Człowiek jest jedynym gatunkiem, który poświęca się dla innego, obcego sobie gatunku. Większość właścicieli zwierząt domowych dzieli się z nimi cennymi zasobami. W przyrodzie, jeśli ktoś dzieli się pożywieniem, schronieniem, miejscem przy wodopoju, to jest to najczęściej matka z dzieckiem, dalsi krewni lub partnerzy seksualni. Kilka lat temu w Berlinie miał miejsce tragiczny wypadek. Mężczyzna […]

Wirusy – zwłaszcza w sezonie grypowym – kojarzą nam się wyłącznie z chorobą. A jednak właśnie im możemy zawdzięczać to, że w ogóle jesteśmy ludźmi! Jak powiedział noblista sir Peter Medawar, wirus to „kawałek złej wiadomości zawinięty w białko”. Te kawałki towarzyszą nam od niepamiętnych czasów. Nasi „starzy” prześladowcy są już z nami oswojeni – […]

Nawet bakterie jelitowe „wiedzą”, że teoria ewolucji jest prawdziwa. Czemu więc tak trudno zaakceptować to ludziom? Na 2009 rok przypadają dwie okrągłe rocznice: dwusetna urodzin Karola Darwina i sto pięćdziesiąta opublikowania książki pt. „O powstawaniu gatunków”, w której tenże uczony przedstawił teorię ewolucji. Wydawać by się mogło, że 150 lat to dużo, by poglądy na […]

Owady potrafią poświęcić się dla wyższej idei niemal tak samo jak muzułmańscy terroryści-samobójcy. Niemal, bo nie mają żadnego wyboru Owady społeczne – mrówki, pszczoły, termity – znane są ze swego poświęcenia dla kolonii. Robotnice (czyli większość mieszkanek mrowiska lub ula) zrzekają się prawa do rozrodu, zostawiając tę aktywność królowej. Żołnierze z kolei są skłonni oddać […]

Zjeść teraz coś gorszego czy później coś lepszego? To dylemat, przed którym staje każdy głodny osobnik – nawet jeśli jest tylko mikroskopijnym wirusem Ostrygojad – ptak, którego nazwa podpowiada mu, co ma zjeść na obiad – również musi dokonywać wyboru za każdym razem, gdy do dzioba bierze muszlę. Jego dylemat polega na tym, że małże […]

Noworodek homo sapiens przesypia prawie całą dobę, podczas gdy mały delfinek jest aktywny non stop przez pierwsze trzy miesiące życia. Czy sen faktycznie jest nam potrzebny? A jeśli tak, to do czego? Smacznie śpią nie tylko ludzie, ale wszystkie ssaki i pozostałe kręgowce. Zachowanie podobne do snu zaobserwowano także u bezkręgowców. Skoro sen jest obecny […]

Z punktu widzenia ewolucji od patrzenia prosto w oczy ważniejsze jest podążanie za cudzym spojrzeniem. Być może dzięki temu nasi przodkowie nauczyli się mówić! Spoglądając tam, gdzie wzrok skierował ktoś inny, możemy zobaczyć coś, na co w innym przypadku nie zwrócilibyśmy uwagi. Atrakcyjna kobieta, ciekawy samochód, znany aktor… Koleżanka i kolega wymieniają porozumiewawcze spojrzenia – […]

Czułość jest produktem „odzwierzęcym”. Zrodziła się w konkretnym, egoistycznym celu. Ale u człowieka czułość osiągnęła niespotykane u innych zwierząt rozmiary i stała się wartością samą w sobie Margaret Harlow i jej mąż Harry przeprowadzili na początku lat 60. okrutny eksperyment na rezusach. Rozdzielili matkę i jej nowo narodzone dziecko. Młodego rezusa umieścili w klatce, w […]

Można kierować się promieniami słońca, można polem magnetycznym ziemi, ale czasem kierunek masowej wędrówki zwierząt wynika ze zwykłego strachu przed kanibalami Migracja jest bardzo popularnym zjawiskiem nie tylko w naszym kraju. Zwierzęta uprawiają ją z powodzeniem od pokoleń. Podobnie jak u nas, jest ona sposobem na zdobycie większej ilości zasobów niezbędnych do przeżycia. Nasi rodacy […]

Obserwacja migdalącej się pary może mieć dla podglądacza błogosławione skutki. Naukowcy odkryli to, podpatrując intymne życie… much Świat zwierząt często widzimy jako długą drabinę, na której hierarchicznie poukładane są stworzenia: od organizmów jednokomórkowych na samym dole, przez bezkręgowce, a następnie kręgowce – ryby, płazy, gady i ptaki, aż po ssaki na samym szczycie. Tak ułożona […]

Choć trudno w to uwierzyć, patrząc na naszych polityków, bliźnięta są bezcenne. Przynajmniej dla nauk biomedycznych Jednojajowe rodzeństwo ma identyczne genomy, a to oznacza ogromne możliwości testowania, na ile natura człowieka podlega genom, a na ile wpływom środowiska. Ale żeby badanie spełniało kryteria naukowe, konieczna jest tzw. grupa kontrolna, czyli materiał porównawczy. W tym przypadku […]

Geny czy wychowanie? To odwieczne pytanie postawili sobie biolodzy ewolucyjni z University of Edinburgh. Ale tym razem mieli na myśli nie ludzi, lecz konie wyścigowe Jeśli ktoś ma znakomitą klacz, to do sukcesu potrzebny jest jeszcze tylko ogier obwieszony medalami, który ją pokryje. W ten sposób posiadacz klaczy zostaje również właścicielem znakomitych źrebiąt, które po […]