Kiedy patrzymy w rozgwieżdżone nocne niebo, widzimy dwa rodzaje obiektów: poruszające się z własnymi prędkościami Księżyc i planety należące do naszego układu planetarnego oraz nieruchome gwiazdy ułożone od zawsze w te same gwiazdozbiory. Oczywiście gwiazdy przesuwają się po nieboskłonie wskutek ruchu obrotowego Ziemi, ale można odnieść wrażenie, że nigdy nie przesuwają się względem siebie. To […]

Być może podpalenie świeczki na Ziemi nie należy do wydarzeń, o jakich będą trąbiły media na całym świecie, ale już powtórzenie tego wyczynu w przestrzeni kosmicznej zasługuje na nieco więcej uwagi. Dokonali tego przedstawiciele załogi Chińskiej Stacji Kosmicznej. A wszystko to w czasie transmisji na żywo, pokazującej sytuację panującą na pokładzie Tiangong. Trafiła ona na […]

W egipskiej piramidzie Sahure doszło do niesamowitego odkrycia. Wydawałoby się, że w dzisiejszych czasach znamy każdą z tych starożytnych budowli na wylot. Rzeczywistość jednak nadal zaskakuje naukowców. Archeolodzy z Niemiec i Egiptu natknęli się na nieznane komnaty, które skrywały bardzo ważny skarb. Jaki? Niemiecko-egipski zespół archeologów pod kierownictwem dra Mohameda Ismaila Khaleda z Wydziału Egiptologii […]

Odkryto nowy gatunek łuskowca. Jest to wielkie wydarzenie dla świata nauki, bo zwierzęta te są najczęściej przemycanymi ssakami na świecie, przez co są krytycznie zagrożone wyginięciem. Istnieje osiem znanych gatunków łuskowców – cztery występują w Azji i cztery w Afryce. Na te samotne ssaki, wyglądające jak szyszka, poluje się nielegalnie i handluje ze względu na […]

Astronomowie od kilku lat intensywnie alarmują, że umieszczane na orbicie okołoziemskiej satelity mające dostarczać internet szerokopasmowy w dowolne miejsce na powierzchni Ziemi rujnują im obserwacje odległego kosmosu prowadzone za pomocą największych teleskopów naziemnych. Okazuje się jednak, że największym problemem wcale nie są satelity budowanej przez Elona Muska megakonstelacji Starlink. Starlinkom można zarzucić przede wszystkim to, […]

Azot jest podstawowym składnikiem powietrza na Ziemi. Odpowiada on za aż 78,09 proc. jej objętości. Naukowcy właśnie poinformowali o odkryciu fascynującego nowego izotopu tego pierwiastka. Jego dokładne zbadanie może poszerzyć naszą wiedzę nie tylko z zakresu fizyki jądrowej, ale także mechaniki kwantowej. W warunkach eksperymentalnych udało się zaobserwować dowody na istnienie niezwykle ulotnego nowego jądra […]

Twierdzenie Pitagorasa to jedno z tych zagadnień, które kojarzy zapewne większość osób uczęszczających na lekcje matematyki. Z ustaleń historyków wynika, że to wcale nie grecki uczony musiał być autorem tego twierdzenia. Założenie, że a2 + b2 = c2 powinno być znane każdemu. Niekoniecznie musiało jednak zostać opracowane przez Pitagorasa. Tak przynajmniej sugeruje znalezisko w postaci  […]

Naukowcy powiązani z CERN, czyli Europejską Organizacją Badań Jądrowych, przeprowadzili eksperyment ATLAS, w ramach którego próbowali zmierzyć splątanie kwantowe górnych kwarków. Efekty ich wysiłków okazały się naprawdę imponujące.  Zaprezentowane przed kilkoma dniami wyniki badań dotyczą podstawowego budulca materii znanego jako kwark górny. Cząstka ta wchodzi w skład protonu i neutronu, a o jej istnieniu mówiono […]

Przedstawiciele Uniwersytetu w Bristolu doszli do wniosku, że zachowanie plemników oraz wygląd pasków pokrywających zebry ma ze sobą zaskakująco wiele wspólnego. Ich badania w tej sprawie są swego rodzaju nawiązaniem do dokonań Alana Turinga. Słynny brytyjski matematyk zapisał się w historii na wiele sposobów, choć w największym stopniu jest kojarzony z rozpracowaniem niemieckiej maszyny szyfrującej […]

Analiza osadów pobranych z Rowu Mariańskiego ujawniała niezwykłego przybysza – nieznany wcześniej gatunek bakteriofaga, czyli wirusa infekującego bakterie. Odkrycie to może pomóc nam zrozumieć, jak fagi i gospodarze ewoluują razem w odosobnionych, nieprzyjaznych środowiskach. Rów Mariański to najgłębszy znany nam rów oceaniczny na Ziemi, położony w zachodniej części Oceanu Spokojnego, na południowy wschód od Marianów. […]

Nasz Układ Słoneczny składający się z jednej gwiazdy, ośmiu planet, setek księżyców i milionów mniejszych obiektów wydaje się całkiem duży. To wrażenie jednak znika, gdy spojrzymy na wyższy poziom organizacji w przestrzeni kosmicznej, czyli nie na jeden układ planetarny, a na jedną galaktykę. Nasza świecąca wyspa to dysk, w którym znajduje się w zależności od […]

Znajdujący się na wysokości 600 km nad powierzchnią Ziemi Kosmiczny Teleskop Hubble’a został wyniesiony na orbitę okołoziemską w kwietniu 1990 roku. Od ponad trzydziestu lat dostarcza przełomowych zdjęć bliskiego i odległego kosmosu. Mimo tego, że od jakiegoś czasu w przestrzeni kosmicznej znajduje się już jego następca (Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba), Hubble wciąż potrafi sfotografować fascynujące […]

Od kilku tygodni w szkockim Kilmartin Museum można podziwiać wyjątkową wystawę. Jest ona poświęcona pewnej kobiecie, która zamieszkiwała Wyspy kilka tysięcy lat temu. Szczątki zmarłej znaleziono w 1997 roku, lecz jej pochodzenie było owiane tajemnicą. Kości znajdowały się na terenie kamieniołomu Upper Largie i stąd też wziął się przydomek nadany zmarłej. Dzięki wysiłkom naukowców oraz […]

Misja łazika Perseverance na Czerwonej Planecie trwa od od lutego 2021 roku. Sześciokołowy pojazd zbiera różnego rodzaju informacje na temat Marsa, a ostatnio dotyczyły one pewnego wiru. Pomimo fundamentalnych różnic dzielących Ziemię i Marsa, obie planety mają też całkiem sporo podobieństw. Występowanie zjawisk z kolumną powietrza w rolach głównych okazują się jednym z takowych. Sześciokołowy […]

Ośmiornica siedmioramienna, mimo iż jest jednym z największych gatunków głowonogów na świecie, jest rzadko spotykana, gdyż żyje na ekstremalnych głębokościach. Pewien nurek z Waszyngtonu zrobił jej zdjęcie w płytkich wodach niedaleko Tongue Point w stanie Waszyngton. Ośmiornica siedmioramienna (Haliphron atlanticus) to jedyny znany przedstawiciel rodzaju Haliphron i rodziny Alloposidae. Może osiągać do 4 m długości […]

Na pustyni znajdującej się na terenie Arabii Saudyjskiej zlokalizowano nietypowe rysunki. Przedstawiają one rzeczywistej wielkości wielbłądy, a naukowcy głowią się nad pochodzeniem tych dzieł. Kilkanaście zwierząt zostało uwiecznionych na tamtejszych skałach. Wydaje się, że chodzi o wymarły już gatunek, który do tej pory nie doczekał się własnej nazwy. Przed tysiącami lat zamieszkiwał on obszar pustyni […]

Wszechświat w największej skali to jedna wielka pustka kosmiczna poprzecinana delikatnymi, jasnymi włóknami, zbudowanymi z gromad galaktyk, w których znajdują się galaktyki zbudowane z setek miliardów gwiazd. Między tymi włóknami znajdują się natomiast puste przestrzenie o średnicy milionów lat świetlnych, w których panuje wieczna pustka. Astronomowie opublikowali zdjęcie sieci kosmicznej widzianej w odległych rejonach wszechświata. […]

Historia tworzenia grotów, strzał i łuków jest stosunkowo rzadko badana przez archeologów. Najczęściej przyczyną tego jest niewielki zestaw artefaktów, które można analizować. Argentyńscy naukowcy przyjrzeli się 14 kamiennym grotom, które znaleźli wysoko w Andach. Okazuje się, że wykonano je z bardzo nietypowego kamienia. Argentyńscy archeolodzy podczas wykopalisk na stanowisku Oyola 7 w paśmie górskim El […]

Naukowcy odkryli, że miód produkowany przez mrówki ma silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, dzięki czemu może mieć szerokie zastosowanie lecznicze. Miód był stosowany od czasów starożytnych jako tradycyjny lek na różne dolegliwości. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie na wykorzystanie produktów naturalnych (jak miód) do obrony przed drobnoustrojami, głównie z powodu rosnącego kryzysu odporności. Podczas gdy […]

Skamieniałości pająków są bardzo rzadkim znaleziskiem. Każdy pojedynczy okaz odnajdywany w stanie kopalnym jest na wagę złota. Australijscy paleontolodzy odkryli wyjątkową skamieniałość prehistorycznego pajęczaka. Jak wyglądał dokładnie ten przerośnięty pająk? Pająki są zwierzętami, które stosunkowo rzadko zachowują się w stanie kopalnym. Nie wytwarzają one grubych pancerzy, nie mają kości, nie produkują węglanowych skorupek. W wyjątkowych […]

Sześćdziesiąt pięć milionów lat temu w Ziemię, w wybrzeże półwyspu Jukatan uderzyła skała o średnicy kilku kilometrów. Wywołana tym zdarzeniem zmiana klimatu ostatecznie przypieczętowała los dinozaurów, które od ponad 130 milionów lat zamieszkiwały Ziemię. Tak przynajmniej mówi dominująca teoria tłumacząca zniknięcie z powierzchni Ziemi tych potężnych zwierząt. Okazuje się jednak, że może istnieć zupełnie inne […]

Naukowcy po raz pierwszy w historii byli w stanie zobaczyć, jak zaczyna bić serce rosnącego danio pręgowanego. Ten niezwykły moment może pomóc rozwiązać kilka zagadek, także związanych rozwojem człowieka. Stawanie się pełnoprawnym organizmem z garstki komórek, wraz z funkcjonującymi tkankami i narządami, to chaotyczny, ale wysoce zsynchronizowany proces, który wymaga precyzyjnej organizacji. Naukowcy z Harvard […]

Jakiś czas temu pisaliśmy o znalezisku wskazującym na genezę popularnego fast foodu, czyli pizzy. Teraz na tym samym stanowisku archeologicznym naukowcy natknęli się na pozostałości pewnej kampanii politycznej. Jest to temat szczególnie aktualny, gdy zdamy sobie sprawę, że do wyborów parlamentarnych w naszym kraju zostały mniej więcej dwa tygodnie. Dokonania archeologów pracujących na terenie stanowiska […]

Około dwudziestu tysięcy lat temu w przestrzeni kosmicznej doszło do potężnej eksplozji. Oto masywna gwiazda zakończyła produkcję nowych pierwiastków w swoim jądrze, wyczerpała zapasy paliwa i eksplodowało jako supernowa. Szczątki rozszarpanej w eksplozji gwiazdy zostały rozrzucone na wszystkie strony. Choć od tego czasu minęło dwadzieścia tysięcy lat, owe fragmenty gwiazdy dalej przemierzają przestrzeń kosmiczną, oddalając […]