Sporządzenie tak trafnie działającej recepty w czasach, kiedy ludzie nie mieli pojęcia o istnieniu bakterii, dowodzi – zdaniem naukowców – ogromnej, często niedocenianej wiedzy średniowiecznych medyków. Receptura znajdowała się w manuskrypcie Bald’sLeechbook z IX w., słynnym anglosaskim „podręczniku” medycznym. Aby ją odcyfrować i sprawdzić jej skuteczność, siły połączyli biolodzy kierowani przez dr Freyę Harrison z uniwersytetu w Nottingham, oraz specjalistka od języka […]

Polio pojawiało się bez ostrzeżenia – nie sposób było przewidzieć, kto i kiedy zachoruje. Pierwszą szczepionkę stworzył dopiero polski wirusolog Hilary Koprowski. San Angelo w zachodnim Teksasie było po 1949 roku siedzibą hrabstwa na granicy meksykańskiej zamieszkanego przez niemal pięćdziesiąt tysięcy ludzi. Tutejszy krajobraz to pola farmerów, szyby naftowe i gospodarstwa hodowlane otoczone drutami kolczastymi. Tak jak […]

Jeszcze sto lat temu zabieg chirurgiczny zazwyczaj wiązał się z wysłaniem pacjenta do grobu szybciej, niż zrobiłaby to choroba. Tymczasem starożytni chirurdzy potrafili przeprowadzać skomplikowane operacje, o których nawet nie śmieli marzyć ich nowożytni koledzy po fachu przed XX wiekiem. W grudniu 1809 r. lekarz z Kentucky Ephrim McDowell został wezwany do pani Jane Crawford. […]

Kościane zęby, drewniane nogi, żelazne ręce oraz złote płytki w czaszkach. Tysiące lat przed narodzinami współczesnej medycyny nasi przodkowie potrafili zastąpić utracone kości sprawnie działającymi protezami oraz implantami! Starożytni Celtowie zapisali się na kartach historii jako nieustraszeni wojow­nicy, utalentowani rzemieślnicy oraz zaradni kupcy. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że na długiej liście ich niewątpliwych […]

Pewna domorosła badaczka wmówiła milionom ludzi, że XIX-wieczni lekarze aplikowali pacjentkom orgazmoterapię. Rachel P. Maines aż do 2001 roku była postacią zupełnie nieznaną. Pracowała jako asystentka w bibliotece wydziału hotelarskiego jednego z amerykańskich uniwersytetów. Jedna książka wystarczyła jednak, by stała się „światowej sławy autorytetem”. Spod jej ręki wyszła „Technologia orgazmu” – pierwsza i jedyna praca naukowa poświęcona dziejom […]

Nieco ponad sto lat temu było to rzadkością! Niemal do końca XIX wieku obowiązywała maksyma, że „lekarze są dżentelmenami, a dżentelmeni mają czyste ręce”. Lekarze przeprowadzali operacje w brudnych frakach lub kitlach, wycierając zakrwawione narzędzia o ich poły. Ponad 50 proc. pacjentów umierało z powodu tężca i innych zakażeń. Pierwszą osobą, która zaczęła dbać o czystość i higienę w swoim szpitalu, był brytyjski […]

Już ponad tysiąc lat temu islamscy medycy leczyli ludzi, a nie choroby. Współczesna służba zdrowia nadal mogłaby się od nich wiele nauczyć. Kiedy sułtan wzywał z haremu nałożnicę, dziewczyna miała obowiązek wślizgnąć się pod kołdrę od strony sułtańskich stóp i z szacunkiem przeczołgać się do przodu. Wcześniej zażywała kąpieli, była depilowana i nacierana wonnymi olejkami. […]

Był listopad 1898 roku. Heinrich Dreser kończył właśnie swój odczyt na Zjeździe Niemieckich Przyrodników i Lekarzy. Wziął łyk wody, przetarł sumiaste wąsy, poprawił okulary i rzekł: „To cudowny lek. Znakomicie sprawdza się jako remedium na kaszel, jest 10 razy skuteczniejszy od kodeiny, a przy tym ma mniej zanieczyszczeń. Jest też skuteczniejszy od morfiny jako lek […]