Fragmenty papirusu pochodzące z okolic IV lub V wieku są najstarszymi związanymi z tzw. Ewangelią Dzieciństwa Tomasza. Dzięki ich lekturze naukowcy zyskali możliwość zapoznania się z opowieściami dotyczącymi pierwszych lat życia Jezusa Chrystusa. Wspomniany tekst jest apokryfem Nowego Testamentu spisanym najprawdopodobniej w II wieku. Badacze nie są pewni, czy językiem oryginału był grecki czy może […]

Eksploracja zatopionego statku, którego pozostałości spoczywały u wybrzeży Dorset, doprowadziła do niespodziewanego odkrycia. Dwa obiekty okazały się mieć średniowieczną genezę. Za poszukiwaniami stali przedstawiciele Uniwersytetu w Bournemouth. W centrum ich zainteresowania znalazł się wrak, który spoczął na dnie w XIII wieku. Mortar, bo tak nazywała się owa jednostka, został zidentyfikowany w 1982 roku. Teraz przyszła […]

Z pewnością niełatwo jest określić zastosowanie przedmiotów, które pochodzą z czasów starożytnych – a czasami nawet wcześniejszych epok. Naukowcy muszą opierać się na własnej inwencji, gdyż nie mają dostępu do źródeł pisanych. Pomimo wieloletnich starań, część takich artefaktów nadal pozostaje wielką zagadką. Natasha Harlow z Uniwersytetu w Nottingham przygotowała zestawienie obejmujące pięć najbardziej zastanawiających znalezisk. […]

Władze Muzeum Izraela w Jerozolimie postanowiły zaprezentować światu pewien przedmiot. Jego pochodzenie sięga okresu sprzed nawet 9000 lat. Mówimy więc o neolicie, zwanym również młodszą epoką kamienia. Właśnie wtedy miała powstać wykonana z wapienia żółtoróżowego maska. Już na pierwszy rzut oka artefakt ten wydaje się dość niepokający, gdyż mowa o symetrycznej i pozbawionej wyrazu twarzy. […]

Erupcja Wezuwiusza z 24 sierpnia 79 roku była fatalna w skutkach. Ale nawet pomimo wielkich zniszczeń infrastrukturalnych i śmierci tysięcy osób, wydarzenia następujące później niekoniecznie pokrywały się z przewidywaniami. Potężny wybuch sprawił, iż pokłady rozgrzanego gazu i materii uniosły się na wysokość ponad 30 kilometrów. Osady pokroju Pompejów i Herkulanum dosłownie utonęły w tych emisjach, […]

Działania archeologów na terenie francuskiego Auxerre doprowadziły do odnalezienia tzw. nekropolii. Pochodzący z czasów starożytnych cmentarz jest wypełniony pochówkami martwych dzieci – zarówno tych zmarłych na skutek poronienia, jak i wkrótce po narodzinach. Ustaleniami w tej sprawie zajęli się przedstawiciele INRAP, którzy próbowali wyjaśnić, w jakich okolicznościach doszło do śmierci pogrzebanych we Francji osób. Arenę […]

W 1890 roku na Syberii odnaleziono pewien wyjątkowo tajemniczy obiekt. Zawiera wyrzeźbione twarze i został określony mianem idola szygirskiego. Do wykonania tej struktury użyto pnia modrzewia, w którym wyrzeźbiono ludzkie twarze. Z tego względu mówimy o najstarszym tego typu artefakcie na całym świecie. Znajdował się na głębokości aż czterech metrów, ukryty pod warstwami torfu. Obecnie […]

Wyspa Man kojarzy się między innymi z corocznym, niezwykle niebezpiecznym wyścigiem motocyklowym, który jest tam organizowany. Z punktu widzenia archeologii mówi się natomiast o tym miejscu za sprawą ostatniego odkrycia. To dzięki sukcesowi Johna Smarta, który ruszył w teren wyposażony w wykrywacz metali. W takich okolicznościach namierzył artefakt o sporej wartości: zarówno materialnej, jak i […]

Terakotowa armia ma postać tysięcy figur o realistycznych rozmiarach, ukazujących między innymi żołnierzy czy rydwany. Miała ona strzec grobowca, w którym umieszczono ciało Pierwszego Cesarza Qin. Dzięki badaniom prowadzonym na miejscu udało się odnaleźć dodatkową komorę wypełnioną kosztownościami. Qin Shi Huang może być bez wątpienia nazywany legendarnym władcą, gdyż to właśnie on doprowadził do zjednoczenia […]

Zaledwie trzy kwadranse wystarczą, aby dojechać pociągiem z Ostia Antica do Rzymu. Ruiny starożytnego miasta portowego okazały się miejscem, w którym archeolodzy dokonali niedawno wyjątkowego znaleziska. Wszystko za sprawą tamtejszej studni, w której na głębokości około trzech metrów spoczywały przedmioty ukryte przez niemal 2000 lat. O sprawie poinformowało Włoskie Ministerstwo Kultury, a z wydanego komunikatu […]

Pompeje to istna skarbnica wiedzy, choć okoliczności, w jakich zostały “zapieczętowane” tamte artefakty i budynki były oczywiście wyjątkowo przykre. Prawie dwa tysiące lat później archeolodzy wciąż poznają sekrety starożytnego miasta. Zniszczone w wyniku niesławnej erupcji Wezuwiusza ostatnio przyniosło odkrycie w postaci pomalowanej na niebiesko kapliczki. Zdaniem uczestników wykopalisk mogła to być rzymska świątynia określana mianem […]

Na fladze Walii można dostrzec wizerunek Czerwonego Smoka. Nie znalazł się on tam przypadkowo, choć nowe ustalenia poświęcone walijskim smokom niekoniecznie pokrywają się z genezą flagi tego kraju. Co dokładnie udało się ustalić naukowcom? Przedstawiciele Uniwersytetu w Bristolu prowadzili badania poświęcone dinozaurom zamieszkującym ten obszar przed milionami lat. O szczegółach zebranych informacji piszą teraz na […]

Państwo egipskie było swego czasu wielką potęgą, która dominowała w swoim regionie. Dzięki ostatnio przeprowadzonym analizom naukowcy doszli do wniosku, że na losy tamtejszej cywilizacji mógł mieć wpływ pewien niespodziewany aspekt. O szczegółach tej teorii piszą na łamach Nature Geoscience, wyjaśniając, że chodzi o ewolucję Nilu. Najdłuższa rzeka świata na przestrzeni lat zmieniała swój układ […]

Ogary i szakale bądź 58 otworów to nazwy stosowane względem pewnej gry. I to nie byle jakiej, bo uważanej za jedną z najstarszych w historii naszego gatunku. O ile jednak do tej pory panowało przekonanie, jakoby pochodziła ona ze starożytnego Egiptu, tak teraz pojawiły się nowe informacje w tej sprawie. Pierwotnie zakładano bowiem, że wspomniana […]

Kamienne narzędzia pochodzące sprzed 400 000 lat zostały znalezione przez naukowców działających na terenie Izraela. Poświęcone im analizy dostarczają informacji na temat przeznaczenia tych artefaktów oraz realiów ówczesnego życia. Archeolodzy skupili się na dwóch lokalizacjach: jaskini Qesem oraz stanowisku w Dżaldżulji. Oba mieszczą się w Izraelu i okazały się istną skarbnicą wiedzy na temat wczesnych […]

Lyczaszen to z pozoru miejsce jakich wiele na mapie świata. Ormiańska wioska stanowiła niedawno miejsce działania międzynarodowego zespołu archeologów próbujących jak najlepiej zrozumieć lokalizację, w której dawniej znaleziono ludzkie kości. Znajdowały się one pod bazaltowym pomnikiem nazywanym Smoczym Kamieniem. Tego typu artefakty miały formę steli, na których rzeźbiono wizerunki zwierząt. Znajduje się je w różnych […]

Wygląda na to, że wykopaliska prowadzone na terenie pozostałości zamku w niemieckim Burgstein doprowadziły do odnalezienia elementów średniowiecznych gier. Ich pochodzenie sięga XI-XII wieku. Archeolodzy działali w południowych Niemczech, a ich wysiłki z pewnością się opłaciły. Odnaleźli figury szachowe, elementy gry planszowej oraz kości do rzucania. Dzięki poświęconym im badaniom możliwe będzie lepsze zrozumienie realiów, […]

Końcowy etap epoki lodowcowej, znany jako maksimum ostatniego zlodowacenia, sprawił, że ogromna część Starego Kontynentu została pokryta lodem. Na terenie Czech zidentyfikowano jednak dowody na istnienie “cudownej” strefy. Mówimy o Kotlinie Wiedeńskiej, gdzie naukowcy odnaleźli bardzo liczne skamieniałości pochodzące z okresu od 26 000 do 19 000 lat temu. Pozostałości te są związane głównie z […]

Wykopaliska prowadzone na cmentarzu zlokalizowanym w środkowej Hiszpanii odsłoniły szczątki, które zdecydowanie przykuły uwagę archeologów. Poświęcone im ustalenia dostarczają naprawdę zaskakujących informacji.  Okazało się bowiem, że szkielet należał do kobiety, która była członkinią Zakonu Rycerskiego Kalatrawy. Powstał on w 1158 roku na terenie Kastylii i zajmował się między innymi obroną królestwa przed najazdami z Afryki […]

Nad rzeką Orinoko znajdują się rysunki naskalne, których pochodzenie sięga czasów starożytnych. Jedną z ich cech charakterystycznych są ogromne rozmiary. Na przykład wizerunek węża ma ponad 40 metrów długości, a obok można dostrzec ludzkie postaci oraz prawdopodobnie stonogi. Naukowcy próbowali przekonać się, jaki cel przyświecał autorom tych dzieł. O wynikach przeprowadzonych badań możemy teraz przeczytać […]

W wodach Morza Bałtyckiego u wybrzeży Szwecji znaleziono bardzo nietypowy artefakt. Drewniana beczka znajdowała się w obrębie wraku statku pochodzącego z XVI wieku. Archeolodzy specjalizujący się w podwodnych poszukiwaniach wydobyli ten przedmiot i błyskawicznie zabrali się za poświęcone mu ekspertyzy. Badania przyniosły rezultat w postaci identyfikacji specyficznej formy żelaza. Do jego pozyskiwania konieczne było przetopienie […]

Starożytny Egipt słynął z rozwiniętych wierzeń i zróżnicowanych rytuałów. Na szczególną uwagę zasługuje w tym kontekście nekropolia znajdująca się w Sakkarze. Położone niedaleko Kairu miejsce otrzymało swoją nazwę w nawiązaniu do Sokara, czyli bóstwa odpowiedzialnego za przeniesienie duszy zmarłego władcy do zaświatów. Wysiłki archeologów mające miejsce na tych terenach regularnie dostarczają znalezisk w postaci pochówków, […]

Przelewanie krwi wydaje się smutnym, ale zarazem nieodłącznym elementem historii naszego gatunku. Bardzo dobitny tego przykład można znaleźć na terenie nieistniejącego już Królestwa Dahomeju. Właśnie tam znajduje się pałac, którego budowa mogła zdaniem archeologów dosłownie spłynąć krwią zamordowanych ludzi. Budynek ten znajduje się w Beninie, na terenie miasta Abomey. Według legend w czasie stawiania pałacu […]

W czasie prac porządkowych prowadzonych przez ochotników na terenie Kazachstanu udało się zlokalizować zagadkowe rysunki naskalne. Jak się z czasem okazało, naukowcy wiedzieli o ich istnieniu, lecz utrzymywali tę wiedzę w tajemnicy. Wydaje się, iż sztuka ta pochodzi z epoki brązu lub żelaza. Jej datowanie sięga około 3500 lat wstecz, co samo w sobie jest […]