Takaaki Kajita i Arthur B. McDonald laureatami tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki! Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznała w tym roku nagrodę za odkrycie oscylacji neutrin i wynikającego z tej obserwacji stwierdzenia, że cząstki te posiadają masę. Odkrycie niesie istotne konsekwencje dla fizyki kwantowej, astrofizyki i kosmologii i otwiera nowy rozdział w fizyce. “To odkrycie zmieniło nasze rozumienie najgłębszych […]

Tajemnicza ciemna materia, której grawitacyjne „cienie” od dawna obserwujemy w kosmosie, być może składa się z neutralin, cząstek przewidywanych przez supersymetryczne teorie budowy materii. Zdaniem fizyków z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku nowa generacja detektorów pozwoli ostatecznie rozstrzygnąć kwestię istnienia neutralin w ciągu najbliższych dwóch lat. Ciemnej materii jest we Wszechświecie niemal sześć razy […]

Czy płynną wodę można podgrzać do temperatury powyżej 100 stopni Celsjusza? Owszem, ale lepiej nie próbujcie tego w domu! Suszyliście kiedyś pranie na mrozie? Świetna zabawa! Wieszając na sznurku np. mokrą koszulę, można ją „uformować”: złapać klamerkami za kołnierz i podnieść do góry mokre rękawy. W niskiej temperaturze woda zamarza i koszula ma „podniesione ręce”. Z czasem te „ręce” […]

Naukowcy z CERN potwierdzili odkrycie nowej cząstki elementarnej. Dzięki niej w końcu możliwe stanie się zrozumienie, jak zbudowana jest materia. Pierwsze spekulacje na temat pentakwarku pojawiały się już w latach 60 ubiegłego stulecia. Podobnie było z bozonem Higgsa. Potwierdzenie istnienia tych cząstek było jednak możliwe dopiero dzięki eksperymentom z wykorzystaniem Wielkiego Zderzacza Hadronów w Europejskim Ośrodku […]

Wysoka wydajność i niezwykłe właściwości grafenu sprawiają, że ten materiał może wkrótce znaleźć bardzo wiele zastosowań. W ciągu ostatnich lat konkurencja pomiędzy nanorurkami węglowymi a grafenem, na polu tych samych zastosowań, była niezwykle zaciekła. W przypadku większości zastosowań, rozwój nanorurek węglowych postępuje stopniowo, co znajduje swoje odzwierciedlenie w tendencjach patentowych. W tym czasie, grafen zanotował […]

Ze wszystkich pór roku wiosną temperatura jest najbardziej zmienna. Nasz organizm umie to wyczuć, ale jego „termometr” nie ma nic wspólnego z obiektywnym pomiarem. Ludzie mają dwa rodzaje termoreceptorów. Jedne rejestrują spadek temperatury skóry (to tzw. kolby Krausego), drugie jej wzrost (znajdujące się głębiej w skórze tzw. ciałka Ruffiniego). Te drugie są bardziej wrażliwe, bo […]

Co ma wspólnego wycieranie podłogi z drzewami? W obu przypadkach działa ten sam mechanizm fizyczny! Żyrafa może mieć nawet sześć metrów wysokości. Choć czubek jej głowy znajduje się wyżej niż drugie piętro domu, nikogo nie dziwi, że nawet do tych najbardziej oddalonych od ziemi miejsc dociera krew. W końcu żyrafa ma serce, które tę krew […]

Winnych jest dwóch: elektrony oraz węgiel! Niejedna firma chwali się, że na produkowanej przez nią patelni nic się nie przypala. Widziałem nawet model, który ma wbudowane w uchwyt urządzenie odłączające w mieszkaniu internet i telewizję, gdy tylko sensory „poczują”, że potrawa jest gotowa. Czy to działa? Mało prawdopodobne, ponieważ w przypadku smażenia fizyka jest bezwzględna. Przywieranie do dna garnka […]

Choć trudno nam w to uwierzyć, żyjemy na dnie oceanu. Jego masa przyciska nas do ziemi z ogromną siłą. Trudno uwierzyć, bo tego powietrznego oceanu po prostu nie widać! Informacje o świecie zdobywamy dzięki zmysłom. Trudno je jednak nazwać wiarygodnym źródłem danych. Oczy nie widzą kolorów – tak naprawdę barwy powstają dopiero w mózgu i […]

Tuż po Wielkim Wybuchu Wszechświat był wypełniony chaotyczną „zupą” kwarków i gluonów, cząstek dziś uwięzionych w protonach i neutronach. Badanie plazmy kwarkowo-gluonowej wymaga użycia najbardziej wyrafinowanych narzędzi doświadczalnych i teoretycznych. Ważny krok ku poznaniu jej właściwości zrobił zespół fizyków pracujących przy detektorze ATLAS w akceleratorze LHC, który właśnie opublikował wyniki najnowszych analiz. Gdy w tunelu […]

Fizycy z całego świata czekali na tę chwilę. W Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN) w Genewie właśnie przygotowano najpotężniejszy akcelerator, Wielki Zderzacz Hadronów (LHC, Large Hadron Collider) do ponownego uruchomienia. Jak w dobrym serialu, po sukcesie odcinków z sezonu pierwszego (odkrycie bozonu Higgsa podczas tzw. „Run 1”) oczekuje się jeszcze ciekawszych wydarzeń w kolejnych odsłonach […]

Atomowa pamięć do przechowywania informacji kwantowej (w pierwszym planie, świeci na zielono), skonstruowana na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, nadaje się do zastosowań telekomunikacyjnych. Atomową pamięć o doskonałych parametrach pracy i wyjątkowo prostej konstrukcji opracowano na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (FUW). Chociaż pamięć jest bardzo “krótka” – przechowuje informacje zaledwie przez mikrosekundy, urządzenie to jest kolejnym […]