Himery, gryfy i inne fantastyczne stwory nie były specjalnością Greków i Rzymian, fantastyczne zwierzęta znali też mieszkańcy Brytanii z przełomów er. Jednak zamiast – jak mieszkańcy Basenu Morza Śródziemnego – przedstawiać je w sztuce, tworzyli je z… kości Badacze z Uniwersytetu w Bournemouth kierowani przez Milesa Russella i Paula Cheethama odkryli w datowanej na I w. p.n.e. osadzie nazwanej roboczo […]

Pod piramidą Pierzastego Węża w Teotihuacan na północny wschód od Mexico City archeolodzy kierowani przez Sergio Gómeza Cháveza z Narodowego Uniwersytetu Meksyku odkryli pozostałości jeziora z rtęci. Do komory na końcu tunelu pod piramidą dotarł robot, który penetrował niedostępne jeszcze dla ludzi miejsca. Badacze przypuszczają, że rtęć mogła w przeszłości tworzyć jezioro lub rzekę, imitujące prawdziwy […]

Do lamusa ostatecznie odchodzi mit o szlachetnych zmaganiach antycznych sportowców. Brytyjscy naukowcy odczytali papirus, w którym przeciwnicy ustawiali wynik walki Papirus, odcyfrowany przez Dominika Rathbone’a, profesora historii starożytnej z King’s College w Londynie, i Johna Rea, emerytowanego wykładowcę z Oksfordu, został spisany w III w. Zapaśnik Demetriusz zobowiązuje się „upaść trzy razy a potem poddać […]

Sporządzenie tak trafnie działającej recepty w czasach, kiedy ludzie nie mieli pojęcia o istnieniu bakterii, dowodzi – zdaniem naukowców – ogromnej, często niedocenianej wiedzy średniowiecznych medyków. Receptura znajdowała się w manuskrypcie Bald’sLeechbook z IX w., słynnym anglosaskim „podręczniku” medycznym. Aby ją odcyfrować i sprawdzić jej skuteczność, siły połączyli biolodzy kierowani przez dr Freyę Harrison z uniwersytetu w Nottingham, oraz specjalistka od języka […]

Jeszcze sto lat temu zabieg chirurgiczny zazwyczaj wiązał się z wysłaniem pacjenta do grobu szybciej, niż zrobiłaby to choroba. Tymczasem starożytni chirurdzy potrafili przeprowadzać skomplikowane operacje, o których nawet nie śmieli marzyć ich nowożytni koledzy po fachu przed XX wiekiem. W grudniu 1809 r. lekarz z Kentucky Ephrim McDowell został wezwany do pani Jane Crawford. […]

Czy prawie sto szkieletów w chińskim domu sprzed 5 tys. lat to ofiary epidemii? Dom oznaczony przez archeologów symbolem F40 na stanowisku Hamin Mangha w Chinach z zewnątrz nie różnił się od innych domostw osady: był jednoizbowy, liczył ok. 20 m kw., z wyjściem skierowanym na północny wschód. Jednak we wnętrzu archeolodzy znaleźli 97 ludzkich szkieletów, ułożonych […]

Kiedy na początku XVI wieku Krzysztof Kolumb zobaczył kanibali w Nowym Świecie, Europejczycy już od dawna spożywali ludzkie mięso. Zima 1610 roku była dla nowo przybyłych do Ameryki kolonistów wyjątkowo trudna. Założyciele Jamestown, pierwszej stałej angielskiej osady po drugiej stronie Atlantyku, nie radzili sobie z bezustannie atakującymi Indianami, mrozem i brakiem kontaktu z metropolią. Najgorszy […]

Edgar Alan Poe uważany jest za twórcę noweli kryminalnej. Okoliczności jego śmierci mogłyby stanowić fabułę jednej z nich. DOWODY RZECZOWE Ubranie Poego. Dr Joseph Moran, który opiekował się poetą w ostatnich dniach, opisał je następująco: stary poplamiony płaszcz z krepy, podobne spodnie, para znoszonych butów ze startymi obcasami, stary słomkowy kapelusz. Ubranie prawdopodobnie nie należało […]

Czy uwięzieni w lodach Arktyki głodujący członkowie ekspedycji Johna Franklina zjadali ciała zmarłych towarzyszy? • DOWODY RZECZOWE: Kości 105 członków załogi. Wszystkie szczątki znaleziono na powierzchni ziemi, nie w grobach. Naukowcy mogą jedynie spekulować, dlaczego Franklin zmarł. Być może przyczyną było zapalenie płuc lub gruźlica. • ŹRÓDŁA PISANE: Dwa dokumenty pozostawione przez członków ekspedycji, odnalezione […]

Londyn został stolicą rzymskiej Brytanii wskutek… buntu kobiety. Z analiz badaczy z Museum of London Archaeology wynika, że Londyn został stolicą rzymskiej Brytanii z powodu krwawej rewolty wywołanej przez królową plemienia Icenów Boudikę w roku 61. Wcześniej, od podboju Brytanii przez Rzymian w 43 r., funkcję stolicy sprawowało Camulodunum, dzisiejsze Colchester. Boudika, wdowa po królu […]

Naukowcy odkryli bezpośredni związek między wybuchami wulkanów a znacznym osłabieniem cesarstwa wschodniorzymskiego i wędrówkami ludów, które doprowadziły do ukształtowania średniowiecznej Europy Zespół klimatologów, biologów, historyków i językoznawców kierowany przez dendroklimatologa Ulfa Büntgena ze Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Badawczego udowodnił, że ważne procesy historyczne w VI w., które doprowadziły do powstania średniowiecznej Europy – upadek cesarstwa wschodniorzymskiego, […]

Dziennikarka “Focus Hisoria” na tropie rozwiązania zagadki śmierci naszej słynnej przodkini sprzed 3,2 milionów lat! W 1974 r. podczas poszukiwań skamielin niedaleko wioski Hadar w północnej Etiopii paleoantropo- log Donald C. Johanson i jego student Tom Gray natrafili na kilkadziesiąt fragmentów szkieletu sprzed ok. 3,2 mln lat. Naukowcy nazwali ten gatunek Australopithecus afarensis, lecz szkielet […]

Najnowsze badania jednoznacznie wskazują, że wojownicy i służące pochowani, aby towarzyszyć w zaświatach władcom Ur, zginęli od ciosów w głowę, prawdopodobnie zadanych akadyjskim toporem. MIEJSCE ZBRODNI Mezopotamskie miasto Ur znane ze Starego Testamentu, dzisiaj Tell el-Mukajjar, położone w dorzeczu Tygrysu i Eufratu na terenie obecnego Iraku CZAS ZBRODNI Pomiędzy 2600 a 2450 r. p.n.e. DOWODY […]

Archeolodzy odkryli w dżungli Hondurasu ślady zaginionej cywilizacji. Badacze z Honduraskiego Instytutu Archeologii i Historii oraz z „National Geographic” nie przeszukiwali dżungli w rejonie Mosquitia w ciemno. W 2012 r. ten teren został przebadany z powietrza za pomocą urządzenia zwanego LiDAR (Light Detection and Ranging), połączenia lasera i teleskopu zamontowanego na samolocie Cessna, działającego na podobnej zasadzie jak radar. LiDAR pozwala „zajrzeć” pod […]

Naukowcy przetłumaczyli starożytny egipski podręcznik czarów, zawierający odniesienia do heretyckiej sekty setian. Księga, którą odcyfrowali papirolodzy Malcolm Choat z australijskiego Macquarie University i Iain Gardner z uniwersytetu w Sydney, składa się z 20 stron mierzących po przekątnej 23 cm. Karty wykonano z pergaminu ze skóry wołowej. Zaklęcia zostały spisane po koptyjsku – w języku używanym w Egipcie pomiędzy II i XVII w.; korzystał ze […]

Czy ludzie pochowani na cmentarzysku 117 w Jebel Sahaba to ofi ary najstarszego na świecie konfliktu o podłożu rasowym? • DOWODY RZECZOWE 59 szkieletów mężczyzn, kobiet i dzieci. Podczas badań archeologicznych odkryto co najmniej 61 szkieletów, jednak nie wszystkie zachowały się do dzisiaj. • NARZĘDZIA ZBRODNI Prawdopodobnie strzały o krzemiennych grotach wystrzelone z łuków. Broń […]

Archeolodzy prowadzący badania w grobowcu w Amfipolis natknęli się na szkielet. Mógł należeć do jednego z wodzów lub członka rodziny Aleksandra Wielkiego! Grobowiec odkryto w 2012 roku niedaleko starożytnego miasta Amfipolis w pół-nocnej Grecji, ok. 100 km na północny wschód od Salonik. Do niedawna archeolodzy, którzy weszli do wnętrza w 2014 roku, podejrzewali, że prowadzą badania cenotafu – […]

Najnowsze badania wykazały,że słynna zmumifikowana „księżniczka” z V w. p.n.e. cierpiała na zaawansowane stadium raka piersi. Nie zabiła jej jednak choroba, lecz pechowy upadek z konia. Mumię scytyjskiej kobiety sprzed 2,5 tys. lat znaleziono w 1993 roku na stanowisku Ukok, zaliczanym do tzw. kultury Pazyryku, w wiecznej zmarzlinie gór Ałtaj. Naukowcy długo nie byli w stanie określić przyczyny […]

Najnowsze badania wykazały, że starożytni Egipcjanie balsamowali zmarłych 1500 lat wcześniej, niż dotychczas przypuszczano, czyli ponad 6,5 tys. lat temu! Badacze z uniwersyte­tów w Sydney, Yorku i Oksfordzie, kierowani przez dr Janę Jones, odkryli pozostałości substancji balsamiarskich na szczątkach lnianych całunów, trzcinowych mat i na skórze zmarłych pocho­wanych w grobach w Mostageddaoraz Badari wGórnym Egipcie. […]

Czy podczas czterodniowej ceremonii ponownego poświęcenia Wielkiej Świątyni w Tenochtitlan w 1487 r. Aztekowie złożyli w ofierze ponad 80 tys. jeńców? ŚWIADECTWA NAOCZNYCH ŚWIADKÓW Azteckie kodeksy zostały w większości spalone przez chrześcijańskich kapłanów, którzy przybyli z konkwistadorami. PÓŹNIEJSZE RELACJE Spisane przez konkwistadorów i przez Azteków bardzo różnią się w ocenie ilości ofiar. 1) Dominikański mnich […]

Mieszkańcy nadalpejskich jezior bronili się przed zalewami, ofiarując bogom czaszki dzieci. O makabrycznym rytuale świadczą znaleziska w alpejskich osadach z epoki brązu położonych tuż nad wodą. Na stanowisku Siedlung-Forschner (XVIII– XVI w. p.n.e.) nad jeziorem Feder, ok. 50 km na północ od niemieckiego brzegu Jeziora Bodeńskiego, odkryto 4 fragmenty kości czaszki należące do jednego dziecka; […]

Wielki poeta aż 29 razy, przy byle okazji, gotów był się pojedynkować. W końcu musiał przegrać… Wiadomo, że au­tor m.in. „Euge­niusza Oniegi­na” i „Damy pi­kowej” zmarł w 1837 r. od ciężkiej rany postrzałowej po pojedynku z francuskim oficerem Georgesem d’Anthesem (na ilustracji z prawej). Powszechnie znany jest też powód starcia: obrona honoru żony, pięknej Natalii […]

Do dziś trwa spór, co było przyczyną śmierci Aleksandra Wielkiego. Czy zmarł z przyczyn naturalnych, czy może został otruty? OFIARA ZBRODNI: syn Filipa II Macedońskiego i królowej Olimpias, władca imperium sięgającego od Bałkanów po Himalaje i od Egiptu po Morze Kaspijskie. Do ukończenia 33 lat brakowało mu miesiąca. CZAS ZBRODNI: do zatrucia doszło przypuszczalnie podczas […]

Czy tajemniczą kobietę, której zmumifikowane szczątki znajdują się w muzeum w Monachium, poddano eutanazji lub złożono w ofierze bogom? WYKONANE BADANIA: kryminalistyczne (oględziny mumii) radiowęglowe 14C (w celu ustalenia wieku mumii) antropologiczne (pomiary pozwalające oszacować wzrost kobiety) izotopowe (w celu ustalenia diety i pochodzenia kobiety) tomografia komputerowa (ocena narządów wewnętrznych) histopatologiczne (wycinków tkanek pod mikroskopem) […]