i męstwa na polu bitwy. […]

Od półtora tysiąca lat historycy, archeolodzy i zwykli amatorzy szukają skarbów wywiezionych w 410 r. przez Wizygotów ze złupionego Rzymu. Wśród tych bogactw były bezcenne drogie kamienie, 25 ton złota i 150 ton srebra, a może i Arka Przymierza… Najwięcej śladów wiedzie do włoskiej Kalabrii, gdzie po splądrowaniu Wiecznego Miasta, w drodze na Sycylię, zmarł […]

Archeolodzy prowadzący wykopaliska w Cambridgeshire w Wielkiej Brytanii znaleźli szczątki siedemnastu osób, które zostały stracone przez ścięcie głowy. Autorzy odkrycia uważają, że w ten sposób zostali ukarani za złamanie rzymskiego prawa, ale inni naukowcy nie do końca podzielają ten pogląd. Na rzymskim cmentarzu w Knobbs Farm znaleziono szczątki 52 osób, które spoczęły w tym miejscu […]

Kanadyjski operator filmowy, projektant wirtualnej rzeczywistości i artysta – Daniel Voshart – postanowił wykorzystać narzędzia sztucznej inteligencji do odtworzenia wyglądu władców starożytnego Rzymu. Za wzór posłużyły mu zabytkowe popiersia, rzeźby i monety z ich wizerunkami. Daniel Voshart przy swoim projekcie zaangażował Artbreeder – narzędzie, którego działanie jest oparte na uczeniu maszynowym. Artbreeder przeanalizował około 800 […]

Król Pontu Mitrydates VI uchodził za zawziętego wroga Rzymian. Jego legenda urosła do takich rozmiarów, że nazwano go nawet „Hannibalem Wschodu”. W ostatnim wieku istnienia republiki na Rzymian mieszkających w nowo powstałej prowincji Azji padł blady strach. Mitrydates – król na pół zhellenizowanego, na pół barbarzyńskiego Królestwa Pontu nad Morzem Czarnym – ośmielił się podnieść na […]

Królowa Palmyry dała łupnia rzymskim legionom i stała się władczynią niemal całego rzymskiego Wschodu. Zenobia stanowiła wzór dla carycy Katarzyny. Już starożytni porównywali ją z le­gendarną panią Babilonii Semiramis, rządzącą Egiptem Kleopatrą oraz z władczynią Karii Artemizją. Dziś niektórzy historycy nazywają królową Palmyry „Żelazną Damą starożytnego Wschodu” czy też „femme fatale antyku”, a feministki stawiają […]

Choć tradycyjna historia lubiła przypisywać upadek wielkich imperiów głównie błędom rządzących, przegranym wojnom, szerzącym się destrukcyjnym ideom czy moralnej degrengoladzie – rzadko kiedy zdarzało się, aby wśród najważniejszych czynników sprawczych nie znalazły się problemy gospodarcze. Niewiele znamy przypadków wielkich mocarstw, które zawaliły się wyłącznie z przyczyn ekonomicznych. Zazwyczaj to wynik nakładania się równoległych procesów gospodarczych, […]

Wieczne Miasto padło w 455 r. ofi arą pamiętnej napaści Wandalów. To barbarzyńskie plemię przez kilka wieków mieszkało nad Wisłą. Niewykluczone, że dzisiejsi Polacy noszą jego geny. W stolicy państwa cezarów panował chaos. Tysiące mieszkańców biegały po ulicach, szukając najlepszej drogi ucieczki. Wśród krzyków, przekleństw i płaczu ludzie tłoczyli się przed bramami, rozpychali, tratowali. Bezlitośni  […]

Wódz Cherusków Arminiusz zadał Rzymianom klęskę w Lesie Teutoburskim i oswobodził Germanię. Zginął jednak z rąk… własnych pobratymców! Rzymianie zawsze uważali Persów za swych najgroźniejszych wrogów. Jednak z perspektywy czasu widać, że żaden inny lud nie przysporzył tylu kłopotów Imperium, co Germanie. Zaś spośród barbarzyńskich germańskich wodzów największą sławą okrył się pewien książę Cherusków. I […]

Szlachetny banita, który okradał bogatych, a bronił biednych i uciskanych. Człowiek, który pozostawał nieuchwytny dla wrogów i został pojmany dopiero wskutek zdrady – nie, to nie opowieść o Janosiku, lecz o Bulli Feliksie. Na przełomie wieków II i III przez Cesarstwo Rzymskie przetoczyły się: zaraza, walki z barbarzyńcami i wojna domowa. W tych ciężkich czasach rozkwitło zbójnictwo. Ludzi żyjących […]

W sierpniu 79 roku Pompeje przykryła gruba warstwa osadów wulkanicznych. Zginęło 16 tysięcy ludzi. Naukowcy spierają się do dziś, co tak naprawdę spowodowało ich śmierć. Do tej pory sprawa wydawała się jasna. Wybuch Wezuwiusza, jednego z najniebezpieczniej­szych wulkanów świata, w nie­spełna trzy dni pokrył pyłem trzy miasta: Pompeje, Herkulanum i Stabie. 16 tys. ludzi, którzy […]