Czy złoto może przyjąć formę ultra cienkiej warstwy o grubości jednego atomu? Z odpowiedzią na to pytanie przychodzą naukowcy ze Szwecji, który jako pierwsi dokonali czegoś niezwykłego. Przyjrzyjmy się szczegółom ich pracy nad nową odmianą złota 2D. Od wielu lat naukowcy na całym świecie badali możliwość wytworzenia sztucznej odmiany złota o grubości jednego atomu. Dwuwymiarowe […]

Każde współczesne zwierzę posiada swoich przodków, od których wyewoluowało. Podobnie rzecz się ma w przypadku kangurów. Te ssaki, które są znakiem rozpoznawczym australijskiej fauny, przed milionami lat zamieszkiwały o wiele większy obszar, jak również były nieco inaczej zbudowane. Zespół paleontologów odkrył trzy nowe gatunki. Jeden z nich wyróżniał się niespotykanymi wcześniej rozmiarami. Kangury są przykładem […]

Potężne ulewy i burze nawiedziły Zjednoczone Emiraty Arabskie, wywołując powódź błyskawiczną na niespotykaną dotąd skalę. Tylko w ciągu jednego dnia (16 kwietnia) w Dubaju spadło aż 145 mm deszczu, co stanowi prawie dwukrotność rocznej normy. Dlaczego doszło tutaj do tak ekstremalnego zjawiska? Deszcz na Półwyspie Arabskim, zwłaszcza w regionie Zatoki Perskiej, jest dość niespotykanym zjawiskiem. […]

Olej kreozotowy może być usuwany z silnie skażonych gleb dzięki bioremediacji. Nowatorską technikę opracowali naukowcy z Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego, Politechniki Poznańskiej i Politechniki Łódzkiej. Jak podkreślają Polacy, technologia została przystosowana do najgorszych warunków glebowych, jakie mogą panować w naszym kraju. Olej kreozotowy jest substancją stosowaną do nasycania drewnianych podkładów kolejowych i słupów teletechnicznych. […]

Uskok San Andreas jest olbrzymią strukturą tektoniczną ciągnącą się przez niemal całe terytorium Kalifornii. Regularnie w jego obrębie dochodzi do trzęsień ziemi o różnej sile. Naukowcy wskazują jeden konkretny region, który powinien spodziewać się za niedługi czas uderzenia kataklizmu. Na jakiej podstawie stwierdzili, że to właśnie tutaj pojawi się trzęsienie ziemi? Uskok San Andreas przecina […]

Polska z roku na rok staje się coraz chętniej odwiedzanym krajem przez obcokrajowców. Zagraniczni turyści doceniają u nas przede wszystkim bogactwo zabytków, dziedzictwo historyczne oraz lokalną kuchnię. Niektóre destynacje są wśród przybywających do naszego kraju szczególnie popularne. Poznajmy zatem polskie miasta, o których jest głośno za granicą do tego stopnia, że przyjeżdżają do nich setki […]

Inteligentne budynki sterowane przez systemy elektroniczne mogą stać się odpornymi na uderzenia piorunów. Zespół badaczy z trzech polskich instytucji stworzył nowy model zasilania elektronicznych systemów bezpieczeństwa. Prace były prowadzone zarówno w formie eksperymentów rzeczywistych, jak i za pomocą modelowania komputerowego. Naukowcy z Wojskowej Akademii Technicznej, Politechniki Warszawskiej oraz Instytutu Kolejnictwa opracowali nowy model zasilania dla […]

Po co zazwyczaj wybieramy się na górską wycieczkę? Dla widoków. Te możemy podziwiać ze szczytów, z odsłoniętych polan, z wież widokowych itd. Są również nieco mniej standardowe miejsca do zachwycania się pięknem natury. Doskonałym przykładem jest tutaj słynna tatrzańska toaleta przy Schronisku pod Rysami, w której podczas czynności fizjologicznych możemy oddawać się kontemplacji piękna otaczających […]

Czy lewitacja istnieje naprawdę? Jeśli spojrzymy na materiał, który opracowali japońscy naukowcy, to nie będziemy mieli żadnych wątpliwości. Stworzyli oni wyjątkową płytkę, która potrafi unosić się nad magnesem bez dostarczania dodatkowej energii. Jak im się to udało? Japońscy badacze z Wydziału Maszyn Kwantowych Instytutu Nauki i Technologii Okinawy zaprojektowali i stworzyli innowacyjny materiał, który potrafi […]

Czy wydajność paneli słonecznych kiedykolwiek przekroczy chociażby 50 proc.? Przypatrując się najnowszym osiągnięciom amerykańskich uczonych, możemy mieć nadzieję, że kiedyś tak właśnie będzie. Naukowcy opracowali rewolucyjny materiał kwantowy, którzy pomoże całemu sektorowi fotowoltaiki. W jaki sposób go wytworzono? Na łamach periodyku Science Advances możemy zapoznać się z artykułem dwóch naukowców z Uniwersytetu Lehigh w Pensylwanii […]

„Wieczne chemikalia” – związki fluoroorganiczne mogące wywoływać nowotwory czy choroby tarczycy – są coraz częściej wykrywane w polskich wodach, informuje Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. Co to oznacza dla aktualnego poglądu na temat jakości wód podziemnych i powierzchniowych w naszym kraju? Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) przekazał w komentarzu dla […]

Wydobyta na brytyjskim wybrzeżu w 2023 roku olbrzymia skamieniałość przedstawia czaszkę pradawnego drapieżnika sprzed 150 milionów lat. Teraz okazuje się, że mamy do czynienia z drapieżnikiem rekordowym w skali świata, ponieważ trafił na listę Guinnessa. Okaz gigantycznej skamieniałej czaszki morskiego drapieżnika z epoki kredy, który wydobyto z osadów kopalne na wybrzeżu w Dorset (Wielka Brytania), […]

Popularność teorii spiskowych we współczesnym świecie nie maleje – przynajmniej tak się nam zdaje. Alternatywne opisy rzeczywistości zyskiwały swoich zwolenników tysiące lat temu, zyskują również dzisiaj. Nie ma chyba osoby, która nie potrafiłaby wymienić przynajmniej jednej teorii spiskowej. Naukowcy z Australii i Nowej Zelandii przebadali, jak twardo mogą obstawać przy swoim zwolennicy kontrowersyjnych stwierdzeń. Wyniki […]

Komisja Europejska podała najnowsze dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych za 2023 rok. Mieliśmy do czynienia z największym rocznym spadkiem od czasów uruchomienia systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS) w 2005 roku. Które sektory wykazały największy stopień dekarbonizacji? Na stronie Dyrekcji Generalnej ds. Działania na rzecz Klimatu Komisji Europejskiej możemy zapoznać z najnowszym raportem dotyczącym redukcji […]

W jakim regionie świata można spodziewać się najczystszego powietrza? Niekoniecznie musi chodzić o tereny lądowe czy obszary kompletnie niezaludnione przez człowieka. Może to być po prostu obszar, w którym pada dużo deszczu oczyszczającego atmosferę z drobin. Jaka jest więc prawda? Dowiedzmy się, gdzie mamy najczystsze powietrze na Ziemi. Obszarem, które cechuje się najmniejszych zanieczyszczeniem atmosfery […]

Energia jądrowa straciła na znaczeniu u naszych zachodnich sąsiadów. Proces wyłączania kolejnych reaktorów trwał kilka lat, aż wreszcie w 2023 roku Niemcy stały krajem wolnym od tego źródła energii. W miejscu jednej z dawnych elektrowni ma zostać wybudowana nowoczesna instalacja, która również będzie związana z systemem energetycznym. O czym dokładnie mowa? Niemiecki zakład energetyczny Westfalen […]

Energetyka jądrowa ma swoje plusy i minusy. Jednym z negatywnych aspektów jest fakt, że jako paliwo do produkcji energii służą tutaj pierwiastki trudno dostępne, których eksploatację można prowadzić tylko w niektórych miejscach na świecie. Jednym z nich jest kopalnia uranu w stanie Arizona w USA. Dlaczego o niej mówimy? Wystarczy spojrzeć na jej najbliższe sąsiedztwo […]

Po 58 latach pracy została wyłączona słowacka elektrownia węglowa Vojany. Była to ostatnia z elektrowni wykorzystujących paliwa kopalne. Na jakim źródle energii będzie teraz polegać Słowacja? Przedstawiciele spółki energetycznej Slovenské elektrárne poinformowali 26 marca o wyłączeniu generatorów TG5 i TG6 w elektrowni Vojany. Oznacza to tym samym, że po 58 latach Słowacja kończy z produkcją […]

Od kilkuset lat odmierzamy czas stosując kalendarz gregoriański. Stało się to dla nas tak bardzo naturalne i zwyczajne, że nawet nie mamy pojęcia o tym, że są kraje, w których on nie obowiązuje (albo przynajmniej ma miejscowe odpowiedniki). Przyjrzyjmy się, jakie są miejsca na świecie, gdzie panuje inna data niż 2024 rok. Kalendarz gregoriański, według […]

Wskutek długotrwałego użytkowanie lub narażenia na ekstremalne czynniki pogodowe gleba ulega erozji. Zostają wówczas wypłukane z niej składniki organiczne świadczące o żyzności. Naukowczynie z Politechniki Śląskiej przychodzą z gotowym rozwiązaniem, które może ucieszyć wielu rolników zmagających się z obniżającą się żyznością gleb. Rzecz tyczy się kwasów humusowych, które są substancjami utrzymującymi wysoką jakość gleby i […]

Silne trzęsienie ziemi nawiedziło Tajwan w środowy poranek. Żywioł postawił w stan zagrożenia całą branżę półprzewodników na wyspie. Nawet krótkie wstrzymanie produkcji może mieć daleko idące skutki dla światowego rynku. W środę, 3 kwietnia, doszło do silnego trzęsienia ziemi we wschodniej części Tajwanu. Główne wstrząsy miały miejsce w godzinach porannych (7:58 miejscowego czasu), a ich […]

Nie polegajmy wyłącznie na tym, co pokazuje nam natura – przestrzega międzynarodowy zespół badaczy, który prowadził modelowanie matematyczne dotyczące zachodzących zmian klimatu, a dokładnie jednego z jego “stabilizatorów”, czyli atlantyckiej cyrkulacji południkowej. Naukowcy twierdzą, że Ziemia nie zachowuje się tak „prosto”, jak niektórzy by tego chcieli. Zmianami klimatu zajmują się tysiące naukowców na całym świecie. […]

Ziemia wykonuje pełny obrót wokół własnej osi w ciągu 24 godzin – tak się uczyliśmy w szkole o ruchu obrotowym naszej planety. Według najnowszych doniesień naukowców, tempo obrotu zaczyna się nieco zmieniać i mają na to ogromny wpływ topniejące lodowce Arktyki. Co to dla nas oznacza? Czy wkrótce będzie trzeba jeszcze raz przestawiać zegarki? Wydawałoby […]

Polska jest w większości nizinnym krajem, ale nie oznacza to, że nie występują na jej terenie jaskinie. W niektórych regionach jest ich prawdziwe zatrzęsienie, a pod względem długości wcale nie są to tak małe systemy podziemnych korytarzy. Poznajmy najdłuższe jaskinie w Polsce. Jaskinie są przedmiotem badań speleologów, ale także bywają obiektem zainteresowań o wiele większej […]